Từ các đống đổ nát của vụ nổ khói vẫn ngùn ngụt bốc lên - Ảnh: Reuters

Theo Tân Hoa xã, năm ngày sau hai vụ nổ kinh hoàng khiến 112 người thiệt mạng, nhà chức trách mới thừa nhận nhà kho phát nổ của Công ty hậu cần Thụy Hải chứa hàng trăm tấn chất độc cyanide.

Trong cuộc họp báo hôm qua, tướng Shi Luze, tham mưu trưởng Quân khu Bắc Kinh, tiết lộ chất cyanide có mặt tại hai điểm của khu vực xảy ra cháy nổ. “Ước tính ban đầu cho thấy có khoảng vài trăm tấn” - tướng Shi cho biết.

Vi phạm các quy định an toàn

Trước đó, truyền thông Trung Quốc đưa tin nhà kho của Công ty Thụy Hải chứa tới 700 tấn sodium cyanide và nhiều loại hóa chất độc hại khác. Sodium cyanide xả ra khí hydrogen cyanide cực độc, từng được sử dụng trong các cuộc tử hình bằng phòng hơi độc.

Dù vậy, tướng Shi vẫn quả quyết hóa chất độc hại ở hiện trường hai vụ nổ sẽ không đe dọa sức khỏe người dân Thiên Tân. Các đội cứu hộ và binh sĩ bắt đầu dọn dẹp hiện trường để tránh nguy cơ mưa đổ xuống làm chất độc lan đi.

Hôm qua, Thủ tướng Trung Quốc Lý Khắc Cường đã đến Thiên Tân chỉ đạo chiến dịch cứu hộ. Truyền hình chiếu cảnh ông Lý không đeo mặt nạ chống độc, đứng ở khu vực cách hiện trường vụ nổ 1km.

Tuy nhiên, người dân địa phương vẫn cực kỳ hoang mang bởi rạng sáng 16-8, Tân Hoa xã đưa tin nồng độ cyanide trong nước thải ở Tân Cương tăng vọt lên cao gấp 10,9 lần so với tiêu chuẩn an toàn một ngày sau hai vụ nổ. Đến nay, nồng độ này đã giảm nhưng vẫn cao gấp đôi mức an toàn.

Trước đó, chính quyền đã di tản cư dân đến trú ẩn trong một trường học gần hiện trường, vì nguy cơ gió đổi hướng có thể thổi hóa chất vào thành phố thay vì ra biển.

Tổ chức Hòa bình xanh thực hiện một số xét nghiệm và cho biết nguồn nước địa phương chưa nhiễm độc cyanide nghiêm trọng, nhưng không rõ nước có chứa các hóa chất độc hại khác không.

Tổ chức Hòa bình xanh kêu gọi chính quyền Thiên Tân di tản toàn bộ người dân sống trong bán kính 5km tính từ hiện trường hai vụ nổ.

Tổ chức này cũng cho rằng nhà chức trách cần mở cuộc điều tra toàn diện về nồng độ hóa chất trong không khí và nước, công khai kết quả cho người dân biết.

Mới đây Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình mô tả vụ nổ ở Thiên Tân là “bài học xương máu” về an toàn lao động và yêu cầu chính quyền các địa phương phải đảm bảo sự an toàn và đặt lợi ích người dân lên trên hết.

Vấn đề là các quy định an toàn công nghiệp đã bị vi phạm nghiêm trọng trong thảm họa Thiên Tân. Theo luật Trung Quốc, các nhà kho chứa hóa chất độc hại phải cách xa khu dân cư ít nhất 1km.

Tuy nhiên, tạp chí Tài Kinh cho biết nhà kho của Công ty Thụy Hải chỉ cách các khu dân cư vỏn vẹn 600 - 800m. Theo Thời Báo Hoàn Cầu, người dân địa phương hoàn toàn không biết mình sống gần một kho chứa chất độc khổng lồ.

Thậm chí nhiều nhân viên Công ty Thụy Hải không được đào tạo để xử lý hóa chất độc hại.

“Tôi rất lo ngại nguy cơ hóa chất đe dọa sức khỏe. Chính quyền nói không ảnh hưởng gì, nhưng làm sao biết được. Chính quyền phải điều tra toàn diện và bồi thường cho người dân” - Reuters dẫn lời ông Zhang Yinbao, sống gần hiện trường vụ nổ 800m, bức xúc.

Dư luận Trung Quốc cũng chỉ trích dữ dội việc chính phủ cản trở thông tin liên quan đến thảm họa Thiên Tân.

Che đậy thông tin

Theo trang China Digital Times, Tổng cục Không gian mạng Trung Quốc ra lệnh cho các trang web thông tin chỉ được lấy tin về cháy nổ Thiên Tân từ các báo chính thống.

Nhà chức trách Thiên Tân cấm giới phóng viên chia sẻ thông tin về vụ nổ trên mạng xã hội Weibo và dịch vụ tin nhắn WeChat.

Trong cuộc họp báo ngày 13-8, khi phóng viên hỏi về quy định kho chứa hóa chất cách xa khu dân cư, đại diện chính quyền Thiên Tân tỏ ra lúng túng và Đài truyền hình CCTV lập tức cắt phát hình cuộc họp báo.

Chính quyền Trung Quốc chặn các bình luận mang tính chỉ trích trên mạng xã hội, đóng cửa hơn 360 tài khoản mạng xã hội.

Hơn 50 trang web bị phạt vì “gây hoảng loạn do đăng tải thông tin chưa kiểm chứng, khiến độc giả tung tin đồn thất thiệt”. Báo chí chính thống Trung Quốc tập trung ca ngợi sự hi sinh và tinh thần dũng cảm của lực lượng cứu hỏa.

Tuy nhiên, làn sóng thông tin vẫn ồ ạt không thể ngăn chặn. Tạp chí Tài Kinh, Thời Báo Hoàn Cầu hay báo The Paper đều cung cấp hàng loạt thông tin về những sai phạm an toàn.

The Paper chỉ rõ việc lính cứu hỏa Thiên Tân không hề biết phải đi dập lửa ở một kho chứa hóa chất nguy hiểm, do đó không có sự chuẩn bị cần thiết.

Thời Báo Hoàn Cầu dẫn lời một chuyên gia chỉ trích chiến lược phát triển của thành phố Thiên Tân. Trên mạng xã hội, dư luận tiếp tục sôi sục.