Điều kỳ diệu là những cuốn sách này được viết như những món quà cuộc sống tặng các bệnh nhân nghèo giành lại sự sống. Dung dị, nhẹ nhàng, lôi cuốn, hữu ích là những tính từ mà bạn đọc dành cho những cuốn sách đặc biệt này của PGS.TS Nguyễn Quang Tuấn - giám đốc Bệnh viện Tim Hà Nội.

“Con người này không nhàm chán”

Đó là cụm từ mà chủ tịch Hội Tim mạch học quốc gia VN - GS, nhà giáo nhân dân, anh hùng lao động Phạm Gia Khải - hào phóng dành cho cậu học trò cưng Nguyễn Quang Tuấn. Ông ưu ái viết lời giới thiệu cho hầu hết các cuốn sách của bác sĩ Tuấn, chính xác và thận trọng nhưng không giấu niềm tự hào về cậu học trò được ông giới thiệu đi học chuyên ngành tim mạch học can thiệp năm 1995, một chuyên ngành lúc ấy đang ở những bước sơ khai tại VN mà nhu cầu điều trị lại vô cùng lớn.

Sau bốn năm quân ngũ, chàng thanh niên trẻ Nguyễn Quang Tuấn đến với Trường đại học Y Hà Nội. Học giỏi, tốt nghiệp đại học chàng trai trẻ quyết định mạo hiểm bỏ tiền túi của gia đình lên đường đi du học. Giáo sư Phạm Gia Khải chia sẻ: “Năm 1995, tôi giới thiệu bác sĩ Tuấn sang Pháp học chuyên ngành tim mạch học can thiệp. Tuấn bỏ tiền túi bay sang Pháp học và học rất hăng say. Tôi được bạn đồng nghiệp Pháp cho biết ngoài giờ làm việc ở phòng thông tim mạch, Tuấn còn tập luyện đều đặn, chạy mỗi sáng 5km và học võ aikido để tự vệ...”.

Những điều GS Khải chia sẻ phần nào lý giải cho cường độ làm việc của bác sĩ Tuấn. Chữa bệnh, giảng dạy, làm quản lý, khám chữa bệnh từ thiện ở cộng đồng... tất cả công việc dày đặc không làm giảm nhiệt huyết, táo bạo dám nói dám làm của vị bác sĩ lãng mạn. Khi mới về Bệnh viện Bạch Mai công tác, thấy bệnh nhân vất vả với nhiều công đoạn thủ tục giấy tờ mà không có được sự hướng dẫn cụ thể, bác sĩ Tuấn bỏ thời gian viết một bảng hướng dẫn dài bốn trang dành cho bệnh nhân. Bảng hướng dẫn này được dán và phát cho bệnh nhân, giúp họ giảm bớt thời gian đi tìm hiểu, hỏi han và nhanh chóng hoàn tất các thủ tục khám chữa bệnh. “Đây là tác phẩm viết lách đầu tiên của tôi không liên quan đến chuyên môn”, bác sĩ Tuấn hóm hỉnh nhớ lại những bước đầu tiên anh “lạc bước” vào thế giới của người cầm bút.

Những cuốn sách đến từ trái tim

Đó là cảm nhận của không ít người khi đọc các tác phẩm của bác sĩ Tuấn. Với kỹ sư Nguyễn Văn Khôi, nhân viên lập trình của Tập đoàn FPT, đây là những cuốn sách chạm đến trái tim độc giả.

Hẳn kỹ sư Khôi sẽ cảm nhận sâu sắc hơn điều anh nghĩ về cuốn sách, khi anh biết được với hơn 11 đầu sách được bác sĩ Tuấn viết, rất nhiều sách đã được phát miễn phí tới các cộng đồng người nghèo. Chưa kể một con số đáng kể bệnh nhân nghèo được mổ tim miễn phí từ việc bán những tác phẩm đó. Mới đây nhất, một bệnh nhân HIV dương tính, suy tim giai đoạn cuối được mổ với tổng chi phí 105 triệu đồng lấy từ tiền bán những cuốn sách này. Bệnh nhân đặc biệt này đã bị Bệnh viện Bạch Mai từ chối nhưng bác sĩ Tuấn quyết định nhận mổ bởi anh biết với người chồng đã liệt giường, đứa con nhỏ 8 tuổi của bệnh nhân này sẽ có thể mồ côi nếu chị không được cứu sống.

Những trẻ em, người nghèo được mổ tim từ tiền bán sách của bác sĩ Tuấn lên tới cả trăm vì anh đã dành toàn bộ số tiền có được từ những tác phẩm đó cho việc cứu chữa bệnh cho người nghèo. Rất nhiều bản sách được phát miễn phí của tác giả cũng giúp bạn đọc có được những thông tin cơ bản nhất về sức khỏe, đời sống tinh thần và thực thể của trái tim, để mỗi người nuôi dưỡng cho mình một trái tim khỏe.

Mỗi cuốn sách, bài giảng với bác sĩ Tuấn là cả một tác phẩm. Anh nhớ lại tác phẩm đầu tiên, cuốn sách đã được tái bản nhiều lần với tựa đề Tự sự của trái tim. “Cuốn sách ấy tôi đã viết rất lâu, trong vài năm. Cứ 3-4 giờ sáng là dậy viết. Sau khi có bản thảo, tôi gửi cho rất nhiều người đọc, trí thức, dân nghèo, nhà văn, đồng nghiệp để được góp ý, sau đó tôi chỉnh sửa lại nhiều lần mới xuất bản”. Bác sĩ Tuấn chia sẻ với anh, mỗi cuốn sách dù chuyên môn hay dành cho cộng đồng đều là những “món ăn” theo khẩu vị của bạn đọc chứ không phải của mình. “Vốn” của anh là kiến thức, là trái tim nhiệt huyết và lối hành văn lãng mạn song không thiếu logic như người ngành y vốn phải có. Còn nội dung cuốn sách luôn là thứ bạn đọc cần, bạn đọc chưa biết và hữu ích cho cuộc sống của họ.

Những cuốn sách của bác sĩ Tuấn đến được với độc giả ở mọi trình độ, từ trí thức tới người nông dân. Để mỗi trang sách không nhàm chán, khô khan, anh thường dẫn những câu nói của các danh nhân nói về trái tim để dẫn luận cho phần viết của mình. Chuyên nghiệp và tâm huyết, bác sĩ Tuấn tâm sự: “Một bác sĩ có tâm và thật sự giỏi không phải chỉ chữa bệnh giỏi, mổ nhiều ca thành công. Bác sĩ giỏi là người thực tâm hướng về cộng đồng, dùng kiến thức của mình giúp người dân tự biết cách điều chỉnh lối sống để bảo vệ trái tim, để họ có được một trái tim khỏe mạnh, tránh xa bệnh tật, đó mới thật sự là một bác sĩ giỏi và có y đức”.

Phóng to

BS Nguyễn Quang Tuấn - Ảnh: Nhân vật cung cấp

Tốt nghiệp xuất sắc tại Trường đại học Toulouse, Pháp, bác sĩ Tuấn nhận được lời mời ở lại làm việc nhưng anh vẫn quyết định về nước vào năm 1997. Lúc ấy, trình độ kỹ thuật của VN còn non nớt, trang thiết bị y tế lạc hậu, đội ngũ bác sĩ chưa có nhiều kinh nghiệm, việc điều trị vẫn trông chờ vào may rủi. Thời điểm bắt đầu áp dụng phương pháp điều trị tim bằng can thiệp đã vấp phải nhiều rào cản. Chi phí trung bình cho mỗi ca can thiệp động mạch vành khoảng 2.000 USD lúc đó là quá lớn đối với nhiều bệnh nhân. Nhiều người vẫn chưa tin tưởng vào khả năng của các bác sĩ VN và cũng chưa biết nhiều về phương pháp điều trị này.

Bác sĩ Tuấn là chuyên gia hàng đầu về tim mạch học can thiệp ở VN. Anh cho biết VN hiện nay đã thực hiện được tất cả những can thiệp y khoa về bệnh tim ngang hàng khu vực và thế giới. Ngoài trực tiếp điều trị cho bệnh nhân, bác sĩ Tuấn còn là giảng viên chính của ĐH Y Hà Nội. Anh trực tiếp giảng dạy cho sinh viên và bác sĩ tuyến dưới, bác sĩ tim mạch những ứng dụng khoa học mới nhất, tiên tiến nhất của thế giới về tim mạch học can thiệp.

Với tâm huyết của người bác sĩ luôn lấy tính mạng người bệnh làm lẽ sống, nhiều năm nay anh bắt tay vào viết sách với hai mong muốn cháy bỏng: có thêm nhiều kiến thức hữu ích cho người dân tự sống khỏe, không mắc bệnh tật và có nguồn kinh phí để cứu sống thêm những bệnh nhân có bệnh song không có khả năng kinh tế để giành lại mạng sống.