Đặc biệt là sau khi công bố kết quả không có Đảng nào kiếm được đủ số phiếu để có thể đứng ra thành lập chính phủ mới, các đài tranh nhau thực hiện các bài bình luận, phân tích, phỏng vấn các chính khách, thậm chí phân tích lịch sử để xem thử ai sẽ lãnh đạo đất nước trong những năm tới.

Các số báo mới ra hôm nay chạy tít “Chúng tôi là Thủ tướng”, với hình ông Gerhard Schroeder, đương kim Thủ tướng, đảng SPD và bà Angela Markel, ứng cử viên Thủ tướng thuộc Liên minh đảng CDU/CSU. Cả hai đều tuyên bố mình sẽ là Thủ tướng nước Đức.

Chính trị bây giờ là đề tài hấp dẫn nhất với người dân nước Đức. Ở trạm tàu điện, trong các quán ăn cho đến công sở, đâu đâu cũng nghe người ta bàn tán sôi nổi “Ai sẽ là Thủ tướng?”. Một số người được hỏi cho rằng họ cảm thấy mệt mỏi, thôi cứ chờ 2 tuần nữa xem sao, số khác tỏ ra lo lắng về việc họ phải đi bỏ phiếu lại.

Người Việt sống ở Đức, tất nhiên cũng quan tâm kết quả bầu cử không kém. Tôi có gặp một số người Việt ở bang Rheinland-Pfalz (một bang nhỏ nằm phía Tây nước Đức), hầu hết đều tỏ vẻ khá bi quan về tương lai nước Đức.

Gia đình anh Đông, chị Vinh, sống ở Đông Đức từ năm 1987 và hiện nay đang sống ở Linz cho biết mấy năm gần đây, đời sống khó khăn hơn trước nhiều. Nước Đức trước đây được xem là một trong những nước có chế độ phúc lợi an sinh xã hội cao nhất thế giới thì nay tất cả các chế độ đó đều giảm gần như một nửa. Lương bổng hiện nay cũng giảm hơn 30% so với trước đây.

Anh Quang, chị Viên, ở Neuwied tâm sự hiện nay đi làm khó khăn quá, đặc biệt là đối với người nước ngoài. Các công việc tốt thì gần như ưu tiên cho dân bản địa, còn công việc chân tay thì gặp cạnh tranh gay gắt từ lực lượng lao động các nước Đông Âu tràn sang.

Một số người Ba Lan chấp nhận làm việc với lương bằng nửa mức lương người Việt vì họ không phải đóng thuế. Họ làm theo kiểu thời vụ, bất hợp pháp để trốn thuế. Các ông chủ nhỏ cũng cố tình làm ngơ vì như thế họ khỏi phải đóng các khoản tiền bảo hiểm xã hội cho công nhân.

Vấn đề dân nhập cư và việc làm là những vấn đề nan giải của nước Đức hiện nay. Hiện tại có khoảng 5,2 triệu người thất nghiệp, tức khoảng 12,6% trên tổng số người dân trong độ tuổi lao động. Đây được coi là tỷ lệ thất nghiệp cao nhất ở Đức từ những năm 1930 trở lại đây.

Ai ai cũng sợ mất việc, người Việt cũng thế. Những người đã có việc làm trong các xưởng, mặc dù ổn định, vẫn canh cánh nỗi lo bị sa thải.

Các đảng đối lập công kích ông Schroeder mạnh mẽ về vấn đề thất nghiệp này. Mặc dù vậy, người Việt ở đây lại mong cho ông Schroeder thắng cử. Họ cho rằng ông Schroeder có tình người hơn, có chính sách tốt cho người ngoại quốc, có chế độ tốt cho con cái của người ngoại quốc được sinh ra trên nước Đức này.

Dân mình ngại rằng nếu Đảng CDU/CSU, nối tiếng là Đảng bảo thủ, bài ngoại, lên cầm quyền sẽ ảnh hưởng lớn đến phúc lợi xã hội cho người ngoại quốc. Cương lĩnh tranh cử của đảng này cũng đã cho thấy rằng họ sẽ cắt giảm một số khoản phúc lợi, giảm thâm thủng ngân sách, siết chặt vấn đề nhập cư và giảm tỷ lệ thất nghiệp.

Các bà vợ người Việt thì bi quan, cho rằng đảng nào cầm quyền cũng thế thôi, không có gì nhiều để hy vọng nước Đức này sẽ phát triển trở lại như vài năm trước đây. Bây giờ các công ty lớn chuyển hướng đầu tư sang các nước châu Á-Thái Bình Dương, châu Âu đã già cỗi rồi. Đời sống sẽ càng ngày càng khó khăn.

Các ông chồng thì có vẻ lạc quan hơn, cho rằng do những năm qua tình hình kinh tế thế giới khó khăn chung, nước Đức cũng phải thế thôi. Họ ủng hộ ông Shroeder, cho rằng chính nhờ chính sách ôn hoà của ông mà nước Đức không lao vào cuộc chiến Iraq, vì thế Đức bây giờ được xem là đất nước yên bình nhất châu Âu, mặc dù cuộc sống có khó khăn hơn.

Tuy nhiên, vấn đề người Việt quan tâm là trong những năm vừa qua, ông Schroeder lại có những chính sách đánh vào các ông chủ nhỏ. Nhiều xí nghiệp, nhà máy nhỏ, nơi mà rất đông người Việt mình sống tại đây làm việc, phải đóng cửa do phải đóng thuế nặng, không cạnh tranh được với một số mặt hàng từ châu Á.

Thôi, cứ bình tĩnh và hy vọng. Mọi người an ủi nhau thế. Họ cho rằng người Đức luôn biết cách vượt qua những lúc khó khăn. Đất nước họ bị phá hủy như thế nào trong chiến tranh thế giới thứ hai, nhưng trong vòng mấy mươi năm, họ đã xây dựng thành cường quốc kinh tế.

Hãy chờ xem chính phủ mới sẽ hành động ra sao và có thể đứng vững được trong vòng 4 năm tới hay không, hay lại phải rơi vào cuộc bầu cử sớm như lần này.