Chuyên gia Huang (ngồi giữa) và “gia đình” tại Trung tâm huấn luyện thể thao quốc gia Cần Thơ - Ảnh: T.P.

Vài ngày trước khi Huy Hoàng xuống hồ, HLV của anh - chuyên gia người Trung Quốc Huang Gouhui (Hoàng Quốc Huy) phải nhận tin dữ từ quê nhà: mẹ ông qua đời. Và rồi ông Huang chấp nhận cắn răng tiếp tục theo chân cậu học trò đến hết kỳ SEA Games năm đó.

"Số trời đưa tôi đến với VN"

Sự hi sinh của ông Huang đã không bị lãng phí. Huy Hoàng thi đấu bùng nổ ở SEA Games, giành tấm HCV mở màn cho một sự nghiệp thăng hoa thần tốc của anh. Một năm sau, kình ngư quê Quảng Bình tiếp tục gây dậy sóng làng bơi khi giành HCB Asiad rồi HCV Olympic trẻ. 

Và hầu hết những ai dõi theo sự nghiệp của Huy Hoàng đều khẳng định, người góp công lớn nhất giúp anh đột phá bản thân là HLV Huang. Suốt 3 năm qua, ông Huang là thầy chính của Huy Hoàng trong đội bơi tập trung ở Trung tâm huấn luyện thể thao quốc gia Cần Thơ.

Nhưng ít ai biết trước tấm HCB Asiad của Huy Hoàng, ông Huang thực ra đã gắn bó với một cột mốc khác của bơi lội VN - tấm HCV đầu tiên ở SEA Games được mang về bởi Nguyễn Hữu Việt. 

Quen biết với một lãnh đạo bơi ở VN, ông Huang được nhờ huấn luyện kình ngư người Hải Phòng khi anh sang Trung Quốc tập huấn vào năm 2003. Và rồi 2 năm sau đó, Hữu Việt giành tấm HCV bơi lội đầu tiên trong lịch sử tham dự các kỳ SEA Games cho VN.

Sau thành tích của Hữu Việt, ông Huang được tín nhiệm trở thành một vị chuyên gia quen thuộc với các VĐV VN. Và đến năm 2015, ông cùng gia đình sang hẳn VN để làm việc cho Trung tâm huấn luyện thể thao quốc gia Cần Thơ. Tại đây, ông được làm việc với cậu học trò giàu tiềm năng Huy Hoàng. Nhưng ở thời điểm đó, Huy Hoàng chỉ là một cậu bé vô danh.

"Giống như sự sắp xếp của số trời vậy, tôi có duyên với người Việt. Suốt mười mấy năm gắn bó với bơi lội VN, tôi đã chứng kiến sự trưởng thành thú vị của các bạn. Thời gian đầu, thể thao VN không có nhiều điều kiện và mọi thứ rất khó khăn. 

Quan trọng là mọi người có sự đoàn kết, dần dà rồi cũng sẽ có sự tiến bộ. Sau này chúng tôi cũng được ngành thể thao VN hỗ trợ nhiều hơn. Tất nhiên, các VĐV bơi lội VN vẫn còn phải dựa nhiều vào ý chí để tiến bộ", ông Huang nói.

Người cha nghiêm khắc

Là vị chuyên gia quan trọng đứng đằng sau thành công của Huy Hoàng cũng như Hữu Việt nhiều năm trước nhưng ông Huang lại rất hiếm khi được nhắc đến trước giới truyền thông, bởi sự thầm lặng và khiêm tốn của vị chuyên gia này. 

Vất vả lắm chúng tôi mới thuyết phục được ông trả lời phỏng vấn, kèm thêm một lời nhắc "xin đừng chỉ viết về cá nhân tôi, hãy nói về cả tập thể, đây là thành công của tập thể".

Khiêm tốn là vậy nhưng vị chuyên gia 54 tuổi vẫn không giấu được sự tự hào khi nhắc đến thành công của Huy Hoàng. 

"Sau cuộc đua chung kết nội dung 1.500m ở Asiad 2018, HLV của Sun Yang vỗ vai tôi và nói "suýt chút nữa học trò của anh đã thắng rồi". Điều đó làm tôi rất tự hào. Tôi yêu quê hương và mong Sun Yang vô địch, nhưng tôi cũng có sĩ diện của một HLV. 

Tôi sẽ làm tất cả để Huy Hoàng trở thành người giỏi nhất ở những cự ly này. Theo tính toán của tôi, vào lúc này Huy Hoàng đã sẵn sàng để vô địch châu Á", ông Huang chia sẻ.

Ông Nguyễn Hoàng Vũ - HLV trưởng đội tuyển bơi lội Trung tâm huấn luyện thể thao quốc gia Cần Thơ - cho biết ông Huang là người rất nghiêm khắc trong việc huấn luyện lẫn quản lý đời sống sinh hoạt của các VĐV. Nhưng mặt khác, tình cảm sâu đậm của ông dành cho những cô cậu kình ngư trẻ ăn tập tại Cần Thơ cũng là điều hiển nhiên.

"Phải đến sau SEA Games 2017 tôi mới xin phép về quê nhà thăm mẹ. Tôi hi vọng mẹ tôi trên trời sẽ hiểu cho tôi. Những VĐV trẻ ở đây, ban huấn luyện và cả tôi đã nỗ lực rất nhiều suốt những năm qua, chúng tôi cần phải giành về nhiều thành tích cho bơi lội VN. Tôi xem mọi người ở đây như gia đình của mình", ông Huang chia sẻ.