Ông Nguyễn Văn Thạch đạp xe thồ chở mía thuê - Ảnh: Nguyên Linh

Người dân chợ Đông Ba - cầu Gia Hội (TP Huế) dường như quá quen thuộc với hình ảnh của ông Thạch - một cụ già khắc khổ, mái tóc bạc trắng, ngày ngày đạp xe thồ. Suốt 20 năm qua, hằng ngày ông vắt sức đạp xe kiếm từng đồng bạc lẻ trang trải cuộc sống. Ngồi dưới chân cầu Gia Hội đợi khách, ông Thạch ứa nước mắt khi kể về gia cảnh của mình. 8 tuổi mồ côi mẹ, nhà nghèo, học chưa xong lớp 3 ông Thạch phải bỏ học đi ở đợ, bế con cho một ông quan Tây để kiếm miếng ăn. Lớn lên ông xin làm bồi bàn, rồi phụ bếp cho ông quan Tây để mưu sinh.

Năm 25 tuổi, ông gặp bà Hoàng Thị Hường cũng vì hoàn cảnh nghèo đói nên phải đi ở đợ cho nhà giàu tại chợ Bến Ngự. Cảm thông cảnh ngộ, hai người yêu thương nhau rồi nên vợ thành chồng. Và chín người con lần lượt chào đời trong bộn bề túng thiếu. Vợ chồng làm việc quần quật ngày đêm lo miếng ăn, manh áo cho các con. Nhắc đến mấy đứa con, ông ứa nước mắt: “Vợ chồng tui nghèo khó, chín đứa con chỉ học đến lớp 5, lớp 6 nên nỏ có nghề ngỗng chi. Đứa đạp xe xích lô, đứa bán hàng rong, chỉ đắp đổi qua ngày”.

Ông Thạch cho biết năm 35 tuổi ông bị chế độ cộng hòa bắt đi lính. Đi lính chưa được một năm, ông Thạch bị thương nặng trong một trận đánh ở chiến trường Quảng Trị. Sau một tháng nằm viện điều trị, ông xin ra quân và trở về quê làm nghề buôn heo. “Hằng ngày tui đạp xe đi khắp nơi trong tỉnh mua heo chở về bán lại cho lò mổ ở Huế. Hơn 20 năm mua bán heo như rứa cũng kiếm được ít tiền nuôi vợ con. Sau này nhiều lái heo buôn bán kiểu chụp giật, gian dối, bán buôn khó khăn, tui trụ không nổi nên bỏ nghề rồi chuyển qua đi xe đạp thồ” - ông kể.

Vợ chồng ông sống trong căn nhà xập xệ, ở chung với người con trai thứ năm Nguyễn Văn Thành làm nghề đạp xích lô. Gia sản của vợ chồng ông là chiếc giường đôi, cái tủ cũ kỹ, vài cái nồi và mấy cái chén lấm lem sứt mẻ. Hai năm nay, vợ ông bị tai biến nằm một chỗ, cuộc sống càng thêm khốn khó.

Hơn 10 năm nay, bà Nguyễn Thị Huệ (50 tuổi, trú P.Phú Hiệp, TP Huế) - đại lý kinh doanh mía ở chân cầu Gia Hội - là người thường xuyên thuê ông Thạch chở mía đi giao cho các điểm bán giải khát. Mỗi chuyến ông chở một bó mía (10 cây) được trả công 5.000 đồng, mỗi ngày ông kiếm được vài ba chục ngàn đồng, vừa đủ chi tiêu. Bà Phạm Thị Bích Vân - làm thợ may nơi ông Thạch ngồi đón khách - nói rằng ông sống hiền lành, chịu khó nên ai cũng thương, người dân ở đây thường nhờ ông chạy đi mua cái này cái kia rồi biếu ông ít tiền tiêu vặt.

Ông Thạch tâm sự: “Tui lớn tuổi rồi, nhưng còn chút sức, chân tay còn nhúc nhích được thì vẫn gắng đạp xe đi làm. Tui muốn kiếm ít tiền “để hậu thân hậu thổ”, đề phòng lúc ốm đau, để khi nằm xuống không trở thành gánh nặng cho con cháu”.