Người dân Trung Quốc tìm đông trùng hạ thảo ở cao nguyên Thanh Tạng - Ảnh: cnfood.cn

Có người đã khởi kiện công ty bán đông trùng hạ thảo.

Dân Trung Quốc hoang mang

“Nhà chúng tôi có người mắc bệnh ung thư bao tử. Nghe nói ăn đông trùng hạ thảo có thể chữa được bệnh nên tôi đã cắn răng bỏ ra 16.000 USD mua nửa ký từ Tây Tạng. Giờ nghe báo đài đưa tin loại này không phải là thần dược, tôi rất hoang mang” - báo Kinh Tế Trung Quốc dẫn lời bà Dương Mẫn Hiền ở Bắc Kinh cho biết.

Cũng như bà Dương, nhiều người Trung Quốc khác đang bức bối vì bỏ ra quá nhiều tiền mua đông trùng hạ thảo nhưng không biết mình có mua phải hàng đúng chất lượng như quảng cáo không.

Doanh nhân Thẩm Đồng ở tỉnh Chiết Giang kể ông đã chi 130.000 USD mua đông trùng hạ thảo ăn hằng ngày nhằm tăng cường sinh lực nam giới. Nhưng trước rừng thông tin hỗn loạn, thêm vào đó là những bình luận của giới chuyên gia rằng loại này có khả năng không phải là thần dược khiến ông thấy giận dữ.

Tòa án quận Hải Điện, thành phố Bắc Kinh cũng vừa thụ lý một vụ kiện liên quan đến đông trùng hạ thảo. Vì cho rằng đã mua phải loại thực phẩm không đúng với quảng cáo là có chứa đông trùng hạ thảo tăng cường sức khỏe, ông Ngô sống ở Bắc Kinh đã đệ đơn lên tòa án kiện bên bán là Công ty TNHH mua bán các sản phẩm về sức khỏe Tế Nam Hân, đòi hoàn trả tiền mua hàng và bồi thường gấp 10 lần số tiền ông đã bỏ ra.

Mạng Kỹ thuật khoa học thực phẩm Trung Quốc cho biết ngày 1-4 ông Ngô đã mua hai phần thực phẩm chức năng dạng nước có chứa phần lớn chất đông trùng hạ thảo như quảng cáo trên.

Song sau khi mua về và nghiên cứu thông tin thêm về sản phẩm, ông Ngô biết rằng đông trùng hạ thảo chỉ có thể là thành phần thêm vào các loại thuốc trung y bào chế chứ không thể cho trực tiếp vào trong thực phẩm.

Cho rằng công ty trên đã vi phạm quy định tiêu chuẩn an toàn thực phẩm nên ông nhờ sự hỗ trợ của tòa án.

Số liệu của Cục Thống kê quốc gia Trung Quốc cảnh báo tình trạng bùng nổ dùng đông trùng hạ thảo trong ngành đông y của nước này đang đẩy loài này đứng trước bờ vực tuyệt chủng. Vì lợi nhuận quá cao nên thương lái đổ xô lên các vùng cao nguyên Thanh Tạng để gom hàng, bất chấp xung đột chết người đã từng xảy ra giữa những nhóm người phu đào đông trùng hạ thảo ngoài tự nhiên.

Chỉ tính riêng năm 2015, ngành buôn bán đông trùng hạ thảo đã thu được 516 tỉ nhân dân tệ (hơn 79,4 tỉ USD) từ việc kinh doanh loại “cỏ thần” này, chiếm 31% tổng sản lượng đầu ra của ngành dược Trung Quốc.

Sẽ đề nghị làm tờ gấp hướng dẫn phân biệt dược liệu

Bà Trần Thị Hồng Phương - phó cục trưởng Cục Quản lý y dược cổ truyền, Bộ Y tế - đã đề xuất như vậy khi trao đổi về “cú lừa ngoạn mục” đang được báo chí Trung Quốc đăng tải xung quanh chất lượng và hiệu quả sản phẩm đông trùng hạ thảo.

Bà Phương cho biết gần đây khi qua Trung Quốc, bà đã đi khảo sát cửa hàng bán đông trùng hạ thảo. Họ bày ra hàng chục loại sản phẩm và nói có loại 1, loại 2, loại 3; sản phẩm loại 3 (khoảng 3.000 con/kg) có giá khoảng 50 triệu đồng/100 gr (giá đã được chiết khấu tại Trung Quốc). Loại con to 2.000-2.500 con/kg thì giá đắt hơn nhiều.

“Nhưng nói thật là ngay như tôi cũng khó phân biệt được, nếu mua thì chỉ bằng niềm tin là chính” - bà Phương chia sẻ.

Để hướng dẫn người dân khỏi “tiền mất tật mang” trước những thông tin nhiễu loạn về đông trùng hạ thảo như hiện nay, bà Phương cho rằng ngoài đông trùng hạ thảo đang có nhiều loại sản phẩm và nhiều loại giá, như loại quảng cáo ở VN là đông trùng hạ thảo tự nhiên giá 100 triệu đồng/kg thì chắc chắn là chất lượng không ổn, mà bỏ ra 100 triệu đồng mua phải sản phẩm chất lượng tồi là điều không thể chấp nhận được, chưa kể ngay cả hàng chuẩn cũng không phải ai dùng cũng tốt.

“Chúng tôi đang rất mong làm được loại tờ gấp hướng dẫn cơ bản cách phân biệt hàng thật - hàng giả với một số dược liệu giá cao và đang được mua bán nhầm loài, chất lượng có trục trặc. Nếu có hướng dẫn phân biệt thì người dân sẽ bước đầu có thể có kiến thức khi mua bán dược liệu, sản phẩm từ dược liệu” - bà Phương nói.