Ông Đặng Hữu Hùng cùng một bệnh nhi ung thư tại triển lãm ảnh “Giữ mãi nụ cười bệnh nhân ung thư” - Ảnh: NVCC

Bệnh nhân ở bệnh viện Ung Bướu Đà Nẵng vẫn thường gọi ông Hùng với cái tên không lẫn vào đâu được - "Ông Cười".

"Ông Cười" của bệnh nhân ung thư

Mỗi lần thấy bóng dáng người đàn ông tóc điểm bạc, khuôn mặt hiền từ với chiếc máy ảnh trước ngực lướt qua, mấy cô chú bệnh nhân ở bệnh viện Ung bướu Đà Nẵng lại vẫy tay: Chào chú Cười! Rồi cùng nhau cười sảng khoái.

Có thể họ không nhớ nổi tên ông được in khiêm tốn dưới hàng ngàn tác phẩm ảnh nghệ thuật được trưng bày tại tiền sảnh và treo tường trong các bệnh viện từ Đà Nẵng, Huế, Hà Tĩnh, Hà Nội, Phú Yên…

Hay có lẽ họ muốn cái tên ông Cười như nhắc một dấu ấn của người đàn ông ấy và cái riêng trong hàng trăm bức ảnh của ông lưu giữ nụ cười bệnh nhân ung thư, điều mà họ chưa từng thấy ai làm trước đó.

Nụ cười bệnh nhân ung thư là khoảnh khắc hạnh phúc nhất ánh lên trong mắt - Ảnh: ĐẶNG HỮU HÙNG

Rồi cái tên ông Cười gần gũi với bệnh nhân, khiến họ chẳng để ý ổng bắt được khoảnh khắc nụ cười của mình tự khi nào để bất chợt họ nhìn thấy mình yêu đời đến thế trong những bức ảnh của ông.

Hàng trăm tác phẩm ảnh gây xúc động mạnh với người xem, có khi là người đàn ông trên tay gắn ống truyền dịch phiêu theo điệu hát, khi là hình ảnh cụ già ngồi xe lăn cầm micro thể hiện bài hát tủ với rừng cánh tay cổ vũ từ những khán giả là tình nguyện viên và bệnh nhân khác, khi trở lại khoảnh khắc bấm máy với mấy "cô chung phòng" rụng gần hết tóc ngồi cùng bóc lạc ăn ngon lành và "tám" chuyện hay đôi mắt "cười rộn ràng" của những đứa trẻ sống cuộc đời ngắn ngủi nhưng đầy khát vọng nơi bệnh viện khi được nhận những món quà mình hằng mơ ước…

Khoảnh khắc mấy "cô chung phòng" rụng gần hết tóc ngồi cùng bóc lạc ăn ngon lành và "tám" chuyện vui vẻ dưới ống kính của nhiếp ảnh gia Đặng Hữu Hùng - Ảnh: ĐẶNG HỮU HÙNG

Mỗi bức ảnh là một tác phẩm xoáy vào nét riêng của từng phận người ngắn ngủi nhưng cùng toát lên những nụ cười rất thực qua đôi mắt thật thà của nghệ thuật. Mỗi bức ảnh của ông kéo người xem chùng xuống, suy ngẫm nhiều điều, tuy đơn giản nhưng góp tiếng nói chống lại căn bệnh ung thư quái ác.

Nhân vật trong ảnh của ông vẫn đang từng ngày chiến đấu với ung thư, nhiều người đã mãi mãi ra đi nhưng đã có ít nhất một lần trong đời họ thấy mình thật đẹp khi đứng kề cõi chết trước ống kính của "ông Cười".

Ông Hùng chia sẻ bệnh nhân cười là lúc họ thăng hoa và quên đi đau đớn. Với bệnh nhân ung thư, nụ cười chính là liều thuốc tâm lý vô cùng hữu hiệu, nụ cười góp phần lớn thanh toán nỗi sợ hãi thần chết của bệnh nhân trước khi tính đến việc điều trị y khoa.

Với bệnh nhân ung thư, nụ cười chính là liều thuốc tâm lý vô cùng hữu hiệu - Ảnh: ĐẶNG HỮU HÙNG

Khi được hỏi điều gì là tiêu chí chung cho hàng trăm tác phẩm ảnh Giữ mãi nụ cười bệnh nhân ung thư, ông Hùng tâm sự: "Tôi đi tìm kiếm bằng cảm xúc thật. Phải tìm ra được cái gì cần thiết, đơn giản nhất trong từng bệnh nhân. Họ có điều gì hạnh phúc và phải chọn bắt lấy những khoảnh khắc chân thực nhất. Nụ cười không gượng ép được tỏa ra từ ánh mắt, tỏa sáng từ con tim mới là nụ cười đẹp nhất".

Tác phẩm "Mùa sen Bồ Bồ" của Đặng Hữu Hùng. Bệnh nhân nữ được đội tóc giả, mặc áo dài thướt tha cùng nón lá bên hương sen - Ảnh: ĐẶNG HỮU HÙNG

Trả ơn cuộc đời

Đam mê nhiếp ảnh từ năm 12 tuổi, đã từng dành thời gian dài cho ảnh nghệ thuật, rồi chụp ảnh thương mại, ông Hùng tâm sự: "Đến khi ngấp nghé lục tuần, nhìn lại cuộc đời, tôi nhận ra tất cả chỉ là con số không. Bản thân mình có để lại cho đời cái gì đâu để mà trăn trở!".

Ông bị nhồi máu cơ tim, rồi trải qua bận tai nạn giao thông thập tử nhất sinh, vượt qua được nhiều tai ương trong cuộc sống, ông bảo rằng cái may của mình có nhiều người không có được và đó là ơn huệ của cuộc đời.

Nhiều năm ròng rã chăm sóc vợ ung thư ở bệnh viện Trung ương Huế, lê lết thức canh thâu trong những đêm dài mưa rét của mùa Noel xứ Huế, phải chạy xin áo quần của bạn bè để chống cái rét lạnh thấu xương. Từ đó, ông như hiểu ra những nỗi đau đầy nghiệt ngã của bệnh nhân và gia đình của họ.

Mỗi bức ảnh của ông kéo người xem chùng xuống, suy ngẫm nhiều điều, tuy đơn giản nhưng góp tiếng nói chống lại căn bệnh ung thư quái ác - Ảnh: ĐẶNG HỮU HÙNG

"Anh ơi, còn gì nữa đâu. Cuối cùng rồi cũng chết thôi - Tôi cứ day dứt mãi bởi câu nói đó của vợ như quằn quại tâm can mình. Phải làm gì đây, làm gì để xóa tan đi đám mây u uẩn đang làm tan nát ý chí của bệnh nhân ung thư và cho cả gia đình của họ?"- ông Hùng nhớ lại.

Thế rồi cơ duyên đưa ông gặp những chàng trai trẻ đầu tiên với ý tưởng hùn hạp xây dựng dự án "Một bức tranh - Nhiều hy vọng" bằng nhiều hoạt động kích hoạt tinh thần bệnh nhân ung thư. Ông bắt đầu đồng hành cùng dự án thiện nguyện này với cả niềm tin yêu, cống hiến nghệ thuật vào môi trường nghiệt ngã trong bệnh viện đầy rẫy sự chết và khao khát trả ơn nợ cuộc đời.

Ngoài giúp bệnh nhân ung thư vui vẻ, song hành hoạt động của ông cũng mong muốn góp phần giáo dục nhận thức cho thế hệ trẻ là sinh viên, học tình nguyện tham gia dự án, giúp các em thấu hiểu để chia sẻ nỗi đau với cộng đồng.

Tác phẩm ảnh "Thả tim" của ĐẶNG HỮU HÙNG - Ảnh: ĐẶNG HỮU HÙNG

Suốt nhiều năm qua, không ít những giây phút ông quặn lòng khi vừa bấm máy ghi lại nụ cười của một bệnh nhân, đêm về nhận tin nhắn vội vàng báo người đó đã đi rồi. Cũng lắm lúc ông vỡ òa hạnh phúc khi những người con bật khóc khi vô tình nhìn thấy nụ cười hiếm hoi của cha, mẹ mình đã mất nhiều năm trong ảnh trưng bày tại triển lãm ở chân cầu Rồng.

Tâm huyết với dự án "Một bức tranh - Nhiều hy vọng"

"Góp lửa yêu thương" - Ảnh: ĐẶNG HỮU HÙNG

Anh Trần Minh Toại, thành viên ban quản lý dự án "Một bức tranh - Nhiều hy vọng" cho biết: từ triển lãm ảnh nghệ thuật của nhiếp ảnh gia Đặng Hữu Hùng, nhóm tình nguyện đã quyên góp được cả trăm triệu đồng, phục vụ tài chính cho dự án thông qua các hoạt động bán ảnh, du ca, bán đồ lưu niệm thủ công tại triển lãm.

Riêng việc bán hàng chục tác phẩm ảnh của ông Hùng đã thu về hàng chục triệu đồng. Tất cả đều được dành cho nguồn quỹ tổ chức các hoạt động đồng hành cùng bệnh nhân ung thư tại bệnh viện Ung Bướu Đà Nẵng.

"Chú Hùng nhiệt tình và tâm huyết lắm, là thành viên lớn tuổi nhất nhưng tinh thần quan tâm với cái mới, tinh thần sáng tạo rất cao và luôn khắt khe về sự hoàn mỹ " - anh Toại nói.

Nhiếp ảnh là một bộ môn nghệ thuật rất khó diễn tả bởi khuôn khổ xã hội có cuộc đời diễn ra trần truồng muôn màu muôn sắc, càng khó hơn khi đi tìm riêng cho mình một lối gập ghềnh khó đi chưa có tiền lệ. 

Ông giải thích cái từ gập ghềnh đấy là không có tiền, không danh tiếng. Ông xách máy đi chụp hơn cả ngàn file ảnh ròng rả hơn 5 năm, với hàng đêm dài thức trắng để chọn ảnh, hư hỏng vài cái máy ảnh, máy vi tính và không ít lần được nghèo hơn bởi người nghệ sĩ già không có lấy vài chục ngàn đổ xăng cho những hành trình sáng tác tiếp theo.

Thế mà ông vẫn làm, cứ làm thôi vì có gì thú bằng vừa sống thực với đam mê vừa góp cho đời một điều nhân văn nhỏ bé .

TTO - Gần một năm nay, lớp học kỹ năng sống miễn phí của cô hiệu phó Phạm Thị Thùy Loan (36 tuổi, Trường THCS Nguyễn Huệ, quận Hải Châu) đã đồng hành và giúp định hướng lối sống cho hàng chục học sinh Đà Nẵng.