Ông Eduardo Lessa Bastos, chủ văn phòng luật sư Lessa Bastos ở Andar (Rio), nói với PV Tuổi Trẻ: “Brazil bại trận bởi các cầu thủ đã không thể hiện được chiến thuật của HLV Scolari và không gắn kết được với nhau”.

“Brazil thua là đúng”

Nói rõ ra rằng Brazil tại World Cup 2014 có thể là đội tuyển kém cỏi nhất trong lịch sử bóng đá nước này dù cuối cùng vẫn hạng tư thế giới. Điều đáng nói là nếu như những kỳ World Cup trước, thất bại của Brazil thường làm cả thế giới tiếc thương thì lần này dường như ai cũng nghĩ “thua là đúng”, kể cả người Brazil!

Có dịp đi qua nhiều vùng miền trên đất Brazil suốt mùa World Cup, chúng tôi đã có thể lý giải được vì sao Brazil là quốc gia giàu truyền thống bóng đá nhất thế giới: trẻ em và các thanh thiếu niên Brazil chơi bóng đá ở khắp mọi nơi! Nền tảng “peladas” (bóng đá chân trần), hay truyền thống “ngày chủ nhật pelada” trứ danh của Brazil hiện hữu từ những sân bóng đá tồi tàn nơi khu ổ chuột các đô thị đến vô số khung thành dã chiến dựng lên nơi bờ cát trải dài dọc bờ biển phía đông đất nước này.

Ở Rocinha, khu ổ chuột lớn nhất Rio de Janeiro mà chúng tôi có dịp đến vài lần trong mùa World Cup, cậu bé Miguel (11 tuổi, học sinh Trường Paula Brito) cho biết niềm vui sau giờ học của cậu là mặc chiếc áo thun số 10 đi đến sân bóng chơi cùng bạn bè đồng trang lứa trong xóm nghèo.

Trên nền ximăng loang lổ được vây tạm bằng những hàng rào, những đứa trẻ khu ổ chuột say mê đá bóng tới khi trời tối mịt mới chịu về. Nhiều em chỉ đá bằng chân trần hoặc những đôi giày sờn rách. Quả bóng thì cũ kỹ đến mức có thể vứt vào thùng rác bất cứ lúc nào. Nhưng ngay cả những điều đó vẫn không làm giảm niềm vui chơi bóng, khát khao “lừa bóng theo kiểu Kaka” của cậu bé Miguel cùng chúng bạn.

Ngay trên các làng nổi lưu vực sông Amazon, chúng tôi thấy các trẻ em mình trần say sưa chơi bóng đá trên các nền gỗ chật hẹp, bốn bề sóng nước mà chúng gọi là môn “bóng đá kết hợp bơi lội” (vì mỗi lần đá quả bóng văng xuống nước, các trẻ phải nhảy xuống bơi đi nhặt!).

Quả rơi thì không thể xa khỏi gốc cây

Chợt nhớ lại lời chân sút một thời lừng lẫy của tuyển Brazil Ronaldo (một trong những thành viên ban tổ chức World Cup 2014) phát biểu tại Liên hoan bóng đá Hi vọng (Football For Hope Festival) trong dịp World Cup này: “Mọi người đều biết bóng đá đã thay đổi đời tôi như thế nào. Nó là một phần vô cùng quan trọng của tuổi thơ, cho tôi niềm hi vọng vào tương lai, dạy tôi những giá trị của cuộc sống”.

Ronaldo nói “trẻ em Brazil nào cũng mơ ước được chơi ở World Cup khi lớn lên” để chứng tỏ khả năng, để đổi đời và để cống hiến cho quê hương. Tình yêu bóng đá hồn nhiên và chân chất peladas của những đứa trẻ, của người dân Brazil xứng đáng được tôn trọng dù đội tuyển của họ kỳ này thua tan nát và đầy xấu hổ ngay trên sân nhà.

“Không có gì tốt kéo dài mãi mãi, cũng không có gì xấu mà không bao giờ kết thúc - ông Eduardo Lessa Bastos nói và bày tỏ niềm tin vào tương lai - World Cup 2014 cho thấy Brazil có vấn đề nghiêm trọng ở khâu đào tạo bóng đá. Chúng tôi vẫn có những cầu thủ tốt nhất trên thế giới, nhưng phải đẩy mạnh hệ thống đào tạo cầu thủ trẻ của mình để tạo ra những thế hệ mới xuất sắc. Chúng tôi cần xem lại việc các cầu thủ trẻ 15 hoặc 16 tuổi đã bị “bán” ra các CLB nước ngoài khiến chúng không còn tư duy, phong cách thi đấu ngẫu hứng, đẹp mắt truyền thống của người Brazil. Việc chảy máu tài năng này cần phải được dừng lại”.

Chắc chắn khi World Cup kết thúc cũng chính là điểm bắt đầu trở lại của nền bóng đá Brazil. Người dân nước này có câu nói thú vị “fruta não cai longe do pé” (quả rơi thì không thể xa khỏi gốc cây), nghĩa là truyền thống và tinh túy thì phải giữ, không thể mất đi, không xa rời được. Bóng đá peladas, bóng đá cộng đồng chính là nơi mà người dân Brazil luôn hi vọng, cho dù đội tuyển của họ có lúc thắng, lúc thua nơi đấu trường World Cup.