Thời gian nghỉ dài ngày cũng là dịp để nhiều người đi du lịch. Trong ảnh: một gia đình VN đi dã ngoại tại Vườn quốc gia Springbrook, Úc - Ảnh: T.T.D.

* GS Trần Ngọc Thêm (giám đốc Trung tâm văn hóa học lý luận và ứng dụng, ĐH KHXH&NV TP.HCM):

Phát huy những giá trị tinh thần

Theo tôi, cách sắp xếp các ngày nghỉ trong năm như nước ta hiện nay là hợp lý. Ngày tết ta được nghỉ dài hơn những dịp khác vì đây là tết truyền thống, quan trọng và nhiều người có nhu cầu nghỉ hơn tất cả những dịp khác trong năm.

Nếu chỉ nhìn về hiệu quả kinh tế kém hơn các quý khác mà tính chuyện rút ngắn ngày nghỉ tết là cái nhìn chưa toàn diện. Hiệu quả kinh tế có sụt giảm chút ít nhưng bù lại Nhà nước và người dân sẽ được lợi nhiều về mặt văn hóa truyền thống, sinh hoạt gia đình, tình làng nghĩa xóm, cơ hội để phát huy những giá trị tinh thần khác mà kinh tế không dễ đem lại được.

Nhà quản lý không thể không tính tới hiệu quả kinh tế nhưng không có nghĩa vì sợ kém chút ít mà quên đi đời sống tinh thần của người dân vốn cũng cần được chăm sóc và nuôi dưỡng. Khi tinh thần của người lao động, người dân được chăm sóc tốt thì công việc làm sẽ hiệu quả hơn, kinh tế cũng từ đó mà tăng lên.

* Ông Lê Hoài Trung  (phó giám đốc Sở Nội vụ TP.HCM):

Nhiều nước cho công chức nghỉ dài ngày

Nghỉ tết bao nhiêu ngày là theo luật và việc nghỉ dồn, nghỉ nối hằng năm do Thủ tướng quyết định. Nghỉ tết dài ngày có cái lợi là người dân có thời gian về quê ở xa, thăm viếng người thân, nghỉ ngơi tái tạo sức lao động và kích cầu qua việc họ tham quan du lịch, mua sắm...

Tại Việt Nam, người dân chưa quen nghỉ dài ngày nên có tâm lý cho rằng nghỉ lâu thì năng suất lao động kém. Còn ở các nước như Hungary, Anh... công chức được nghỉ hè một tháng ngoài kỳ nghỉ dài cuối năm, nhằm có thời gian cho người lao động được nghỉ ngơi, tái tạo sức lao động...

Trong thời gian chính phủ nghỉ hè, chính quyền không làm việc. Mọi việc người dân có nhu cầu thì xử lý qua chính phủ điện tử.

Bên cạnh đó, chính phủ các nước chỉ làm nhiệm vụ điều hành, toàn bộ những dịch vụ phục vụ người dân là do các doanh nghiệp, công ty làm hết nên công chức có nghỉ hè thì công việc vẫn chạy bình thường.

Hoặc công chức ở Úc được đăng ký làm việc tại cơ quan một tuần bao nhiêu ngày, những ngày còn lại có thể làm việc qua mạng hoặc ở nơi khác...

Muốn làm được như vậy, các chính phủ có cách đánh giá công việc trên cơ sở hiệu quả mang tính định lượng, trên sản phẩm cụ thể như giúp cho dân được gì, rút ngắn thời gian thực hiện thủ tục được bao nhiêu ngày, làm lợi cho nhà nước bao nhiêu tiền chẳng hạn...

Để trước và sau tết không có chuyện cán bộ lơ là công việc, ăn cắp thời gian đi mua sắm hoặc ăn tết nối thì chính thủ trưởng các cơ quan, đơn vị phải chịu trách nhiệm quản lý việc này.

* Ông Nguyễn Văn Khải (phó chủ tịch thường trực Liên đoàn Lao động TP.HCM):

Nghỉ tết là do doanh nghiệp tự sắp xếp

Không thể nói do nghỉ tết dài mà còn nhiều yếu tố, trong đó có năng lực quản lý của doanh nghiệp, ảnh hưởng đến năng suất lao động. Trong khi đó, dịp nghỉ tết giúp người lao động quay trở lại làm việc tốt hơn sau thời gian tái tạo sức lao động.

Thực tế ngày nghỉ tết luật quy định từ 4-5 ngày, doanh nghiệp đảm bảo đủ số ngày đó đồng thời cộng thêm cuối tuần, sắp xếp kế hoạch sản xuất kinh doanh để người lao động nghỉ dài hơn, nhất là doanh nghiệp Nhật Bản. Họ có sự chuẩn bị kế hoạch sản xuất kỹ lưỡng và hoàn toàn chủ động trong việc tính toán ngày nghỉ tết cho người lao động.

Doanh nghiệp không quan tâm nhiều đến việc người lao động xuất xứ từ đâu, tuy nhiên nhiều nơi cũng linh hoạt xem xét cho người lao động ở xa được nghỉ sớm hoặc vào làm việc trễ hơn. Năm nay, nhiều doanh nghiệp thậm chí đã cho một số bộ phận nghỉ từ ngày 24 tết.