Ngày 16-3, có mặt tại vùng biển xã Tân Thành, huyện Gò Công Đông, câu chuyện đầu tiên mà chúng tôi nghe được ở quán cà phê ven đường là người người hỏi thăm tình hình nghêu chết hôm nay thế nào.

Ông Nguyễn Văn Nhịn (54 tuổi, ngụ ấp Chợ, xã Tân Thành, một trong những hộ có nghêu chết đầu tiên) than thở: “Không buồn sao được, nghề nuôi nghêu là thu nhập chủ yếu, giải quyết công ăn việc làm cho cả xã này”.

Phóng to

Nghêu chết trên biển Gò Công - Ảnh: Trường Giang

Đưa tay xuống nước đảo qua một vòng, ông Nhịn gom được một đống vỉ nghêu. Ông bảo bãi biển bình thường khó tìm được vỏ nghêu để chơi, nhưng bây giờ vỏ nghêu nhiều hơn cát. Ông Nhịn hùn với mấy người bạn thuê 40ha mặt nước nuôi nghêu. Tổng vốn đầu tư cho vụ nghêu này là 12 tỉ đồng. Nghêu sắp đến ngày thu hoạch. Ông đã thông báo cho doanh nghiệp xuất khẩu đem tiền và xe đến chở về nhà máy. Tuy nhiên doanh nghiệp đã xem và cho rằng nghêu còn nhỏ quá, chưa mua được nên phải chờ thêm thời gian. Vậy mà chỉ mấy ngày sau nghêu bỗng dưng chết trắng biển.

“Nghêu của tôi đủ chuẩn nên đã ký hợp đồng với thương lái, chờ ba ngày sau sẽ bán nhưng tự nhiên nghêu chết gần hết. Nếu nghêu không chết, tôi sẽ thu 8 tỉ đồng vì giá nghêu hiện nay khoảng 20.000 đồng/kg”. Vậy mà giờ đây tiền tỉ đã chìm xuống biển, bỏ lại tôi ngồi thất thần với món nợ khoảng 3 tỉ đồng” - ông Trần Văn Vinh (60 tuổi, ngụ xã Tân Thành) nói.

Ông Lê Nhật Trường (phó Phòng NN&PTNT huyện Gò Công Đông) cho biết toàn huyện có 1.800ha nuôi nghêu, nhưng từ ngày 18-2 đến 14-3 đã có gần 1.400ha nghêu bị chết với tỉ lệ 50-100%. Sản lượng thiệt hại 16.500 tấn, ước tính tổng giá trị thiệt hại hơn 300 tỉ đồng.

Theo ông Trường, tình trạng nghêu chết xuất hiện từ một số năm trước nhưng mức độ thiệt hại không lớn như năm nay. Các năm trước nguyên nhân làm nghêu chết là do môi trường nước có dấu hiệu bị ô nhiễm, do thời tiết những năm gần đây thay đổi đột ngột: ban ngày nắng nóng, còn ban đêm rất lạnh, trong môi trường nước biển giai đoạn nghêu chết xuất hiện một loài tảo độc có tên khoa học perkinsus. Loài tảo này ảnh hưởng đến sự sống của loài nghêu nuôi.

Theo Phòng NN&PTNT huyện Gò Công Đông, hiện địa phương vẫn chưa có phương án hỗ trợ người nuôi nghêu bị thiệt hại. Tuy nhiên các năm trước thì có, nhưng tiền hỗ trợ chẳng thấm tháp vào đâu so với thiệt hại mà họ gánh chịu.