Cả bữa tiệc và cuốn sách đều miễn phí.

Phóng to

Từ trái qua: Sandrine Llouquet, Truc-Anh và Ayano Otani tại buổi tiệc Saigon Artbook lần 1- Ảnh: Gia Tiến

Alexander McMillan (tên thân mật là Alex) là một anh chàng người Mỹ cao, gầy và trắng - “vóc dáng chuẩn” của một thầy giáo dạy văn học Shakespeare trong nhiều năm tại các trường học quốc tế ở Tokyo và Sài Gòn. Tuy nhiên, cách đây hơn một năm anh đã làm một cuộc thay đổi toàn bộ quỹ đạo cuộc sống của mình: rời bỏ công việc giảng dạy để trở thành nhiếp ảnh gia.

Alexandre McMillan - người khởi xướng dự án Saigon Artbook - Ảnh: Đ.T.Long

Alex mở một studio riêng có tên AlexbyAlex và cộng tác hình ảnh cho khá nhiều thương hiệu nổi tiếng trong các chiến dịch quảng bá, những sự kiện văn hóa giải trí thu hút công chúng... Công việc mới đưa anh đến với những chuyển động không ngừng của Sài Gòn - nơi anh nhận ra khác hẳn với tất cả những thành phố trên thế giới mà anh từng có dịp đặt chân đến. Sài Gòn trẻ trung, năng động và luôn khao khát một điều gì đó. Và “điều gì đó” này, theo góc nhìn của Alex, chính là sự tiếp cận gần hơn, dễ dàng hơn và thoải mái hơn với nghệ thuật, đặc biệt là đối tượng bạn trẻ. Sinh viên vốn rất nhạy bén với nghệ thuật nhưng đôi khi họ không có đủ tiền và điều kiện để thưởng thức.

Vậy nên vào những ngày này năm ngoái, Alex đã nói với những cộng sự của mình trong nhóm The Others Creative House về ý tưởng sẽ làm một cuốn sách miễn phí có tên Saigon Artbook (tạm dịch: Sách nghệ thuật Sài Gòn) như một cầu nối đưa nghệ thuật đến với số đông. Đó sẽ là một cuốn sách đủ xinh để mọi người có thể giữ lại và xem dần dần. Theo đó, mỗi ba tháng họ sẽ xuất bản một cuốn sách giới thiệu ba nghệ sĩ VN hoặc quốc tế đang sống và làm việc tại Sài Gòn cùng những tác phẩm nghệ thuật của họ. Với mỗi cuốn sách được xuất bản, nhóm sẽ tổ chức một buổi tiệc nghệ thuật miễn phí tại một không gian phù hợp ở Sài Gòn để mọi người có thể đến thưởng thức những tác phẩm, trò chuyện về nghệ thuật, giao lưu với các nghệ sĩ và được tặng sách mang về. Để tham dự buổi tiệc này, họ chỉ cần đăng ký chỗ tại trang web www.saigonartbook.com với vài thao tác đơn giản. Họ cũng có thể mời thêm bạn bè của mình cùng tham gia buổi tiệc để có bạn đồng hành trong cuộc chia sẻ về nghệ thuật.

Ý tưởng này được đánh giá là thú vị, mới mẻ và táo bạo, tuy nhiên suốt một năm chuẩn bị vừa qua nhóm đã gặp không ít khó khăn khi đi xin tài trợ. Họ vấp phải sự hoài nghi về tính thực tế và khả năng thành công của dự án. Nhưng bằng cách nào đó, cuối cùng Saigon Artbook đã được xuất bản ấn phẩm đầu tiên với số lượng 500 bản (NXB Trẻ). Trong sách chỉ toàn là nghệ sĩ và công việc nghệ thuật của họ, không hề có bất kỳ một trang quảng cáo nào. Mặt sau cuốn sách ghi rõ dòng chữ: “This book is not for sale” (Cuốn sách này không bán).

Sài Gòn có đủ sự trẻ trung, hỗn loạn, hồn nhiên

Phóng to

Một tác phẩm của Ayano Otani

Ba nghệ sĩ đầu tiên của Saigon Artbook gồm: Sandrine Llouquet, Ayano Otani và Truc-Anh. Cả ba nghệ sĩ này đáp ứng tiêu chí của dự án: đang hoạt động nghệ thuật tại Sài Gòn và là những cái tên “hơi lạ” với số đông bạn trẻ Việt dù họ đã rất thành công trong giới của mình. Cả ba đã giữ những sáng tác của họ suốt một năm qua để cùng làm sách với Saigon Artbook.

Với Sandrine Llouquet (sinh năm 1975 tại Montpellier, Pháp, đến VN từ năm 2005) là bộ tranh màu nước với đề tài du lịch, trong đó mỗi tác phẩm là một bước đi cho thấy quá trình hình thành bản thể: sự lang thang, xê dịch, nổi loạn, thoát ly, tái sinh... Với Ayano Otani (nghệ sĩ người Nhật đến từ Tokyo), những lọn tóc rối, các nhành cây cảnh, thú vật và côn trùng lần lượt được cô hòa trộn thành những bức chân dung kỳ lạ, phảng phất nét đời thường. Còn Truc-Anh (nam nghệ sĩ người Pháp gốc Việt, sinh năm 1983, chuyển hẳn về Sài Gòn sống từ năm 2011) là những bức ảnh chụp và sắp đặt tĩnh vật về Sài Gòn qua mái vòm nhà hát, con gà cúng, pano quảng cáo ca nhạc, bãi rác...

Khi được hỏi vì sao chọn Sài Gòn để đến hoặc về trong hành trình nghệ thuật của mình, cả Alex, Sandrine, Ayano và Truc-Anh đều cho rằng vì Sài Gòn có đủ sự trẻ trung, hỗn loạn và một trạng thái hồn nhiên cần thiết để trí tưởng tượng bay lên.

Hiện nhóm The Others Creative House đang chuẩn bị thực hiện ấn bản thứ hai, sẽ ra mắt vào tháng 1-2014. Các nghệ sĩ được lựa chọn cũng sẽ mở rộng thêm trong các lĩnh vực thời trang, âm nhạc, phim ảnh, ẩm thực...