Bí thư Thành ủy TP.HCM Đinh La Thăng (bìa trái) trao đổi với các đại biểu - Ảnh: Tự Trung

Ngày 21-4, kỳ họp thứ 21 - kỳ họp cuối cùng của HĐND TP.HCM khóa VIII - đã diễn ra. Đây là kỳ họp nhìn lại những việc làm được, chưa làm được của cả nhiệm kỳ, đồng thời thông qua một số tờ trình quan trọng về đầu tư công, bầu bổ sung nhân sự cho UBND TP.

Báo cáo tổng kết hoạt động của HĐND TP khóa VIII, Chủ tịch HĐND TP Nguyễn Thị Quyết Tâm cho biết nhiệm kỳ qua, HĐND TP đã ban hành trên 160 nghị quyết.

Con số cho thấy các quyết định của HĐND bao quát nhiều lĩnh vực: từ các nhiệm vụ kinh tế - xã hội thường xuyên đến các vấn đề nhân dân bức xúc như công tác quy hoạch, giải quyết tình trạng dự án “treo”, tình hình tai nạn giao thông, đua xe trái phép, tội phạm, cải cách hành chính, chất lượng nguồn nhân lực, ứng dụng khoa học công nghệ, quá tải bệnh viện, vệ sinh an toàn thực phẩm, ô nhiễm môi trường, ngập nước, kẹt xe, nước sạch...

Đầu kỳ sôi nổi, về sau thụ động

Theo bà Quyết Tâm, từ đầu nhiệm kỳ tới nay HĐND TP đã tổ chức 401 buổi giám sát, 588 buổi khảo sát với nhiều hình thức phong phú. Qua giám sát, những vấn đề hạn chế, yếu kém trong quản lý, điều hành của các ngành, các cấp được kiến nghị, xử lý kịp thời.

Tuy nhiên, bà Tâm cũng nhìn nhận: “HĐND TP nhận rõ trách nhiệm của mình trước những tồn tại, yếu kém của TP như tăng trưởng kinh tế không đạt chỉ tiêu, chưa bền vững, chưa tương xứng với tiềm năng.

Việc giảm ùn tắc giao thông, giảm ô nhiễm môi trường chuyển biến chậm; ngập nước gay gắt hơn; vệ sinh an toàn thực phẩm, tình hình tội phạm diễn biến phức tạp.

Chất lượng tăng trưởng, năng lực cạnh tranh trong điều kiện hội nhập chưa đạt yêu cầu. Cải cách hành chính nhiều lĩnh vực chưa có chuyển biến. Tình trạng quan liêu, nhũng nhiễu vẫn còn gây bức xúc trong nhân dân”.

Đánh giá chất lượng hoạt động của các đại biểu, ông Trần Tấn Ngời - phó chủ tịch Ủy ban MTTQ TP.HCM - cho rằng: bên cạnh những đại biểu tích cực trong thực hiện nhiệm vụ dân cử, vẫn còn tình trạng đại biểu sinh hoạt cầm chừng, ít phát biểu tại các kỳ họp, ngán ngại tiếp xúc cử tri, chỉ sôi nổi trong giai đoạn đầu nhiệm kỳ, về sau lại rất thụ động.

Nhận định năm năm qua, Bí thư Thành ủy TP.HCM Đinh La Thăng đánh giá HĐND TP đã tích cực đổi mới hoạt động, tạo sự tin tưởng đồng thuận trong nhân dân; nội dung các kỳ họp ngày càng đi vào việc cụ thể, nâng cao chất lượng; chất vấn thẳng thắn, có trách nhiệm.

Tuy nhiên, ông Thăng nói nhìn nhận một cách nghiêm túc thì chưa thể hài lòng với những gì HĐND TP đã làm được.

Còn không ít vấn đề, nhất là những bức xúc của nhân dân trong quy hoạch quản lý tài nguyên môi trường, chuyển dịch cơ cấu, tái cấu trúc chuyển đổi mô hình kinh tế, cùng một số vấn đề đang đặt ra trên lĩnh vực giáo dục xã hội, môi trường, ùn tắc giao thông, an toàn vệ sinh thực phẩm, cải cách hành chính... chưa đáp ứng kịp thời và đúng với đòi hỏi của yêu cầu nhiệm vụ trong giai đoạn mới.

Bí thư Thành ủy đề nghị HĐND TP.HCM khóa IX cần đổi mới tổ chức hoạt động theo hướng phù hợp với quy mô và đặc điểm một đô thị đặc biệt; nâng cao chất lượng hoạt động, bảo đảm được quyền tự chủ và tự chịu trách nhiệm trong việc quyết định và tổ chức thực hiện chính sách trong phạm vi được phân cấp.

Đứng thứ 47/63, tụt 29 bậc

“Xin báo cáo với các đại biểu HĐND là chỉ số đo lường hiệu quả hành chính công cấp tỉnh (PAPI) năm 2015 của TP.HCM xếp thứ 47/63 tỉnh thành” - Bí thư Thành ủy Đinh La Thăng nhấn mạnh trong bài phát biểu trước khi kỳ họp bế mạc.

Ông Thăng cho biết chỉ số này phản ánh sự đánh giá của người dân về hiệu quả khi tương tác với chính quyền; là công cụ để theo dõi năng lực điều hành quản lý nhà nước và cung ứng dịch vụ công của chính quyền địa phương, giúp chính quyền địa phương có căn cứ để điều chỉnh công tác.

“Tuy nhiên trong năm năm qua, dù Thành ủy TP và các cấp chính quyền hết sức quan tâm nhưng nếu năm 2011 xếp 18/63 tỉnh thành thì năm 2015 TP xếp thứ 47/63, tụt 29 bậc” - ông nói.

Cụ thể hơn, ông Thăng phân tích trong sáu nội dung của chỉ số PAPI thì chỉ có hai nội dung TP.HCM đạt được điểm khá là: cung ứng dịch vụ công và thủ tục hành chính công.

Hai nội dung dưới trung bình: sự tham gia của người dân ở cấp cơ sở và trách nhiệm giải trình với người dân. Hai nội dung đạt điểm trung bình: công khai minh bạch và kiểm soát tham nhũng trong dịch vụ công.

Theo ông Thăng, điều đó cho thấy chất lượng hoạt động, chất lượng phục vụ người dân của các cấp chính quyền TP.HCM còn hạn chế rất lớn.

Chia sẻ mối quan tâm này, Chủ tịch UBND TP Nguyễn Thành Phong trong phần kiểm điểm công tác chỉ đạo, điều hành của UBND TP cũng nhấn mạnh việc nâng cao chất lượng phục vụ của bộ máy công quyền là nhiệm vụ quan trọng.

Trong thời gian tới, TP phải tăng cường công khai minh bạch, chủ động cung cấp thông tin cho nhân dân, chủ động trong các hoạt động tiếp xúc đối thoại giữa chính quyền với nhân dân và giải quyết kiến nghị chính đáng của doanh nghiệp.

Ngoài ra, ông Phong yêu cầu xây dựng chính quyền điện tử, tạo môi trường kinh doanh minh bạch, bình đẳng, thông thoáng.

“Sắp tới phải khắc phục triệt để tình trạng xin ý kiến chỉ đạo của cấp trên, đùn đẩy trách nhiệm cho tập thể. Chấn chỉnh kỷ cương, kỷ luật hành chính, xử lý công chức nhũng nhiễu, vô cảm, tiêu cực” - ông Phong quyết liệt.