Kinh doanh trên vỉa hè tại đường Nguyễn Du, quận 1, TP.HCM - Ảnh: QUANG ĐỊNH

Đây là con số rất lớn, bằng 1/3 so với số hộ kinh doanh trên cả nước mà cơ quan thuế đang quản lý và hơn gấp đôi so với số hộ kinh doanh đang được quản lý thuế tại TP.HCM.

Tổng cục Thuế cho biết theo kết quả của cuộc tổng điều tra thống kê năm 2017 của Tổng cục Thống kê, cả nước có đến hơn 4,3 triệu hộ kinh doanh. 

Tuy nhiên sau khi đã loại trừ những người hoạt động tự do như xe ôm, xây dựng tư nhân, quán vỉa hè, chợ cóc... còn lại hơn 2,21 triệu hộ kinh doanh. Thế nhưng, con số cơ quan thuế quản lý chỉ hơn 1,6 triệu hộ, thấp hơn 581.700 hộ.

Trao đổi với Tuổi Trẻ, ông Nguyễn Bích Lâm - tổng cục trưởng Tổng cục Thống kê - cho biết vừa qua khi tổng điều tra kinh tế, Tổng cục Thống kê đã thống kê số lượng hộ kinh doanh trên cả nước. 

Về nguyên tắc Tổng cục Thống kê thống kê tất cả các cá nhân kinh doanh, kể cả những người làm tự do, buôn bán nhỏ, trong khi cơ quan thuế chỉ quản lý thuế với những hộ có địa điểm kinh doanh cố định. Do mục đích thống kê là khác nhau dẫn đến những sai lệch trong số liệu.

Theo ông Lâm, số liệu của Tổng cục Thống kê là cơ sở để ngành thuế nắm từ đó quản lý thuế sát hơn. Trên thực tế cũng có những hộ kinh doanh chưa khai đủ hoặc giấu doanh thu, dẫn đến thất thu thuế.

Một tài xế xe ôm ở TP.HCM đang chờ khách. Sắp tới, những cá nhân như lái xe ôm được ngành thuế để mắt đến. Ảnh: QUANG ĐỊNH

Tổng cục Thuế đã yêu cầu đưa ngay vào diện quản lý thuế những hộ kinh doanh bị sót kể trên. Các cục thuế cũng được yêu cầu phải thường xuyên rà soát đảm bảo có dữ liệu giải trình khi có yêu cầu với các cá nhân kinh doanh không thường xuyên, như xe ôm, chủ thầu xây dựng vãng lai, kinh doanh quán cóc vỉa hè, hộ kinh doanh tại các địa điểm tự phát, không được cấp phép hoạt động chính thức như chợ tạm, chợ cóc, xóm, làng, thôn, bản...

Tuy nhiên trao đổi với Tuổi Trẻ, lãnh đạo Cục Thuế TP.HCM cho rằng khó có sự chênh lệch lớn như vậy. 

"Có thể khi thống kê cơ quan thống kê đã đưa cả những người kinh doanh hàng rong, xe đẩy, bán xôi, bánh mì, xe cà phê di động hay người kinh doanh thời vụ vào. Còn tiêu chí để lập bộ và đưa vào danh sách quản lý thuế đối với cơ quan thuế phải là những người kinh doanh ổn định, có doanh thu hằng năm từ 100 triệu đồng trở lên" - lãnh đạo Cục Thuế TP nói.

TTO - Khảo sát của Tổng cục thuế cho thấy năm 2015, 63% hộ kinh doanh cho biết có "đi đêm" với cán bộ thuế, nhưng đến năm 2016, còn số này chỉ còn 31%.