Theo các NH dự cuộc họp, NH Nhà nước nhấn mạnh từ nay đến cuối năm sẽ không tăng tỉ giá, đồng thời yêu cầu các NH tuân thủ trần tỉ giá theo quy định.

Phóng to

Ngân hàng Nhà nước khuyến cáo các ngân hàng không được mua USD vượt giá trần - Ảnh: T.đạm

NH Nhà nước khẳng định sẵn sàng bán ngoại tệ can thiệp nếu thấy cần thiết, đồng thời khuyến cáo NH nào cố tình mua bán vượt mức giá trần NH Nhà nước sẽ thanh tra toàn diện. Nếu các NH không tuân thủ, NH Nhà nước sẽ tính đến việc giảm trạng thái ngoại hối và như vậy các NH sẽ “tự mình hại mình”.

Bán tín phiếu thu về VND

Cũng theo các NH, để giải quyết tình trạng dư thừa VND hiện nay, ba ngày qua NH Nhà nước đã liên tục phát hành tín phiếu để hút tiền về với số lượng tăng dần. Ngày 9-7 số lượng tín phiếu phát hành là 5.000 tỉ đồng, đến ngày 10-7 tăng lên 7.000 tỉ đồng và ngày 11-7 là 10.000 tỉ đồng. Tuy nhiên, ngày 11-7 các NH chỉ tiêu thụ được 6.000 tỉ đồng do lãi suất (LS) quá thấp. Hiện LS tín phiếu kỳ hạn 1 tháng của NH Nhà nước chỉ 3%/năm, kỳ hạn 6 tháng LS là 5%/năm, trong khi LS huy động của các NH đã khoảng 7%, chưa kể các chi phí khác. Tại cuộc họp chiều 11-7, các NH cũng đề nghị NH Nhà nước nâng LS tín phiếu lên nhằm hấp dẫn hơn.

Các chuyên gia cho rằng giải pháp hút tiền về nhằm chống việc đầu cơ USD trên thị trường như đã diễn ra thời gian qua. Theo ông Trương Văn Phước - tổng giám đốc Eximbank, giải pháp này nhằm điều tiết khối tiền đồng đang dư thừa mà chưa thể cho vay ra của các NH, nhưng một mặt vẫn phải đảm bảo thanh khoản cho NH và giúp tỉ giá ổn định. Thời gian qua thanh khoản tiền đồng của các NH khá dồi dào nhưng không cho vay ra được. Trong giới hạn trạng thái ngoại tệ +/-20%, vừa qua một số NH đã mua lại số ngoại tệ để bù đắp cho số ngoại tệ mà trước đây họ đã bán ra, từ đó tác động đến giá USD trên thị trường.

PGS.TS Trần Hoàng Ngân, phó hiệu trưởng Trường ĐH Kinh tế TP.HCM, cho rằng giải pháp này là đúng hướng, giúp giải quyết tình trạng dư thừa tiền đồng trong hệ thống NH hiện nay. Theo ông Ngân, trong bối cảnh hiện nay, thay vì nâng dự trữ bắt buộc, việc phát hành tín phiếu của NH Nhà nước cũng như một hình thức nâng dự trữ nhưng không bắt buộc và có trả lãi, như vậy vừa giải quyết được tình trạng dư thừa tiền đồng, vừa giúp ổn định tỉ giá và không ảnh hưởng đến thanh khoản của các NH. Cũng theo ông Ngân, so với LS liên NH hiện nay, LS tín phiếu của NH Nhà nước khá hấp dẫn.

Đây cũng là giải pháp mà NH Nhà nước đã tính toán từ lâu. Trước đó, trong cuộc họp triển khai nhiệm vụ sáu tháng cuối năm tại TP.HCM tổ chức vào cuối tháng 6, Thống đốc NH Nhà nước Nguyễn Văn Bình đã cảnh báo nếu các NH cứ đầu tư quá mức vào ngoại tệ sẽ tạo sức ép lên tỉ giá. Khi đó buộc NH Nhà nước phải hút bớt tiền về. Cũng theo thống đốc, thời gian qua đã xem ngoại tệ như một món “lương khô”, và nhiều NH cùng đầu cơ đã tạo sức ép lên tỉ giá.

Vietcombank giảm lãi suất huy động về 5%/năm

Sáng 11-7, Vietcombank giảm LS huy động VND kỳ hạn 1 tháng về mức 5%/năm, giảm 1%/năm so với mức áp dụng trước đó dù mức trần cho phép của NH Nhà nước vẫn là 7%. Các kỳ hạn từ 2 tháng trở lên LS vẫn giữ nguyên. Đây là mức LS huy động thấp nhất trên thị trường hiện nay, ngang với mức LS huy động VND kỳ hạn 1 tháng mà Agribank đang áp dụng. Hai NH quốc doanh khác là BIDV và Vietinbank LS huy động VND kỳ hạn 1 tháng lần lượt là 6%/năm và 6,5%/năm.

Đây không phải lần đầu tiên Vietcombank mạnh tay giảm LS huy động. Trước đó, NH này từng đi đầu trong việc đưa LS huy động VND về mức 6%/năm, kéo theo làn sóng giảm LS của các NH. Trao đổi với Tuổi Trẻ chiều 11-7, ông Nguyễn Phước Thanh - tổng giám đốc Vietcombank - cho biết việc giảm LS huy động căn cứ vào tình hình thị trường và nguồn vốn. Ở khối các NH cổ phần, ACB vừa giảm LS huy động kỳ hạn 1 và 2 tháng còn 6,8%/năm, thấp hơn 0,2%/năm so với mức trần cho phép.

Giá USD hạ nhiệt

Cuối ngày 11-7, giá mua USD của các NH đồng loạt giảm 10 đồng/USD, còn dao động 21.220-21.230 đồng/USD. Tại thị trường tự do, giá mua USD còn 21.500 đồng/USD trong khi giá bán ở mức 21.630 đồng/USD, giảm 120 đồng/USD so với ngày hôm trước.

NH Nhà nước TP.HCM cho biết tính đến hết tháng 6, lượng kiều hối chuyển về thông qua các NH đạt khoảng 1,9 tỉ USD, tăng 3% so với cùng kỳ năm trước. Theo dự đoán với tốc độ tăng như hiện nay, lượng kiều hối chuyển về cả năm ước đạt 4,5-4,8 tỉ USD, tăng nhẹ so với mức 4,1 tỉ USD của năm trước.

Theo ghi nhận tại một số công ty kiều hối, doanh số chuyển tiền kiều hối trong sáu tháng đầu năm chỉ tăng nhẹ so với cùng kỳ năm trước do ảnh hưởng bởi nhiều yếu tố, trong đó có LS huy động. Theo giám đốc một công ty kiều hối thuộc NH, trước đây LS huy động VND cao và tỉ giá ổn định, nhiều người đã gửi ngoại tệ về dưới dạng kiều hối, sau đó bán lấy VND gửi NH nhằm hưởng LS cao. Sau đó đáo hạn mua lại ngoại tệ. Tuy nhiên do thời gian qua LS huy động VND giảm quá mạnh, tỉ giá gần đây lại tăng nên hình thức đầu tư này không còn mang lại lợi nhuận như trước, dẫn đến lượng tiền gửi về nhằm mục đích gửi NH hưởng chênh lệch LS cũng giảm. Bên cạnh đó, việc thu hút lượng ngoại tệ từ kiều hối vào kênh NH cũng trở nên khó khăn hơn do chênh lệch tỉ giá giữa NH và thị trường tự do tăng cao trong gần hai tháng nay. Hầu hết người nhận kiều hối đều chọn hình thức nhận bằng ngoại tệ, sau đó đem ra bán tại các tiệm vàng để được giá cao.