Thoa kem chống nắng để bảo vệ da. Ảnh: huffingtonpost.co.uk

Giống như phần còn lại của cơ thể, da bạn cũng già đi theo thời gian. Tuy nhiên, nhiều tổn thương bề mặt nhìn thấy, như da khô và nếp nhăn, xuất hiện do ánh nắng mặt trời và bản thân bạn có thể hạn chế được tình trạng này. Bạn có thể làm giảm những dấu hiệu lão hóa trên da bằng các loại kem dùng theo đơn.

Da lão hóa: Nguyên nhân và ảnh hưởng

Một số yếu tố dưới đây là nguyên nhân cho các dấu hiệu điển hình của da lão hóa, bao gồm:

Tiếp xúc với ánh nắng: Nếu chú ý quan sát, có thể thấy, vùng da dưới cánh tay thường sẽ ít xuất hiện nếp nhăn, mảng khô da và chấm đồi mồi hơn so với vùng da mặt. Nguyên nhân là vì vùng da dưới cánh tay ít tiếp xúc với ánh nắng mặt trời hơn. Được gọi là photodamage, các ảnh hưởng của ánh nắng mặt trời trên da của bạn là do tia cực tím, và màu da của bạn càng sáng, càng có nhiều tổn thương xuất hiện. Theo thời gian, thậm chí nếu không được bảo vệ mỗi ngày khỏi một lượng nhỏ ánh sáng mặt trời có thể gây ra:

- Chấm đồi mồi là những mảng da tối màu là do tổn thương gây ra bởi ánh nắng. Lớn hơn tàn nhang, các chấm đồi mồi thường phổ biến hơn ở phụ nữ có làn da sáng màu.

- Tĩnh mạch mạng nhện. Vì da lão hóa, đặc biệt là khi tiếp xúc với ánh nắng mặt trời, bạn sẽ dễ bị vỡ các mạch máu nhỏ gần bề mặt của da hơn. Tình trạng này được gọi là chứng giãn mao mạch.

- Mảng da và các mảng vảy cứng khô, hoặc dày sừng quang hóa. Da lão hoá không giữ được độ ẩm tốt. Điều này một phần do mất nước qua mồ hôi và tuyến dầu, nhưng tiếp xúc với ánh nắng mặt trời cũng sẽ làm cho da của bạn khô.

Trọng lực và cơ thể lão hóa: Một quá trình khác cũng gây ra các dấu hiệu lão hóa như nếp gấp và các xệ da là do trọng lực. Ngay cả trước khi bạn chuyển sang tuổi 30, việc sản xuất collagen và elastin trong cơ thể cũng đã bắt đầu chậm lại. Collagen là chất đạm cung cấp cho làn da của bạn đầy đặn và elastin là protein giúp da nảy và đàn hồi. Tác động của trọng lực và tuổi tác làm biểu hiện trên khuôn mặt bắt đầu để lại các nếp nhăn và rãnh sâu. Một ví dụ điển hình là nếp mũi má từ góc mũi đến góc ngoài của môi ở hai bên khuôn mặt của bạn. Trong khi các chất bổ sung như botox có thể tạm thời làm mất một nếp nhăn, những nếp sâu chỉ có thể được loại bỏ bằng cách xếp lại các nếp nhăn thông qua phẫu thuật thẩm mỹ.

Tác dụng của estrogen. Sự khác biệt lớn nhất giữa da của nam giới và phụ nữ là do hormon nữ estrogen. Khi phụ nữ già đi, lượng estrogen giảm, và các nghiên cứu cho thấy sự mất estrogen có thể gây khô da, da co lại và tạo thành nếp nhăn.

Hút thuốc. Nheo mắt liên tục do khói thuốc tạo nên một mạng lưới các nếp nhăn xung quanh mắt, và hút thuốc lá cũng có thể làm mất các chất dinh dưỡng, đặc biệt là elastin.

Phòng ngừa

Da của bạn có khả năng tự sửa chữa vì vậy cho dù bạn bao nhiêu tuổi thì điều quan trọng bạn cần làm là bảo vệ làn da bằng mọi cách.

Những điều nên làm

- Sử dụng kem chống nắng mỗi ngày. Nếu bạn đang ở dưới ánh nắng mặt trời, hãy bôi kem chống nắng với độ bảo vệ chống nắng ít nhất là 15. Để bảo vệ hàng ngày, hãy chọn kem dưỡng ẩm và/hoặc kem nền có khả năng chống nắng. 

- Sử dụng kem dưỡng ẩm. Bằng cách giữ lớp da trên cùng luôn ẩm, kem dưỡng ẩm tạo lớp nền trang điểm tốt hơn và ngăn ngừa sự khô và tróc da có thể làm cho da trở nên già hơn.

- Sử dụng kem chứa vitamin A theo đơn. Kem tretinoin theo toa, một công thức vitamin A, đã được FDA chấp thuận để điều trị nếp nhăn, da thô và các đốm đồi mồi do ánh nắng mặt trời và lão hóa da. Tretinoin nên được sử dụng hạn chế để tránh gây kích ứng; bạn có thể giảm bớt tình trạng khô da bằng kem dưỡng ẩm. Vì tretinoin làm tái tạo da, bạn phải bảo vệ lớp da mới bằng kem chống nắng. (Các loại kem bán tự do với các dạng vitamin A khác, như retinol, không có hiệu quả tương tự như tretinoin).

- Sử dụng axit alpha-hydroxy. Với nồng độ dưới 10%, các sản phẩm chăm sóc da có chứa các axit tự nhiên này được bán dưới dạng kem và kem dưỡng da. Một số nghiên cứu cho thấy chúng có thể làm giảm nếp nhăn tốt.

- Sử dụng hydroquinone. Các sản phẩm tẩy trắng da có chứa hydroquinone có thể có hiệu quả trong việc làm sáng các đốm đồi mồi.

Những điều không nên làm

- Để da tiếp xúc với ánh nắng mặt trời mà không được bảo vệ. Hãy bù đắp lượng vitamin D mà bạn sẽ thiếu với thực phẩm bổ sung hoặc hỏi ý kiến bác sĩ của bạn về việc sử dụng thực phẩm chức năng.

- Nhuộm da bằng giường hoặc đèn chiếu. Đây không phải là phương pháp nhuộm da "an toàn" như chúng thường được quảng cáo, và ánh sáng cực tím vẫn có thể làm hại da. Một nghiên cứu mới đây của Trường Y Harvard cho thấy những phụ nữ sử dụng giường nhuộm da ít nhất bốn lần một năm giữa những năm học trung học và tuổi 35 có nguy cơ mắc bệnh ung thư da cao hơn 15% so với người không dùng.

- Hút thuốc lá. Hút thuốc lá có thể làm hỏng da và gây nếp nhăn.

Khi nào nên gặp bác sĩ da liễu

Bác sĩ da liễu có thể giúp xác định xem bạn có thích hợp với phương pháp điều trị tretinoin không hay chỉ cần điều trị tại phòng khám như tẩy da chết sâu hoặc dùng laser để loại bỏ tình trạng tĩnh mạch màng nhện. Nhưng lý do quan trọng nhất khiến bạn đến gặp bác sĩ da liễu hàng năm là để kiểm tra da định kỳ.

Ung thư da là loại ung thư phổ biến nhất ở Hoa Kỳ và chủ yếu là do tiếp xúc với ánh nắng mặt trời. Tỷ lệ u hắc tố ác tính, loại ung thư gây tử vong nhiều nhất, đang gia tăng ở phụ nữ.

Bất cứ khi nào bạn xuất hiện nốt tàn nhang hoặc nốt ruồi hoặc sự phát triển da bất thường, bạn nên đến gặp một bác sĩ da liễu. Hãy theo dõi những sự phát triển bất thường hoặc chảy máu ở da.

Bảo vệ chống lại ung thư da được cho là lợi ích lớn nhất của kem chống nắng, sau khi chống lão hóa. Vì cả hai lý do này, phụ nữ nên biết rằng điều tốt nhất họ có thể làm cho làn da của họ là bảo vệ da khỏi ánh nắng mặt trời./.