Ông Javad Zarif, ngoại trưởng Iran - Ảnh: REUTERS

Theo Hãng tin AP, công ty dầu khí quốc gia Trung Quốc đã rút khỏi thỏa thuận hợp tác khai thác mỏ khí đốt South Pars trị giá 5 tỉ USD. Đây là thỏa thuận từng đạt được năm 2015 sau khi Tehran và các nước lớn thông qua được thỏa thuận hạt nhân P5+1.

Hãng tin Mỹ dẫn lời Bộ trưởng Dầu mỏ Iran, ông Bijan Zangeneh, xác nhận thông tin này ngày 6-10. Theo đó, ông Bijan Zangeneh cho biết Công ty dầu khí quốc gia Trung Quốc (China National Petroleum Corp. - CNPC) "không còn tham gia dự án nữa".

Ông Bijan Zangeneh không thông tin chi tiết cũng như không đưa ra lý do của việc rút khỏi thỏa thuận của Trung Quốc, chỉ nói công ty Trung Quốc "đã rút khỏi hợp đồng".

Giới quan chức tại Bắc Kinh hiện chưa khẳng định về quyết định này. Theo Hãng tin AP, phía Công ty CNPC chưa phản hồi thông tin với họ và trên trang web của công ty cũng chưa đăng bất cứ thông tin nào đề cập tới việc rút khỏi thỏa thuận.

Tuy nhiên trong ngày 6-10, Ngoại trưởng Iran Mohammad Javad Zarif tiếp tục bày tỏ quan điểm chỉ trích chiến dịch trừng phạt Tehran do phía Washington đang triển khai và những ảnh hưởng tiêu cực của việc này với hoạt động đầu tư nước ngoài vào Iran.

"Chúng tôi đã và đang đối mặt với nhiều vấn đề trong lĩnh vực đầu tư vì chính sách trừng phạt tối đa của Mỹ - ông Zarif phát biểu trước một Ủy ban quốc hội - Chúng tôi đang cố gắng tháo gỡ những vấn đề đó".

Trước đó, Tập đoàn dầu khí Total SA của Pháp cũng đã rút khỏi thỏa thuận hợp tác khai thác dự án mỏ khí đốt South Pars vì lo ngại trước các lệnh trừng phạt của Mỹ với Iran.

Quyết định rút khỏi thỏa thuận với Iran được phía Trung Quốc đưa ra ngay trước thềm vòng đàm phán thương mại mới giữa Mỹ và Trung Quốc dự kiến diễn ra trong hai ngày 10 và 11-10 tại Washington.

Theo chuyên gia phân tích chính trị Saeed Leilaz tại Tehran, ông tin rằng bất chấp thực tế Trung Quốc rời khỏi thỏa thuận, "Trung Quốc vẫn sẽ là đối tác thương mại chính của Iran".

Theo ông Leilaz, đó là vì một phần lớn trong nguồn thu nhập từ dầu mỏ trước đây của Iran vẫn đang ở tại Trung Quốc, theo đó giúp Iran có thể mua hàng hóa họ cần từ Trung Quốc mà không phải chuyển tiền, theo đó lách được các trừng phạt của Mỹ với hệ thống ngân hàng của Iran.

Theo những điều khoản trong thỏa thuận ban đầu trong dự án hợp tác khai thác mỏ khí đốt South Pars, Hãng Total của Pháp dự kiến nắm 50,1% cổ phần, CNPC nắm 30% và Công ty Petropars của Iran nắm 19,9%. 

Và sau những diễn biến mới nhất, giờ chỉ còn Công ty Petropars tham gia đầu tư phát triển dự án này.

Iran kiện Mỹ vì các vụ tấn công mạng

Ngày 6-10, người đứng đầu Tổ chức Phòng thủ dân sự Iran, ông Reza Jalali, cho biết Tehran đang triển khai các hành động pháp lý chống lại Washington vì "những vụ tấn công và những mối đe dọa trên không gian mạng" mà Mỹ nhằm vào Iran.