Một nạn nhân dính chất độc hóa học ở Syria - Ảnh: BBC

Theo AFP, ngày 7-8 Hội đồng Bảo an LHQ (HĐBA) thông qua nghị quyết phê chuẩn một cuộc điều tra chung giữa LHQ và Tổ chức Cấm vũ khí hóa học (OPCW) tại Syria.

Tổng thư ký LHQ Ban Ki Moon đề xuất chọn ra ba chuyên gia điều tra độc lập và yêu cầu HĐBA bắt đầu quy trình tuyển chọn.

Tuy nhiên Nga, ủy viên thường trực HĐBA, trì hoãn đưa ra câu trả lời. Theo các quan chức ngoại giao, Matxcơva muốn đảm bảo về nhiều vấn đề, bao gồm việc LHQ tôn trọng chủ quyền của chính phủ Tổng thống Syria Bashar al-Assad - đồng minh của Matxcơva.

Ngày 9-9, Tổng thư ký Ban Ki Moon gửi thư cho đại sứ Nga Vitaly Churkin cam kết rằng LHQ sẽ tham vấn với chính quyền Syria về việc thực hiện chiến dịch điều tra. Theo dự kiến, Damascus sẽ hợp tác với LHQ.

Sau khi Nga đồng ý về việc điều tra, mới đây Tổng thư ký Ban Ki Moon tuyên bố ông sẽ lập tức thực hiện các bước để thành lập ủy ban điều tra và bắt đầu sứ mệnh này. Ngoài ra phía Nga còn muốn các nhà điều tra xem xét việc nhóm khủng bố Nhà nước Hồi giáo (IS) sử dụng vũ khí hóa học ở Iraq.

Tuy nhiên, một cuộc điều tra ở Iraq sẽ đòi hỏi một nghị quyết mới của HĐBA và sự đồng ý của chính quyền Baghdad. Các nước tình nghi IS đã tấn công lực lượng người Kurd ở Iraq và phía bắc Syria bằng chất độc hóa học sarin.

Mới đây một số quan chức Mỹ tiết lộ tình báo nước này xác định IS đang sản xuất và sử dụng vũ khí hóa học thô sơ tại Iraq và Syria. Đã có ít nhất bốn trường hợp IS dùng chất độc hóa học “mù tạt” để tấn công ở biên giới Syria - Iraq.

Trước đó Mỹ, Anh và Pháp nhiều lần cáo buộc quân đội Syria thực hiện nhiều vụ tấn công bằng vũ khí hóa học. Nga khẳng định không có bằng chứng nào cho thấy chính quyền của Tổng thống Assad thực hiện các vụ tấn công này.

Các nhà điều tra LHQ sẽ chịu trách nhiệm tìm ra thủ phạm và đệ trình kết quả lên LHQ. HĐBA sẽ đề xuất cấm vận hung thủ. Nhưng việc cấm vận đòi hỏi một nghị quyết mới của HĐBA. Các nhà quan sát cho biết nếu chính quyền Syria bị cáo buộc, Nga có thể phủ quyết nghị quyết này ở HĐBA.