Theo tiến sĩ Lê Xuân Nghĩa, chênh lệch giá vàng trong nước và giá vàng thế giới rất lớn, có những lúc lên đến 30%. Điều này vô cùng phi lý.

Lâu nay chúng ta không nhập khẩu vàng miếng trong khi nhu cầu trong nước vẫn có. Mỗi năm Việt Nam được sản xuất khoảng 600kg vàng, trong khi đó nhu cầu có thể là 50 tấn, theo thông báo của Hội đồng Vàng thế giới.

"Như vậy để bù đắp nhu cầu này thì phải nhập lậu hoặc là tăng giá vàng trong nước lên. Đây là chuyện đương nhiên.

Nên muốn xóa bỏ chênh lệch giá vàng trong nước và thế giới, đơn giản là dùng các biện pháp thương mại mà không cần phải dùng các biện pháp tiền tệ như là đấu giá vàng miếng" - ông Nghĩa nhận định.

Theo đề xuất của ông Nghĩa, giải pháp căn cơ rút ngắn chênh lệch giữa giá vàng trong nước và giá vàng thế giới là cho phép các công ty kinh doanh vàng đủ điều kiện xuất, nhập khẩu vàng miếng trở lại. Như vậy, doanh nghiệp tự xuất, nhập khẩu, kinh doanh vàng miếng, vàng trang sức một cách bình thường.

Còn cơ quan quản lý nhà nước dùng công cụ mạnh nhất của Chính phủ để xử lý vấn đề này là thuế và quản lý chặt chẽ chuyện xuất, nhập khẩu vàng.

Đối với giao dịch trong nước, việc bán vàng là phải xuất hóa đơn điện tử để kinh doanh minh bạch.

Bình luận về việc Ngân hàng Nhà nước sắp đấu thầu vàng miếng để tăng cung ra thị trường, ông Nghĩa cho rằng giải pháp này có thể tạo ra tác động tâm lý rất ngắn hạn. Cách làm này có thể có tác dụng ngắn hạn nhưng không phải là căn bản, bài bản.

"Còn căn cơ nhất, dài hạn nhất và thông lệ quốc tế nhất là phải cho xuất, nhập khẩu vàng miếng, cho sản xuất kinh doanh vàng tự do và bán vàng là phải có thuế" - ông Nghĩa nhấn mạnh thêm lần nữa.

Vấn đề nữa, theo ông Nghĩa là chênh lệch giữa giá vàng SJC với giá vàng 9999 cũng cần phải được xử lý. Thực tế chất lượng không chênh lệch mà đây là chênh lệch về thương hiệu. Vì vàng miếng SJC là thương hiệu độc quyền của Ngân hàng Nhà nước. 

Nên Nhà nước sớm trả lại thương hiệu vàng SJC cho doanh nghiệp để vàng SJC kinh doanh bình thường như các thương hiệu vàng khác trên thị trường. Như vậy, chúng ta sẽ có thị trường vàng hoàn toàn ổn định.

Liệu việc cho xuất nhập khẩu vàng bình thường thì lấy đâu ra ngoại tệ? Ông Nghĩa trả lời buôn lậu vàng cũng cần ngoại tệ để nhập khẩu. Hơn nữa khối lượng ngoại tệ để xuất, nhập khẩu vàng không đáng bao nhiêu, nếu tính toán thì khoảng 3 tỉ USD/năm.

Tác động mạnh nhất của giá vàng trong nước là do giá vàng thế giới tăng cao khi các ngân hàng trung ương mua để dự trữ. Lẽ ra Việt Nam nên mua để dự trữ hơn là lấy vàng dự trữ để đấu thầu nhằm bình ổn thị trường.

Về việc nhập khẩu vàng, tiến sĩ Cấn Văn Lực, thành viên Hội đồng tư vấn chính sách tài chính, tiền tệ quốc gia, khuyến nghị cơ quan quản lý cần tính toán nhập bao nhiêu vàng, ở thời điểm nào.

Mục tiêu là vừa đảm bảo quan hệ cung - cầu và cũng vừa để kiểm soát dự trữ ngoại hối, qua đó góp phần ổn định tỉ giá cũng như kinh tế vĩ mô.

Việt Nam nhập khẩu khoảng 1.000 tấn vàng trong 21 năm, TP.HCM tiêu thụ 800 tấn

Việt Nam đã nhập khẩu hơn 1.000 tấn vàng, bao gồm cả vàng nguyên liệu, vàng ký, vàng hạt trong 21 năm, từ năm 1991-2012. Riêng TP.HCM tiêu thụ khoảng 80% số lượng vàng nhập khẩu vào Việt Nam, ước khoảng 800 tấn.