Hạn hán và nắng nóng ảnh hưởng nặng nề nhất đến các vụ mùa ngũ cốc - Ảnh: AFP

Theo trang Phys.org, nghiên cứu công bố trên tạp chí Environmental Research Letters phân tích dữ liệu sản xuất nông nghiệp tại 28 quốc gia châu Âu, bao gồm Liên minh châu Âu (EU) hiện nay và Vương quốc Anh, trong giai đoạn 1961- 2018.

Nhóm nghiên cứu so sánh dữ liệu này với dữ liệu các hiện tượng thời tiết cực đoan - gồm hạn hán, nắng nóng, lũ lụt và không khí lạnh - và tìm thấy bằng chứng cho thấy "biến đổi khí hậu đang làm tăng thiệt hại mùa màng".

Trong đó, thiệt hại của mất mùa do nắng nóng và hạn hán tăng gần gấp 3 lần trong 50 năm qua, từ 2,2% trong giai đoạn 1964 - 1990 lên 7,3% trong giai đoạn 1991 - 2015. 

Nghiên cứu cũng cho thấy hạn hán đang trở nên thường xuyên hơn và ngày càng khắc nghiệt hơn.

Thiệt hại từ mất mùa liên quan đến thời tiết khắc nghiệt cũng tùy thuộc vào cây trồng. 

"Ngũ cốc, chiếm 65% diện tích canh tác của EU và là thức ăn chủ yếu cho gia súc, là nhóm cây trồng bị ảnh hưởng nghiêm trọng nhất" - bà Teresa Bras, thuộc Trường Công nghệ và khoa học Nova ở Lisbon (Bồ Đào Nha), tác giả chính của nghiên cứu, nói.

Biến đổi khí hậu sẽ làm gia tăng các hiện tượng thời tiết cực đoan, bao gồm các đợt nắng nóng và hạn hán. Nghiên cứu cảnh báo "hiệu ứng gợn sóng" từ các thiệt hại ở châu Âu sẽ ảnh hưởng đến hệ thống lương thực toàn cầu và giá thực phẩm.

Nghiên cứu cho biết đợt nắng nóng kinh hoàng và hạn hán năm 2018 ở châu Âu đã khiến sản lượng ngũ cốc giảm 8% so với mức trung bình của 5 năm trước đó, "gây ra tình trạng thiếu thức ăn cho gia súc và khiến giá hàng hóa tăng mạnh".

Kể từ Hiệp định Paris về biến đổi khí hậu năm 2015, thế giới đã chứng kiến 5 năm nóng nhất từng được ghi nhận từ trước đến nay. Tổ chức Nông lương Liên Hiệp Quốc cảnh báo sản xuất lương thực "đặc biệt nhạy cảm" với biến đổi khí hậu.

Đầu tháng này, một nghiên cứu công bố trên tạp chí Nature Geoscience cho biết các đợt hạn hán mùa hè gần đây tại châu Âu đã ở mức nghiêm trọng nhất trong 2.110 năm qua tại khu vực này, đồng thời cũng lưu ý kể từ năm 2015 mức độ cực đoan của hạn hán đã tăng vọt.

Năm 2019, một báo cáo tại tập san học thuật Nature Climate Change cảnh báo sự biến đổi của các dòng đối lưu làm tăng nguy cơ các đợt nắng nóng tại những khu vực cung cấp tới 1/4 sản lượng lương thực toàn cầu, gồm phía tây Bắc Mỹ, Tây Âu, phía tây nước Nga và Ukraine.

Nông dân châu Á khốn khổ vì thời tiết cực đoan

TTO - Thời tiết cực đoan toàn cầu trong năm nay không chỉ ảnh hưởng nặng nề lên châu Âu, Mỹ mà còn ảnh hưởng đến mùa màng và cây trồng ở khu vực châu Á - Thái Bình Dương.