Công nhân làm việc trong một nhà xưởng sản xuất đồ gỗ nội thất tại một doanh nghiệp ở tỉnh Bình Dương - Ảnh: QUANG PHƯƠNG

Dưới đây là những tâm sự của các công nhân chia sẻ cùng diễn đàn "Nâng chất đời sống công nhân" đang diễn ra trên Tuổi Trẻ.

Chị Nguyễn Kim Xuân (43 tuổi, quê Quảng Nam, công nhân may tại Bình Tân, TP.HCM):

23 năm làm công nhân, 23 năm bôn ba ở trọ

Học hết PTTH, tôi vào Sài Gòn làm công nhân. Tính ra thì ở quê 20 năm, ở Sài Gòn 23 năm. Bằng đó năm làm công nhân, lương mỗi năm nhà nước tăng bao nhiêu thì lương tôi tăng bấy nhiêu. 

Năm tăng 100.000 - 200.000 đồng, nhiều thì 300.000 đồng. Nhưng lương vừa tăng thì nhà trọ cũng tăng, đồ ăn, thức uống rồi tiền học của con tăng. 

Mấy năm nay làm lâu năm, nhiều kinh nghiệm nên chuyển lên làm chuyền trưởng, lương cũng đỡ hơn công nhân bình thường trong chuyền 1-2 triệu đồng nên mới gồng gánh nổi cho con học được cấp III ở thành phố, năm nay chuẩn bị vào đại học.

Nhưng lương chuyền trưởng là lương bao, không tính tăng ca, chẳng sung sướng gì vì tuần nào cũng tăng ca đều đều tới 8h30 tối mới ra khỏi xưởng, có khi tăng ca kín tuần. 

Công nhân thì biết tính chi tiêu thế nào gọi là đủ với không đủ. Chỉ biết liệu cơm gắp mắm, túi ít tiền thì tan ca ra chợ xổm mua mớ rau, miếng thịt ăn qua bữa, còn thì có bao nhiêu dành dụm lo tương lai cho con.

Từ lúc sinh con đến nay con đã học cuối cấp III, hai mẹ con chuyển qua không biết bao cái nhà trọ. Mấy năm trước con còn nhỏ chưa phải chi phí nhiều nên dành dụm gom góp được chút ít về quê cất cái nhà cho bố mẹ, lớn tuổi thêm chút nữa cũng tính về quê ở. 

Đến cả khoản bảo hiểm xã hội thì mỗi lần làm hay mua món gì lớn như làm nhà, mua xe máy đều tranh thủ lúc nghỉ việc, rút luôn khoản bảo hiểm xã hội một lần cộng dồn từ 6-7 năm đi làm góp thêm vào khoản dành dụm. 

Cuốn sổ mới hiện giờ chỉ đóng 2-3 năm gần đây, làm gì mà giữ được để lúc nghỉ làm có lương hưu.

Anh Nguyễn Bá Hải (45 tuổi, quê Quảng Nam, công nhân giày da ở quận 9, TP.HCM):

Bao nhiêu năm vẫn vậy

Vợ chồng tôi làm công nhân ngót nghét hơn 15 năm rồi, thấy đời sống công nhân vẫn cơ cực vậy, chẳng có gì thay đổi. Năm ngoái vợ tôi về quê cũng làm công nhân nhưng không phải tăng ca như ở đây. Nhờ vậy có thời gian lo cho con nhỏ. 

Giờ còn mình tôi trong Sài Gòn này, 7h sáng vào làm, tăng ca đến 8h30 - 9h rồi về nhà tắm rửa, ăn uống xong đi ngủ, chỉ có chủ nhật là đi làm về lúc 4h chiều, có thời gian đi siêu thị mua gạo, thịt, rau, muối... cho cả tuần.

Công nhân làm gì có ngày nghỉ. Mà có nghỉ cũng không biết đi đâu. Phòng trọ thì chừng 9m2, tối về mát trời bật quạt lên còn chịu được, chứ ban ngày không thể ở trong nhà được. 

Lương nhà nước quy định 4,2 triệu đồng thì công ty trả nhỉnh thêm một chút, lên 4,3 - 4,4 triệu đồng gọi là khuyến khích vậy thôi.

Nhà có hai đứa con, đứa lớn 12 tuổi, đứa nhỏ 4 tuổi, lo đủ thứ chuyện từ tiền học, tiền ăn, tiền sữa, lúc ốm đau... Không tăng ca thì lương chỉ chừng 4,5-5 triệu đồng làm sao đủ sống, đủ nuôi con.

TTO - Ba nữ sinh, ba hoàn cảnh, đến từ ba vùng đất khác nhau nhưng họ có một điểm chung là từng khoác lên mình màu áo công nhân, mưu sinh trong các khu công nghiệp.