* Chuyên gia tâm lý, nghiên cứu sinh Nguyễn Trần Phước (Hội Tâm lý trị liệu Việt Nam):

Mưa dầm thấm lâu

Những hành vi vẽ bậy, bôi bẩn công trình không gọi là đam mê bởi đam mê là thứ phải có mục đích và mang lại lợi ích cho xã hội, phù hợp với các chuẩn mực. Còn những hành vi nhằm để thỏa mãn nhu cầu cá nhân, nhu cầu thể hiện bản thân thì khác. Việc vẽ bậy lên tường là hành vi lệch chuẩn.

Nguyên nhân dẫn đến các hành vi này có thể do họ đã gặp các vấn đề gì đó trong đời sống, các vấn đề sức khỏe tinh thần hoặc cơ chế sinh học. Ví như trong quá trình trưởng thành họ mong muốn được làm nghệ sĩ nhưng gặp phải các rào cản nhất định hoặc các vấn đề bắt nguồn từ việc muốn thể hiện bản thân. Họ làm chuyện sai đó để được mọi người công nhận khả năng, sự trưởng thành, thậm chí họ thiếu nhu cầu yêu thương và gắn kết.

Xử phạt răn đe chỉ là liệu pháp nhất thời. Xã hội cần chung tay vào cuộc, địa phương phải quan tâm và là người kết nối những người này tới các chuyên gia tâm lý.

Đầu tiên chúng ta phải có thông tin về địa điểm họ hay tập trung để vẽ, hiểu nguyên nhân dẫn tới hành vi lệch chuẩn của họ. Có thể tổ chức các cuộc thi liên quan tới vẽ tạo sân chơi phù hợp, bởi những người này là những người có năng khiếu, chỉ là họ có vấn đề về tâm lý.

Mưa dầm thấm lâu, chỉ có những biện pháp đánh về mặt tâm lý dưới sự chung tay của cộng đồng, tác động đến nhận thức mới là những biện pháp căn cơ.

Không dung túng cái sai

Bức tranh tường đẹp cần được nhân rộng hơn để đẩy lùi hành vi vẽ bậy tại TP.HCM - Ảnh: HỮU HẠNH

Viết, vẽ bậy nơi công cộng giờ đây không đơn thuần là tệ nạn đáng lên án, cần phải xem như một hành vi vi phạm pháp luật để kiên quyết loại trừ tận gốc.

Không chấp nhận ai đó nhân danh nghệ thuật đường phố để làm xấu bộ mặt phố phường.

Vụ việc hai toa tàu của tuyến metro số 1 bị bôi bẩn, khiến cơ quan chủ quản phải vất vả và tốn kém khắc phục chưa kịp lắng dịu, đã tiếp tục tái diễn tình trạng tương tự tại các công trình mang tính biểu tượng của TP.HCM. Nhiều tỉnh, thành khác cũng đang bức xúc với kiểu "khủng bố" này.

Một số ít người trẻ có "tay nghề" vẽ xem đây như cách thể hiện mình. Cái "tôi" rất ích kỷ này không dừng lại ở những bức vẽ quái dị ngoài phố, những nhóm "tác giả" này còn đưa hình ảnh lên mạng.

Đây mới chính là mối hiểm họa ghê gớm, bởi một khi được phát tán và sự tàn phá ý thức của nó chưa thể lường trước, hình ảnh phản cảm trên phố dễ dàng biến thành "rác" trên không gian mạng. Bất chấp tai tiếng, nhiều người chấp nhận thức trắng đêm để lén lút "tác nghiệp". Biết sai nhưng vẫn làm.

Điều tra của Tuổi Trẻ cho thấy những "tay vẽ" không thể hành động đơn thương độc mã, luôn đi thành nhiều nhóm. Với thao tác không quá ba phút để hoàn thành một bức vẽ, nhân lên sẽ hiểu được vì sao cứ sau một đêm hàng loạt hình thù kỳ quái xuất hiện.

Thực tế cũng cho thấy lực lượng chức năng tuần tra đêm đã từng bắt gặp thủ phạm nhưng những trường hợp xử lý đầy đủ theo quy định của pháp luật chắc không nhiều, mức phạt lại chưa đủ sức răn đe. Với những cá nhân cố tình vi phạm, biện pháp tuyên truyền, giáo dục có vẻ như ít tác dụng.

Quyết liệt ra quân, kịp thời phát hiện và xử lý nghiêm minh mới mong cải thiện được tình hình. Những hành động viết, vẽ tùy tiện không khác gì sự xem thường pháp luật, thách thức dư luận.

Cùng với hệ thống camera giám sát mật độ lắp đặt khá dày, còn có "mắt thần" của đông đảo nhân dân. Lực lượng chức năng sẽ thuận lợi hơn trong việc thực thi pháp luật.

Bằng chứng vi phạm vẫn luôn "sờ sờ" trước mắt, khâu xác định mức độ thiệt hại tài sản cũng trở nên đơn giản. Vậy nên, với các trường hợp đủ căn cứ truy cứu trách nhiệm hình sự cần kiên quyết áp dụng. Xét xử lưu động và công khai danh tính, hình ảnh trên các phương tiện thông tin đại chúng mới hy vọng giải quyết triệt để thói hư tật xấu này.

Cộng đồng mạng cũng nên chung tay "nhặt rác", bài trừ, tẩy chay các cá nhân đăng tải hoạt động trái với quy định của pháp luật. Chưa phản bác được thì cũng đừng "hào phóng" cổ xúy, tiếp tay bằng cách nhấn nút like, share. Cái sai rất khó tồn tại khi không nhận được sự "hậu thuẫn", dung túng của tập thể.

HƯNG ĐỊNH

TTO - Các hình vẽ bẩn lên tài sản, công trình công cộng không chỉ làm xấu xí không gian chung mà việc khắc phục hậu quả cũng vô cùng tốn kém. Để "dẹp loạn" nạn vẽ bẩn này, nhiều nước đã xử lý nghiêm khắc như phạt tù và... đánh roi mây.