"Mỹ quan ngại sâu sắc về các cuộc tập trận quân sự của Quân Giải phóng nhân dân Trung Quốc ở eo biển Đài Loan và xung quanh Đài Loan. 

Chúng tôi đang theo dõi chặt chẽ các hoạt động của Trung Quốc cũng như phối hợp với các đồng minh và đối tác liên quan tới những mối quan tâm chung của chúng tôi" - Bộ Ngoại giao Mỹ ra tuyên bố ngày 25-5.

Bộ này nhấn mạnh: "Chúng tôi mạnh mẽ kêu gọi Bắc Kinh hành động kiềm chế. Việc dùng quá trình chuyển đổi dân chủ bình thường và như thường lệ (ở Đài Loan) làm cái cớ cho các hành động khiêu khích quân sự có nguy cơ làm leo thang tình hình và làm xói mòn các quy tắc lâu đời mà trong nhiều thập niên đã giúp duy trì hòa bình và ổn định trên khắp eo biển Đài Loan".

Tuy nhiên, Bộ Ngoại giao Mỹ cũng nhắc lại Washington vẫn cam kết thực hiện chính sách "Một Trung Quốc" lâu nay.

Tuyên bố của Bộ Ngoại giao Mỹ được đưa ra sau khi Trung Quốc kết thúc cuộc tập trận quân sự quy mô lớn hai ngày quanh đảo Đài Loan.

Theo Hãng tin AFP ngày 25-5, các nhà phân tích quân sự Trung Quốc cho biết cuộc tập trận này đã mô phỏng các cuộc tấn công nhắm vào giới lãnh đạo vùng lãnh thổ Đài Loan cũng như các cảng và sân bay của Đài Loan nhằm "cắt đứt huyết mạch của hòn đảo".

Quân đội Trung Quốc khởi động cuộc tập trận quân sự quy mô lớn kéo dài hai ngày xung quanh Đài Loan từ hôm 23-5, gọi đây là "sự trừng phạt" đối với "hành vi ly khai", vài ngày sau khi ông Lại Thanh Đức tuyên thệ nhậm chức lãnh đạo Đài Loan.

Cuộc tập trận mang tên "Liên hợp lợi kiếm 2024A", có sự tham gia của hải quân, không quân, lục quân và lực lượng tên lửa. Cuộc tập trận được tiến hành ở eo biển Đài Loan, phía bắc, phía nam và phía đông đảo Đài Loan, cũng như các khu vực xung quanh các quần đảo như Kim Môn, Mã Tổ…

Ngày 25-5, Văn phòng lãnh đạo Đài Loan cho rằng các động thái quân sự của Trung Quốc đã phá hoại hiện trạng hòa bình và ổn định ở eo biển Đài Loan, và cũng "cấu thành sự khiêu khích trắng trợn đối với trật tự quốc tế", theo Hãng tin Reuters.

Cơ quan Phòng vệ Đài Loan tường thuật họ đã phát hiện 62 máy bay quân sự và 27 tàu hải quân Trung Quốc vào hôm 24-5 (ngày cuối cùng Bắc Kinh tập trận), trong đó có 46 máy bay đã băng qua đường phân cách không chính thức ở eo biển Đài Loan.

Tập trận xong, Trung Quốc và Đài Loan vẫn đấu khẩu gay gắt

Bắc Kinh và Đài Bắc tiếp tục "lời qua tiếng lại" dù cuộc tập trận "Liên hợp lợi kiếm - 2024A" của Trung Quốc quanh đảo Đài Loan đã kết thúc.