Chính phủ Mỹ chi 114 tỉ USD hằng năm để chăm sóc bệnh nhân mắc bệnh thận mãn tính và bệnh thận giai đoạn cuối - Ảnh: AFP

Theo Đài CNN, hơn 37 triệu người Mỹ mắc bệnh thận mãn tính và gần 5.000 người chết mỗi năm khi đang chờ nhận thận hiến tặng. Điều này tương đương khoảng 12 người chết vì bệnh thận mỗi ngày, khiến căn bệnh này trở thành nguyên nhân tử vong cao thứ 9 tại Mỹ.

Trong nghiên cứu mới đăng ngày 26-8, các nhà nghiên cứu cho biết từ năm 2004-2014, có 156.089 quả thận được hiến, bao gồm 128.102 quả thận được ghép cho bệnh nhân và 27.987 quả thận bị bỏ (chiếm hơn 17% tổng số thận được hiến).

Sau năm 2014, số thận không được sử dụng tăng lên tại Mỹ. Theo nghiên cứu, năm 2016 các trung tâm cấy ghép ở Mỹ đã bỏ 3.631 quả thận, chiếm 20% tổng thận được hiến.

Để so sánh, cũng trong giai đoạn thực hiện nghiên cứu trên, tỉ lệ thận hiến bị bỏ đi ở Pháp chỉ chiếm 9%. 

Nguyên nhân dẫn đến sự khác biệt này là do các bác sĩ ở Pháp sẵn sàng dùng thận hiến từ những người lớn tuổi và thận của những người mắc các bệnh khác như tiểu đường hay cao huyết áp. 

Tại châu Âu, những quả thận từ người hiến tặng lớn tuổi có thể được dùng ghép cho các bệnh nhân cao niên.

Tổng thống Donald Trump vào tháng 7-2019 đã ký một sắc lệnh cam kết thay đổi hệ thống chăm sóc cho người bệnh thận tại Mỹ - Ảnh: AP

Theo nhóm nghiên cứu, các phương pháp mới về quản lý biến chứng của nội tạng hiến tặng dùng trong cấy ghép có thể giúp bác sĩ có thể sử dụng bộ phận hiến không hoàn toàn khỏe (như mắc một số bệnh khác như tiểu đường, cao huyết áp).

Đây là một lựa chọn tốt hơn so với việc lọc máu nhưng các chính sách tại Mỹ vẫn chưa theo kịp. Nói nôm na là các trung tâm cấy ghép tại Mỹ không thích rủi ro khi sử dụng nội tạng không ở trong trạng thái tốt nhất.

Ngoài ra, dù có hướng dẫn nhưng không có một phương pháp nào được áp dụng chung để xác định thận nào sẽ được ghép và thận nào sẽ bị bỏ.

Tuy nhiên, đôi khi cũng là vì nguyên nhân tài chính: một quả thận từ người hiến lớn tuổi hoặc người có bệnh không liên quan đến thận sẽ có chi phí cấy ghép mắc hơn, do bệnh nhân phải nằm viện lâu hơn và mất nhiều thời gian để hồi phục.

Theo Tổ chức National Kidney Foundation, một nhóm các chuyên gia cấy ghép đã xem xét các quả thận bị bỏ trong năm 2016 vì được cho là không phù hợp để cấy ghép. Kết quả xem xét lại cho thấy có đến 50% trong số này có thể được dùng để cấy ghép.

Trong nhiều năm qua, các tổ chức vận động thận cấy ghép đã kêu gọi chính phủ thay đổi các tiêu chuẩn để xác định một quả thận hiến tặng nên được ghép hay loại bỏ.

Chăm sóc sau ghép thận

Ghép thận là một biện pháp thay thế thận tiên tiến giúp cuộc sống của người bệnh được trở lại bình thường. Tuy nhiên, sau ghép thận có những vấn đề cần quan tâm.