Cuộc gặp diễn ra trong bối cảnh Trung Quốc ngày càng tỏ ra quyết đoán trên biển Đông và Hoa Đông.

Phóng to

Tàu hải giám của Trung Quốc lại xuất hiện gần quần đảo Senkaku/Điếu Ngư ngày 25-10 - Ảnh: Reuters

Tham gia cuộc đối thoại này có thư ký phụ trách Đông Á thuộc Bộ Nội vụ Ấn Độ Gautam Bambawale, trợ lý ngoại trưởng Mỹ phụ trách Nam và Trung Á Robert Blake và Thứ trưởng ngoại giao Nhật Bản Kenji Hiramatsu.

Press Trust India ngày 26-10 dẫn các nguồn tin chính phủ cho biết một trong những trọng tâm chính của cuộc gặp ba bên này là tăng cường hợp tác về an ninh hàng hải và định hình cấu trúc an ninh khu vực châu Á - Thái Bình Dương. Các bên sẽ thảo luận từ vấn đề chống cướp biển đảm bảo an toàn các tuyến vận tải trong khu vực đến sự thay đổi ở Myanmar, cũng như nỗ lực thúc đẩy vai trò của Ấn Độ trong cấu trúc ngoại giao của Diễn đàn Đông Á, Diễn đàn khu vực ASEAN và APEC. Washington muốn New Delhi đóng vai trò tiên phong trong chiến lược “xoay trục châu Á” của Mỹ.

Thứ trưởng ngoại giao Mỹ William Burns ngày 26-10 đã nhấn mạnh việc tăng cường hợp tác ba nước sẽ giúp “để mắt đến các xu hướng trong khu vực và sự trở lại của những hằn thù có thể làm sụp đổ triển vọng tương hỗ về kinh tế và san sẻ thịnh vượng”. Ông cho rằng những xích mích gần đây ở biển Đông và Hoa Đông là sự cảnh tỉnh về chủ nghĩa dân tộc cực đoan đang làm nóng những cái đầu trong khu vực.

Theo Kyodo, cuộc đối thoại ba bên đầu tiên diễn ra vào tháng 12-2011 ở thủ đô Washington và lần hai vào tháng 4-2012 ở thủ đô Tokyo, chỉ vài tháng sau khi Mỹ công bố chính sách chuyển trọng tâm sang khu vực châu Á - Thái Bình Dương. Việc củng cố mạng lưới các liên minh quân sự hiện là cách để Mỹ tiếp tục duy trì sức mạnh quân sự và sự hiện diện trên toàn thế giới trong bối cảnh các nguồn lực của Mỹ suy giảm, như Bộ trưởng quốc phòng Mỹ Leon Panetta đã nêu rõ trong cuộc họp báo ngày 25-10 tại Washington.

Thủ tướng Ấn Độ Manmohan Singh dự kiến sẽ có cuộc gặp song phương với các quan chức Nhật tại Tokyo vào ngày 15-11. Tiếp đến, Bộ trưởng quốc phòng Nhật Bản Satoshi Morimoto sẽ đến Ấn Độ vào tháng 12-2012 để thúc đẩy hợp tác quân sự giữa hai nước, gồm việc đưa cuộc tập trận hải quân chung thành một sự kiện thường niên.