Tại tòa nhà CT8, CT10 khu đô thị Đại Thanh, chủ đầu tư đã “hô biến” khu thương mại thành căn hộ để bán - Ảnh: Lâm Hoài

Ông Chung cũng cho biết sau kết luận của Thanh tra TP, đã chuyển toàn bộ hồ sơ vi phạm trong xây dựng tại khu nhà ở Đại Thanh cho cơ quan điều tra của Công an TP thụ lý, điều tra và xử lý theo đúng tinh thần truy tố theo quy định của pháp luật.

15 công trình sai phạm

Theo tìm hiểu của Tuổi Trẻ, ngày 15-10-2015, sau hàng loạt vụ cháy tại các khu nhà ở do Xí nghiệp xây dựng tư nhân số 1 Lai Châu (Tập đoàn Mường Thanh) làm chủ đầu tư như tòa nhà HH4, tòa VP5 khu đô thị Linh Đàm, đặc biệt là vụ cháy nghiêm trọng tại tòa nhà CT4 khu đô thị Xa La xảy ra ngày 11-10-2015, UBND TP Hà Nội đã giao Thanh tra TP thực hiện thanh tra toàn diện các dự án có sử dụng đất do Xí nghiệp xây dựng tư nhân số 1 Lai Châu hợp tác đầu tư, kinh doanh trên địa bàn TP Hà Nội.

Trong chỉ đạo thanh tra, UBND TP yêu cầu tập trung thanh tra toàn diện đối với các khu đô thị Xa La (quận Hà Đông), khu nhà ở Đại Thanh tại Linh Đàm, khu đô thị Kim Văn - Kim Lũ (quận Hoàng Mai).

Qua thanh tra tại khu đô thị Xa La, cơ quan chức năng xác định khu nhà này không có giải pháp ngăn cháy lan. Đặc biệt, tại khu vực cầu thang bộ để thoát nạn cũng chưa có hệ thống hút khói, chưa có giải pháp cách ly khu vực kỹ thuật với hầm chứa xe.

Chưa hết, trong số các dự án do Xí nghiệp xây dựng tư nhân số 1 Lai Châu đầu tư trên địa bàn TP Hà Nội, tại thời điểm tháng 8-2016 Cảnh sát PCCC TP Hà Nội đã công bố danh sách 38 khu nhà không đảm bảo an toàn về phòng cháy chữa cháy, trong đó có tới 15 công trình do Xí nghiệp xây dựng tư nhân số 1 Lai Châu đầu tư.

Trả lời chất vấn tại kỳ họp thứ hai HĐND TP Hà Nội vào đầu tháng 8-2016, ông Nguyễn Đức Chung khẳng định “Tập đoàn Mường Thanh có tới 15/38 công trình sai phạm về phòng cháy chữa cháy là không thể chấp nhận được”.

Xây không phép, vượt tầng

Ông Nguyễn Đức Chung cho biết thanh tra xác định bốn vi phạm nghiêm trọng tại khu nhà ở Đại Thanh.

“Thứ nhất là xây dựng không phép. Thứ hai là xây dựng quá chiều cao quy định. Tiếp nữa là xây cả vào khu không được phép xây như các vị trí quy hoạch dải cây xanh. Các khu này xây xong thì người dân đã vào ở và bán hết rồi. Tiếp nữa là các tiêu chuẩn về phòng cháy chữa cháy cũng không đủ, dân cũng chưa được cấp sổ đỏ” - ông Chung cho biết.

Riêng khu đô thị Đại Thanh, kết luận thanh tra của thanh tra Bộ Xây dựng ban hành tháng 6-2015 về một số dự án của Xí nghiệp xây dựng tư nhân số 1 Lai Châu trên địa bàn TP Hà Nội đã chỉ ra hàng loạt sai phạm tại dự án đầu tư xây dựng khu đô thị Đại Thanh do đơn vị này làm chủ đầu tư.

Cụ thể, lô đất quy hoạch để trồng cây xanh, công viên được xây dựng trụ sở làm việc của ban quản lý cao năm tầng và trung tâm chăm sóc sức khỏe cao bốn tầng, lô đất quy hoạch làm trường mẫu giáo lại đang sử dụng tạm làm hai bãi đỗ xe...

Ngoài ra, kết luận thanh tra còn chỉ rõ hai tòa CT8 và CT10 chưa thi công hệ thống thông gió tầng hầm, hệ thống hút khói hành lang và hệ thống tăng áp thang bộ.

Cụ thể, tại thời điểm ban hành kết luận thanh tra, tòa nhà CT8 chưa lắp đặt cảm biến báo cháy tại hành lang, các tầng chưa lắp đặt hệ thống báo cháy, chữa cháy tầng kỹ thuật và chưa lắp đặt đầu chữa cháy tự động Sprikler tại tầng hầm.

Nhà CT10 thi công thiếu khoảng 96/228 cửa chống cháy tại vị trí phòng đệm cầu thang bộ các tầng.

Nghiêm trọng hơn, tòa CT8 và CT10 dù quy hoạch được duyệt cao 29 tầng, tuy nhiên thực tế công trình xây dựng cao 31 tầng và xây thêm tầng áp mái; phần xây dựng thêm đã chia thành các căn hộ.

Tầng 2 nhà CT8, CT10 đã chuyển đổi mục đích sử dụng từ dịch vụ thương mại, công cộng thành căn hộ.

Sai đến đâu xử đến đó

Trao đổi với Tuổi Trẻ chiều 15-12, thiếu tướng Đoàn Duy Khương - giám đốc Công an TP Hà Nội - cho biết cơ quan điều tra đã tiếp nhận hồ sơ, tài liệu liên quan đến sai phạm, vi phạm các quy định về xây dựng của Tập đoàn Mường Thanh.

Theo ông Khương, những sai phạm cụ thể của Tập đoàn Mường Thanh đã được các cơ quan chức năng của TP chỉ ra, hiện cơ quan công an đang nghiên cứu, tiếp tục điều tra để có hướng xử lý.

“Những sai phạm ban đầu đã được Chủ tịch UBND TP Nguyễn Đức Chung chỉ ra trong cuộc tiếp xúc cử tri, cơ quan điều tra đang nghiên cứu, khi nào có kết luận cuối cùng, xác định đơn vị này sai đến đâu sẽ xử lý đến đấy” - ông Khương nói.

Theo luật sư Nguyễn Anh Thơm, Bộ luật hình sự quy định với những hành vi vi phạm quy định về xây dựng nếu gây hậu quả nghiêm trọng sẽ bị xử lý hình sự, còn chưa đến mức hình sự thì sẽ xử lý hành chính.

“Đối với hành vi của công ty, tập đoàn nếu gây hậu quả, thiệt hại nghiêm trọng thì tùy mức độ để xác định căn cứ xử lý hình sự. Tuy nhiên, cũng cần làm rõ trách nhiệm của các cơ quan quản lý, cán bộ phụ trách về xây dựng trên địa bàn có dấu hiệu cố ý làm trái hay không, lạm dụng quyền hạn hay không, tùy tính chất từng vụ việc để xử lý”.

Về những sai phạm của Tập đoàn Mường Thanh, ông Thơm cho rằng bước đầu có thể xử phạt hành chính, buộc tháo dỡ những phần xây vượt phép, tháo dỡ những công trình xây không phép, xây lấn chiếm trên đất công...

Còn khi cơ quan điều tra xác định được dấu hiệu tội phạm về hành vi vi phạm quy định về xây dựng gây hậu quả nghiêm trọng (điều 229 Bộ luật hình sự) thì bị phạt tiền từ 10-100 triệu đồng, cải tạo không giam giữ đến 3 năm hoặc phạt tù từ 6 tháng đến 5 năm, phạm tội trong các trường hợp là người có chức vụ, quyền hạn, gây hậu quả rất nghiêm trọng thì bị phạt tù từ 3-10 năm, phạm tội gây hậu quả đặc biệt nghiêm trọng thì bị phạt tù 8-20 năm.