Tổng cục Khí tượng thủy văn (Bộ Tài nguyên và Môi trường) vừa có công văn gửi Ban Chỉ đạo quốc gia về phòng, chống thiên tai thông tin về hiện tượng El Nino (pha nóng) và nhận định sớm về khả năng thiếu hụt nguồn nước.

Một trong những năm nóng kỷ lục

Tin tức từ Tổng cục Khí tượng thủy văn cho biết trong những năm gần đây, do ảnh hưởng của biến đổi khí hậu, diện tích băng ở các cực liên tục giảm và nhiệt độ trung bình toàn cầu liên tục tăng.

Theo dự báo của Cơ quan Khí tượng Vương quốc Anh (Met Office), 2023 sẽ là một trong những năm nóng kỷ lục, với nhiệt độ toàn cầu có thể tăng 1,08 độ C đến 1,32 độ C, khả năng là năm thứ 10 liên tiếp nhiệt độ trung bình toàn cầu cao hơn 1 độ C so với mức trung bình của thời kỳ tiền công nghiệp, kèm theo đó là tính bất ổn định cao của khí quyển trên quy mô toàn cầu, khu vực.

Dự báo hiện tượng El Nino có thể xuất hiện vào nửa cuối năm 2023 và duy trì đến năm 2024 với xác suất khoảng 70-80%.

Ở Việt Nam, từ đầu năm đến nay tổng lượng mưa trên toàn quốc phổ biến ở mức thấp hơn so với trung bình nhiều năm.

Dòng chảy trên các sông suối và hồ chứa khu vực Bắc Bộ phổ biến đều thiếu hụt so với trung bình nhiều năm từ 10-30%, riêng trên sông Thao thiếu hụt 70%.

Đây là dấu hiệu cho thấy khả năng lượng mưa giảm, nguy cơ thiếu hụt nguồn nước, nắng nóng và khô hạn có thể xuất hiện trong thời gian tới.

"Nhận định tương tự El Nino năm 2009-2010 và 2018-2019. Nhiệt độ trung bình tại các khu vực cao hơn trung bình nhiều năm. 

Lượng mưa các khu vực phổ biến thiếu hụt so với trung bình nhiều năm, đặc biệt khu vực Bắc Bộ, Nam Bộ. Nguy cơ những tháng đầu năm 2024, nguồn nước trên các khu vực Bắc Bộ, Trung Bộ, Tây Nguyên và sông Mekong có khả năng thiếu hụt so với trung bình nhiều năm" - Tổng cục Khí tượng thủy văn dự báo.

Khả năng xuất hiện nhiều kỷ lục về nhiệt độ cao nhất

Về tác động, Tổng cục Khí tượng thủy văn cho biết trong điều kiện El Nino, ở hầu hết các vùng trong cả nước, nhiệt độ trung bình các tháng có xu thế cao hơn bình thường.

Dự báo năm 2023, nắng nóng có khả năng xảy ra nhiều hơn và gay gắt hơn so với trung bình, số ngày nắng nóng xuất hiện nhiều hơn so với năm 2022, khả năng sẽ còn xuất hiện nhiều kỷ lục về nhiệt độ cao nhất tuyệt đối.

Nghiên cứu trước đây cho thấy hầu hết các đợt El Nino gây thiếu mưa ở đa phần diện tích cả nước với mức phổ biến từ 25 - 50%. Dự báo khả năng thiếu hụt nguồn nước ở hầu hết các khu vực trong giai đoạn từ nay đến cuối năm 2023.

Đặc biệt, đối với các hồ chứa lớn trên bậc thang thủy điện sông Đà do nguồn nước ngoài lãnh thổ có xu hướng thấp hơn trung bình nhiều năm kết hợp khả năng thiếu hụt lượng mưa trong giai đoạn từ nay đến cuối năm nên có nguy cơ ảnh hưởng đến cấp nước hạ du và an ninh năng lượng. 

Mặc dù trong điều kiện El Nino, lượng mưa có xu thế giảm nhưng có thể xuất hiện những kỷ lục về lượng mưa lớn nhất trong 24 giờ.

Nguy cơ cao xảy ra hạn hán, xâm nhập mặn tại khu vực Bắc Trung Bộ, Trung Trung Bộ trong mùa khô năm 2023.

Đề phòng tình trạng ít mưa dẫn đến tình trạng hạn hán, xâm nhập mặn, thiếu nước trong những tháng đầu năm 2024 trên phạm vi toàn quốc.

Trước dự báo trên, Tổng cục Khí tượng thủy văn đề nghị Ban Chỉ đạo quốc gia về phòng, chống thiên tai chỉ đạo các cơ quan phòng, chống thiên tai các cấp cần sớm rà soát các phương án ứng phó với tác động của hiện tượng El Nino và khả năng thiếu hụt nguồn nước để chủ động hơn trong công tác phòng chống.

Thanh Hóa nóng kỷ lục 44,1 độ C, cao nhất ở Việt Nam từ trước đến nay

Nhiệt độ kỷ lục 44,1 độ C đã đo được tại trạm Hồi Xuân (Thanh Hóa) hôm nay 6-5. Đây là kỷ lục về nhiệt độ cao nhất đo được ở Việt Nam từ trước đến nay.