Một sinh viên Trường ĐH FPT trong tiết học online - Ảnh: TRỌNG NHÂN

Những ngày này, Đặng Lê Hoàng Tuấn - sinh viên năm 2 Trường ĐH FPT - vẫn đều đặn dậy sớm, chuẩn bị bài vở và đi học dù cho không rời phòng trọ nửa bước.

Đến tiết thì học

Trước 7h sáng, Tuấn mở email kiểm tra đường dẫn vào lớp học thầy cô đã tạo trên ứng dụng hội họp Google Meet. Hơn 30 thành viên, bao gồm giảng viên, đều sở hữu tài khoản riêng, cùng đăng nhập trên hệ thống cho phép hiển thị đồng thời gương mặt, giọng nói và màn hình máy tính. Để đảm bảo đường truyền ổn định, sinh viên thường tắt camera, chỉ để hiển thị hình ảnh thầy cô và bài giảng. Khi muốn phát biểu, sinh viên bật micro lên tiếng và nhiều người có thể nói cùng lúc.

Nhờ công nghệ, Tuấn và các bạn dẫu trong môi trường "ảo" vẫn rất... "thật" khi có thể trao đổi bài vở, nói chuyện phiếm, có thể hỏi bài và được thầy cô dừng lại chỉ dẫn. Sinh viên vẫn phải nghiên cứu bài vở, tập trung nghe giảng và đối phó với những câu hỏi, bài tập đột xuất mà thầy cô đưa ra trên một nền tảng trực tuyến khác.

Chương trình vẫn bám theo thời khóa biểu, mỗi tiết học đều có điểm danh và cả thời gian giải lao. "Chỉ có điều học online dễ sao nhãng. Đã tắt camera và micro thì có thể dễ dàng bật các trang mạng khác để nghe nhạc, xem phim, thậm chí chơi game cũng không bị phát hiện" - Tuấn nói và chia sẻ thêm một ngày thường học 2 môn từ 7h sáng đến khoảng 12h trưa, tính cả thời gian "ra chơi".

Lâu lâu lại hỏi: "Em đâu rồi?"

Đứng lớp gần 2 tuần, Ths Vũ Thị Thùy Dương - giảng viên ngành công nghệ thông tin Trường ĐH FPT - cho biết dù trước đây các giảng viên ít nhiều có kinh nghiệm giảng bài trước máy quay trong các hoạt động E-Learning, nhưng cứ mỗi lần livestream vẫn ngại ngùng khoảng 15 phút đầu tiên bởi cảm giác như đang... độc thoại.

Cô chia sẻ trước mỗi buổi dạy, bản thân đều phải chuẩn bị rất nhiều, từ hệ thống mạng sao cho giữ được ổn định đến nội dung bài, các slide và tư liệu phải rất chặt chẽ cho người học dễ nắm bắt. Màn hình máy tính của giáo viên sẽ thay cho máy chiếu và bảng đen, thầy cô có thể viết trực tiếp như đang cầm phấn, phần mềm sẽ tự động hỗ trợ hiển thị.

Nếu dạy trực tiếp, thầy cô có thể nhìn mặt sinh viên nên dễ biết các em có hiểu bài hay không thì nền tảng online sẽ khó kiểm soát hơn. Do đó, trong suốt buổi dạy, cô Dương thường xuyên lên tiếng hỏi sinh viên hiểu bài không và nhắc nhở ai còn thắc mắc gì cứ thoải mái lên tiếng. "Ngoài ra, mình cũng phải... dò các em. Biết em nào dễ sao nhãng, lâu lâu mình phải gọi: "Em A đâu rồi, lên tiếng cô xem". 

Nếu không nghe trả lời là biết em ấy đang làm việc riêng" - cô Dương nói và cho biết một lớp thực tế chỉ khoảng 30 người, nhưng có khi các em "kéo" bạn bè vào dự thính trên ứng dụng đến hơn 60 người. Phần mềm không giới hạn số người truy cập, nên cũng là lợi thế của học online khi rất nhiều em có thể học cùng nhau một lúc.

Sinh viên có thể học ở nhà thì giảng viên cũng có thể dạy bất kỳ đâu. Ths Trần Bảo Thy - giảng viên khoa quản trị kinh doanh Trường ĐH Tôn Đức Thắng - chia sẻ nhà trường trang bị các phòng hỗ trợ dạy trực tuyến với đầy đủ trang thiết bị, giảng viên có thể lựa chọn lên trường hoặc dạy ở nhà.

Cô kể những ngày này thỉnh thoảng lại thấy cô độc thoại rồi làm đủ trò trước máy quay, người thân trong gia đình thấy lạ lạ và cười vui cô. "Không chỉ tôi mà dường như nhiều sinh viên cũng vậy. Có lần một em đang ngồi học ở nhà, người mẹ đi ngang thắc mắc: "Ủa con đang học bài đó hả, lạ quá ha, người kia là cô giáo của con sao?", cả lớp nghe được đều cười" - cô Thy kể.

Dạy môn đòi hỏi thực hành nhiều, Ths Nguyễn Hồng Khiêm - giảng viên khoa mỹ thuật công nghiệp Trường ĐH Tôn Đức Thắng - lo lắng khi dạy online sinh viên khó hình dung. Thế là trước mỗi buổi dạy, thầy đều chuẩn bị tài liệu rất kỹ từ hình ảnh, video trên YouTube đến các đoạn clip do thầy tự quay để hướng dẫn chi tiết cho các bạn khi thực hành. Sau mỗi tiết học, sinh viên được giao bài tập và gửi lại thầy nhận xét.

Thầy chia sẻ mình sẽ theo dõi phần làm bài của các em qua ứng dụng tin nhắn trên Facebook hay Zalo, có em đến nửa đêm vẫn gửi bài nhờ mình sửa. "Những phần kiến thức khó tôi đều lưu ý lại để khi đi học trở lại có thể giảng lại cho các em nắm rõ hơn" - thầy Khiêm nói.

Học online, tại sao không?

TTO - Dịch corona đang đặt nhà trường trước một lựa chọn vô cùng khó khăn: muốn kịp kết thúc chương trình năm học, tiến hành các kỳ thi cử thì phải sớm mở cửa trường bởi nghỉ hai tuần sau tết và có thể dài hơn nữa đã là quá nhiều rồi.