Phóng to

Khu đất rộng gần 7.000m2 của Công ty Khang Linh sang nhượng cho một ngân hàng trị giá gần 161 tỉ đồng. Khu đất này nằm ở mặt tiền đường Nguyễn An Ninh, đối diện cổng khu du lịch Paradise, cách đường Thùy Vân, bãi Sau chỉ vài chục mét - Ảnh: Đ.Hà

Tháng 10-2008, UBND tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu ký quyết định thu hồi hơn 1.000m² ở mặt tiền đường Nguyễn An Ninh, P.8, TP Vũng Tàu cho Công ty TNHH Khang Linh (gọi tắt Công ty Khang Linh) để đầu tư xây dựng chung cư cao cấp và bãi đậu xe. Đến ngày 1-10-2010, tỉnh này đã có quyết định số 2411 giao 1.101,4m² đất cho Công ty Khang Linh.

Vừa xin “sổ đỏ”, vừa xin dừng dự án!

Sau hơn một năm có quyết định giao đất, tháng 4-2012 Công ty Khang Linh xin chuyển diện tích đất được giao thành đất chuyên dùng và ngày 17-7-2012, UBND tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu có quyết định số 1377 điều chỉnh quyết định giao đất ban đầu (tức quyết định số 2411 ngày 1-10-2010) từ “thời hạn sử dụng ổn định lâu dài” thành “thời hạn sử dụng đất là 50 năm kể từ ngày ký quyết định”. Quyết định này cũng ghi: “Các điều khoản khác của quyết định 2411 vẫn giữ nguyên nội dung và giá trị pháp lý”.

Đáng chú ý, quá trình giao đất đến khi Công ty Khang Linh có giấy chứng nhận quyền sử dụng đất của diện tích đất trên diễn ra rất nhanh. Cụ thể, ngày 11-10-2012, ông Hồ Văn Niên, phó chủ tịch UBND tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu, đã có quyết định phê duyệt giá đất để tính tiền sử dụng đất cho Công ty Khang Linh với giá 7,2 triệu đồng/m². Loại đất ở đây được tính đất “sản xuất kinh doanh phi nông nghiệp” ở vị trí 1, đường loại 1. Chỉ một ngày sau quyết định trên, ngày 12-10-2012, Chi cục Thuế TP Vũng Tàu đã có thông báo nộp tiền sử dụng đất cho Công ty Khang Linh. Theo đó, số tiền sử dụng đất mà Khang Linh phải nộp là xấp xỉ 8 tỉ đồng, nhưng được giảm trừ gần 2 tỉ đồng vì dự án trên có thời hạn giao đất dưới 70 năm nên Khang Linh chỉ phải nộp 6.026.861.000 đồng. Ngoài ra, Công ty Khang Linh còn phải nộp gần 40 triệu đồng lệ phí trước bạ.

Sau khi hoàn thành nghĩa vụ tài chính, ngày 17-10-2012 Công ty Khang Linh có đơn gửi Sở Tài nguyên - môi trường tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu xin cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng cho mảnh đất trên. Ngày 9-11-2012, thừa ủy quyền chủ tịch UBND tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu, ông Lê Văn Sâm, giám đốc Sở Tài nguyên - môi trường, đã ký cấp “sổ đỏ” diện tích đất trên cho Công ty Khang Linh.

Thế nhưng, theo tài liệu Tuổi Trẻ thu thập được, cũng trong ngày Công ty Khang Linh có đơn xin cấp “sổ đỏ” (tức ngày 17-10-2012), công ty này lại có văn bản gửi UBND tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu xin không tiếp tục đầu tư dự án chung cư cao cấp và bãi đậu xe nữa. Và ngày 7-12-2012, ông Hồ Văn Niên chấp thuận chủ trương thu hồi dự án. Ngày 17-1-2013, UBND tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu đã ký quyết định chấm dứt dự án của Công ty Khang Linh trước thời hạn.

Theo quy định, khi một doanh nghiệp rút khỏi dự án, Nhà nước phải thu hồi đất đã giao cho doanh nghiệp đó và mọi chi phí liên quan đến dự án doanh nghiệp phải chịu. Thế nhưng trong trường hợp này, UBND tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu đã “ưu ái” cho Công ty Khang Linh khi vừa cấp “sổ đỏ” vừa cho dừng dự án nhưng lại không thu hồi đất đã giao. Chiều 13-9, khi được hỏi vì sao Khang Linh vừa dừng dự án vừa xin cấp “sổ đỏ” mà UBND tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu vẫn cấp “sổ đỏ”, ông Hồ Văn Niên nói rằng “không nắm được việc Khang Linh dừng dự án”.

Giao đất giá “bèo”

Sau khi được cấp “sổ đỏ” cho diện tích hơn 1.000m² nói trên, cùng với diện tích gần 6.000m² đất xung quanh đã sang nhượng của nhiều cá nhân khác, Công ty Khang Linh đã hợp thửa thành mảnh đất có diện tích gần 7.000m². Ngày 10-12-2012, Sở Tài nguyên - môi trường tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu đã hợp thửa cho Công ty Khang Linh. Nhờ có “sổ đỏ” này nên tháng 2-2013, Công ty Khang Linh đã sang nhượng mảnh đất trên cho một ngân hàng với giá hơn 23 triệu đồng/m², tổng trị giá của hợp đồng chuyển nhượng quyền sử dụng đất lên tới xấp xỉ 161 tỉ đồng.

Theo tìm hiểu của Tuổi Trẻ, đơn giá tiền sử dụng đất tính cho diện tích hơn 1.000m² mà Công ty Khang Linh nộp theo quyết định của UBND tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu không theo bảng giá đất do UBND tỉnh này áp dụng trong năm 2012. Cụ thể, theo quyết định giá đất của UBND tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu ban hành ngày 19-12-2011 (áp dụng cho năm 2012), giá đất sản xuất kinh doanh phi nông nghiệp ở đường loại 1, vị trí 1 là 9,36 triệu đồng/m². Thế nhưng, Công ty Khang Linh chỉ phải nộp 7,2 triệu đồng/m2 (đây là đơn giá đất của năm 2010).

Vì sao có chuyện này? Theo tìm hiểu của Tuổi Trẻ, trong tờ trình 2443 ngày 28-9-2012 của liên sở Tài chính - Tài nguyên - môi trường, Cục Thuế tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu cũng xác định giá tiền sử dụng đất phải nộp là năm 2010 chứ không phải năm 2012. Do đó mới có giá 7,2 triệu đồng/m². Sở dĩ xác định giá đất cho Công ty Khang Linh vào năm 2010 là dựa trên quyết định số 1377 ngày 17-7-2012. Như trên đã nói, tại quyết định này UBND tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu đã ghi rõ “giữ nguyên nội dung và giá trị pháp lý” của quyết định số 2411 từ ngày 1-10-2010.

Ngoài việc áp giá có lợi cho Công ty Khang Linh, các ngành chức năng và UBND tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu còn làm sai quy định về việc giao đất không qua hình thức đấu giá. Theo quy định, đất được Nhà nước giao không qua đấu giá đều phải tổ chức định giá sát với giá thị trường.

Tuổi Trẻ đã có trao đổi với bà Bùi Thị Dung, phó giám đốc Sở Tài chính tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu, được biết trình tự, thủ tục giao đất không qua đấu giá thì phải thuê đơn vị tư vấn định giá rồi họp các ban, ngành để xác định giá đất và giá phải sát với giá thị trường. Một cán bộ làm trong ngành tài nguyên - môi trường còn cho biết theo quy định, để định giá đất, doanh nghiệp được giao đất phải thuê đơn vị tư vấn ngoài tỉnh thẩm định, khảo sát giá. Trong khi đó, tờ trình 2443 ngày 28-9-2012 của liên sở Tài chính - Tài nguyên - môi trường - Cục Thuế gửi UBND tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu để tính giá giao đất cho Công ty Khang Linh lại không hề thể hiện công ty này đã thuê đơn vị có chức năng độc lập, ngoài tỉnh để thẩm định giá.

Tờ trình này cũng thể hiện ngành chức năng tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu đã họp hai lần để định giá đất và có xác định giá đất thực tế chuyển nhượng ngoài thị trường lên tới hơn 45 triệu đồng/m². Tuy nhiên, do liên sở ngành xác định diện tích đất trên Khang Linh chỉ làm sân, cây xanh, bãi đậu xe (và Khang Linh có cam kết) nên chỉ xác định giá là 7,2 triệu đồng/m² theo đơn giá đất vị trí 1 đường loại 1 của năm 2010. Và việc giao đất năm 2012 nhưng xác định giá đất của năm 2010 là vì liên sở, ngành Bà Rịa - Vũng Tàu dựa vào quyết định 1377 ngày 17-7-2012 như trên đã trình bày. Trong khi đó, Tuổi Trẻ thu thập được hai quyết định giao đất với vị trí, loại đất tương tự đất Công ty Khang Linh được giao thì đều được áp với mức giá trên 20 triệu đồng/m². Bà Bùi Thị Dung cũng cho biết tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu có quy định chỉ áp giá theo thị trường đối với phần đất xây công trình, còn phần đất dùng làm cây xanh, công cộng trong một dự án thì được áp theo đơn giá bảng giá đất của tỉnh.

Thế nhưng trên thực tế dự án của Công ty Khang Linh đã bị hủy bỏ và công ty này đã sang nhượng mảnh đất trên với giá hơn 23 triệu đồng/m² như trên đã nói.

Như vậy, chỉ tính riêng việc Khang Linh bán đất với giá 23 triệu đồng, với diện tích 1.101,4m² đất của Nhà nước giao, công ty này đã được hưởng chênh lệch gần 20 tỉ đồng.