Giá thịt heo tiếp tục gây khó cho người đi chợ - Ảnh: NGỌC PHƯỢNG

Giá thịt heo tăng cao ngang bằng, thậm chí cao hơn giá thịt bò giờ thành thời sự trong từng bữa ăn từ thành thị đến thôn quê. Và người dân đang chờ những thông tin bình ổn giá nhiều loại thực phẩm.

Tăng giá rồi, giảm khẩu phần

Để đối phó tình trạng thịt tăng giá, người bán hàng ăn có hai cách: tăng giá bán hoặc giảm phần thịt trong từng món ăn. Thường người bán ngại tăng giá (vì lo mất khách) nên mua ổ bánh mì thịt, tô cháo... giảm thịt thấy rõ. Những bữa ăn tập thể cũng giảm ít nhiều dinh dưỡng và ít có sự chọn lựa, đổi món... vì thịt heo tăng giá. Những bữa ăn gia đình với những món quen cũng không trọn vẹn khi thiếu thịt heo.

Món chả lụa tăng giá dần dần. Đi chợ lại nghe người bán than thở chuyện giá tăng, khó bán. Giá thịt heo quay ở TP Long Xuyên (An Giang) đang ở mức 300.000 đồng/kg, về đến huyện không bán được cũng thường tình. Người bán cháo lòng cũng nghỉ bán, tìm sang hàng khác thấy họ chuyển sang bán cháo huyết với thịt gà...

Những thay đổi này ở quê tôi đã bắt đầu từ nhiều tháng trước. Cách nay 3 tháng ghé nhà thăm dì, dì tôi thông báo một câu: "Đám giỗ dượng mày kỳ này không có thịt heo, tao đã chuẩn bị sẵn gà vịt rồi".

Cùng thời điểm trên, đàn heo hàng xóm nhà tôi chết vì dịch tả châu Phi. Mấy chục con heo mới nuôi hơn nửa tháng bị bệnh chết sạch sau một đêm. Cũng còn may, nuôi chưa lâu nên thiệt hại ít hơn người khác. Nhưng đến nay bà con vẫn chưa nghĩ đến chuyện gầy đàn nuôi lại. Người chăn nuôi 10 năm nay lần đầu tiên đành "treo" chuồng, chưa biết đến bao giờ và tái đàn như thế nào, con giống ở đâu cho an toàn?!

Mong giải pháp bình ổn

Những thay đổi từ câu chuyện thịt heo thấy rõ nhất ở thôn quê, nơi thiệt hại từ chăn nuôi heo hiển hiện trước mắt. Thấy heo chết nhiều quá, buồn không muốn ăn thịt heo, đó là chuyện mấy tháng trước. Giờ không ăn thịt heo vì phải cân nhắc túi tiền của mình. 

Chúng tôi không lạ về chuyện thiếu thịt heo. Giá cao quá người dân sẽ chuyển sang món khác. Và cũng ngay miền đất quê tôi, cá dễ bán hơn, người nuôi cá cũng phấn khởi, nhiều người bỏ heo chuyển sang nuôi thủy sản.

Nhưng nếu nhìn phía khác, nếu cá nhích giá tại ao thì tại chợ, người nội trợ sẽ phải chi nhiều tiền hơn, không chỉ với thịt heo. Tìm giải pháp bình ổn giá cả thực phẩm là chuyện cần thấy hiệu quả sớm nhất. Không chỉ cho mấy ngày tết mà còn tiếp sau đó. Không phải là chuyện lo thiếu thịt heo mà là chuyện chi tiêu cho bữa ăn hằng ngày. Thực phẩm tăng giá, chính người lao động nghèo chật vật nhất, điều đó không cần bàn cãi thêm. Và đó là điều đáng lo hơn chuyện tết này ăn gì!

Bệnh dịch là rủi ro, tác hại của nó đã chạm đến túi tiền và cuộc sống người dân. Người có tiền có thể dễ dàng chấp nhận mua thịt với giá cao hơn, người ít tiền chỉ có thể nhịn bớt. Phần đông người dân mình thu nhập thấp, dễ bị ảnh hưởng, yếu thế trước những sự cố, những thay đổi của giá cả. Thịt heo có thể nhập để không phải lo thiếu nhưng những người sống bằng nghề chăn nuôi sẽ như thế nào, ngành chăn nuôi sẽ ra sao? Đó mới là chuyện đáng lo hơn.

Câu chuyện hậu dịch tả và thực tế thị trường thực phẩm hôm nay khiến tôi liên tưởng đến một vài sự việc xảy ra gần đây. Như chuyện ứng phó với ô nhiễm không khí chẳng hạn. Có những người biết cách hoặc có điều kiện tốt ứng phó với ô nhiễm. Và có những người buộc phải lao động bên ngoài, buộc hằng ngày, hằng giờ tiếp xúc trực tiếp với bụi ô nhiễm ngày càng tệ hơn, tác hại tới sức khỏe con người. Giải pháp khẩn cấp và lâu dài là gì?

Vissan đề nghị được tăng giá thịt heo bình ổn

TTO - Thời gian tới, nếu không cho tăng giá heo trong chương trình bình ổn sẽ dễ xảy ra tình trạng ‘bao cấp’ khi các đầu nậu gom hàng thịt heo giá tốt, còn người dân chỉ mua được 1-2kg thịt heo, thậm chí không mua được.