Một chuỗi sự kiện lịch sử với vô số nhân vật, vô số trận đánh đuổi quân xâm lược, các cuộc khởi nghĩa, dẹp loạn rồi xây dựng thống nhất đất nước..., kết thúc cuốn sách giáo khoa lịch sử lớp 4 là: “Năm 1802, Nguyễn Ánh lật đổ triều Tây Sơn, lập nên triều Nguyễn. Các vua nhà Nguyễn dùng mọi biện pháp thâu tóm quyền hành vào tay mình”.

Như một cuốn VN sử lược và bọn trẻ con mới 10 tuổi phải làm quen môn sử bằng cách... học thuộc lòng. Mỗi lần dò bài cho con, tôi thường trộm nghĩ “nhớ chết liền”! Vì thế khi kết quả kiểm tra học kỳ vừa qua điểm môn lịch sử của con không cao tôi cũng chẳng buồn trách gì con cả.

Ở tuổi này chỉ có truyện cổ tích, truyền thuyết, ngụ ngôn là hấp dẫn nhưng bé buộc phải hoàn thành bài tập như thế này: “Em hãy viết một đoạn văn ngắn trình bày sơ lược tiến trình phát triển của lịch sử nước ta từ thời Hùng Vương đến thời Nguyễn: Lần lượt trải qua các thời kỳ nào? Những sự kiện chính của mỗi thời kỳ là gì?”. Tội nghiệp bé quá!

Khỏi phải nói thầy cô giáo đã vất vả như thế nào để học trò mình yêu sử. Dạy con trẻ về lịch sử cha ông để thấm nhuần tinh thần dân tộc, để thêm yêu quê hương đất nước mình. Nhưng cách học nhồi nhét chỉ thêm khổ bọn trẻ. Ở nước ngoài cách người ta đưa lịch sử vào trường học rất nhẹ nhàng. Các bé được hóa trang vào vai những nhân vật nổi tiếng trong lịch sử, các bé được diễn kịch và mỗi bé đọc thuộc lòng một câu ngắn trong bản tuyên ngôn độc lập. Cứ thế cả lớp sẽ nhớ bản tuyên ngôn độc lập một cách rất ấn tượng và sâu sắc lẫn tự hào. Sự vui thích làm các bé nhớ và yêu lịch sử nước nhà rồi dần dần lớn lên các bé sẽ có sách vở đầy đủ để có thể tự tìm hiểu thêm hay đi sâu vào nghiên cứu.

Một lần tôi cùng lớp con đi tham quan đền Hùng và bảo tàng lịch sử, các bé cũng mang theo bút vở để ghi chép. Nhưng thay vì đi mỗi một nhóm nhỏ để các bé nhìn hiện vật, nghe giải thích và đặt câu hỏi liên quan thì nhà trường cho ba lớp hội tụ làm một. Trẻ con xếp hàng chật cứng trong một không gian hẹp, đi theo hàng, xem lướt nhanh... Nếu mấy bạn ở xa có câu hỏi cũng không ai trả lời mà ở gần thì trả lời xong cũng không hiểu! Tóm lại là không gặt hái được chút kiến thức lịch sử gì, chỉ làm ba mẹ tốn tiền xe...

Cuối cùng sau khi dò bài lược đi lược lại cả chục vòng, vậy mà con vẫn than: “Con học mà không nhớ được bao nhiêu... vì nhiều trận đánh, nhiều nhân vật, nhiều người cai trị quá khiến con lẫn lộn lung tung... Lúc cô dạy thì con hiểu, sau đó thì... quên. Con sợ thi môn lịch sử lắm vì bài thì dài và nhiều quá nhớ không hết, lỡ thi đạt điểm không cao con sẽ làm cô và mẹ buồn”.

Mới làm quen đã sợ rồi, vậy học làm sao vô!