Học sinh đeo khẩu trang bảo vệ trong lớp học tại một trường tiểu học ở Kuala Lumpur, Malaysia vào ngày 1/3/2021. Ảnh: reuters.com

Mười chín tháng kể từ khi đại dịch COVID-19 bùng phát buộc các trường học trên thế giới phải đóng cửa, đến nay mới chỉ có một nửa số trường học trên toàn cầu mở lại các lớp học trực tiếp, trong khi đa số còn lại tiến hành giảng dạy theo hình thức kết hợp giữa trực tiếp và trực tuyến.

Trang web COVID-19 Global Education Recovery Tracker do Đại học Johns Hopkins, Ngân hàng Thế giới (WB) và Quỹ Nhi đồng Liên hợp quốc (UNICEF) lập ra nhằm hỗ trợ quá trình ra quyết định của các nước, bằng cách cập nhật tình hình mở cửa và các nỗ lực phục hồi sau đại dịch COVID-19 ở hơn 200 quốc gia.

Theo số liệu thống kê của trang này, 80% các trường học trên thế giới đang trong kỳ học thường niên. Trong số này, 54% đã quay lại dạy và học trực tiếp, 34% áp dụng kết hợp hình thức trực tiếp và trực tuyến. Có 10% các trường tiếp tục dạy từ xa trong khi có 2% tạm ngừng dạy học.

WB đang thúc đẩy việc mở cửa lại trường học, đồng thời đánh giá những rủi ro từ việc trường học tiếp tục bị đóng cửa trong thời gian dài. Báo cáo của nhóm giáo dục thuộc WB cho biết, trong số các nước có số ca nhập viện mới trên 100.000 dân trong 1 tuần ít hơn 36 đến 44 ca, việc mở lại trường học không làm tăng tỷ lệ nhập viện. Trong khi đó, một nghiên cứu khác cho thấy tình trạng lây nhiễm trong trường học thường theo xu hướng chung của lây nhiễm trong cộng đồng.

Trong năm 2020, đại dịch COVID-19 khiến trường học ở hơn 188 nước phải đóng cửa, làm gián đoạn việc học tập của 1,6 tỷ trẻ em, tương đương 75% trẻ em trong độ tuổi đến trường. Theo báo cáo, quyết định đóng cửa thời điểm đó là do các nước biết quá ít về COVID-19 và cách đối phó với dịch. Sau hơn 1 năm, thế giới đã biết nhiều hơn về căn bệnh này cũng như cách giảm thiểu lây nhiễm, các tổ chức y tế như Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) đã khuyến nghị rằng đóng cửa trường học nên được coi là lựa chọn cuối cùng.

Theo WB, số liệu từ các nghiên cứu giám sát dân số và truy vết lây nhiễm cho thấy, so với người lớn và thanh thiếu niên, trẻ nhỏ, đặc biệt là các em dưới 10 tuổi, ít có khả năng nhiễm COVID-19 cũng như lây truyền virus SARS-CoV-2. Cũng theo báo cáo, trong số những trẻ em nhiễm COVID-19, các ca gặp triệu chứng nặng và tử vong cũng rất hiếm, đa phần là các em có bệnh lý nền.

Báo cáo của WB khuyến nghị rằng để thúc đẩy phục hồi giáo dục, cần ưu tiên tiêm chủng cho giáo viên ngay khi có thể. Trong trường hợp chưa thể tiêm vaccine, vẫn có những cách mở cửa trường học an toàn. Theo kinh nghiệm của những nước đã ngăn chặn hiệu quả việc lây nhiễm trong trường học, có thể áp dụng các chiến lược kiểm soát đơn giản và chi phí thấp. Đó là thực hiện quy định đeo khẩu trang, đảm bảo môi trường thông thoáng, duy trì khoảng cách.

Theo báo cáo, việc đợi đến khi tất cả nhân viên giáo dục đều được tiêm vaccine mới mở cửa trường học sẽ mang lại rất ít lợi ích về mặt giảm nguy cơ lây nhiễm, tuy nhiên có thể làm gia tăng những tổn thất đối với trẻ em.