
Thời gian qua, các ngân hàng đã có nhiều giải pháp giúp doanh nghiệp tiếp cận vốn dễ dàng hơn. Trong ảnh: công nhân làm việc tại một công ty dệt ở tỉnh Hải Dương - Ảnh: NGUYỄN KHÁNH
Tuy nhiên, ông Đào Minh Tú, phó thống đốc Ngân hàng Nhà nước (NHNN), khẳng định NHNN xác định điều hành chính sách tiền tệ có mục tiêu cao nhất là hỗ trợ tăng trưởng kinh tế. Nếu cho vay tích cực, đúng đối tượng và phát huy được nguồn vốn cũng như bảo đảm được an toàn và lành mạnh của ngân hàng, tín dụng có thể tăng thêm. Nhưng làm sao để sử dụng nguồn vốn hiệu quả để thúc đẩy tăng trưởng kinh tế?
Doanh nghiệp vẫn đang "khát" vốn
Trao đổi với Tuổi Trẻ, ông Nguyễn Phước Hưng - phó chủ tịch Hiệp hội Doanh nghiệp TP.HCM - cho biết những năm gần đây Nhà nước đã ban hành nhiều chính sách tích cực nhằm hỗ trợ về vốn, giúp doanh nghiệp tiếp cận các nguồn vốn tốt nhất.
Đặc biệt chính sách cơ cấu nợ, giữ nguyên nhóm nợ theo tinh thần thông tư 06 đã giúp doanh nghiệp giải phóng áp lực nợ, bổ sung dòng tiền và góp phần quan trọng vào quá trình phục hồi, phát triển. Tuy nhiên, khảo sát gần đây của hiệp hội với các doanh nghiệp tại TP.HCM cho thấy tình hình doanh nghiệp còn nhiều khó khăn.
Theo ông Hưng, có tới 75% doanh nghiệp chưa giải phóng triệt để được hàng tồn kho, có 67% doanh nghiệp bị nợ đọng dây dưa khó đòi, có 21% số doanh nghiệp buộc phải lên kế hoạch giảm lao động và có tới 50% số doanh nghiệp đề nghị hỗ trợ vốn tín dụng, giảm lãi suất.
Trong khi đó, theo Hiệp hội Thị trường trái phiếu Việt Nam (VBMA), giá trị trái phiếu doanh nghiệp sẽ đến hạn cuối năm 2024 là gần 80.000 tỉ đồng và số nợ trái phiếu phải trả năm 2025 ước tính ở mức 180.000 tỉ đồng. Việc thông tư 06 có hiệu lực đến cuối 2024 đã tạo áp lực khi doanh nghiệp sẽ bị rút dòng tiền đột ngột.
Với tình hình khó khăn của doanh nghiệp và những bất ổn của thị trường xuất khẩu, theo ông Hưng, NHNN cần yêu cầu các ngân hàng thương mại chia sẻ khó khăn với cộng đồng bằng cách cố định "biên độ lãi ròng" (NIM) về mức bình quân 3%. Điều này vừa đảm bảo ngân hàng có lợi nhuận, doanh nghiệp có lãi suất vay phù hợp và tạo môi trường kinh doanh cạnh tranh lành mạnh, công bằng giữa các ngành nghề trong nền kinh tế.
"Chúng tôi kiến nghị các tổ chức tín dụng tăng cường khả năng tiếp cận vốn cho doanh nghiệp, như đơn giản hóa thủ tục cho vay, ổn định mặt bằng lãi suất cho vay và tín dụng dựa trên dòng tiền đối với các doanh nghiệp có đầu ra ổn định và phương án kinh doanh khả thi", ông Hưng nói.
Ông Dương Tiết Anh - đồng sáng lập dự án NetZero Pallet - cho hay các dự án khởi nghiệp xanh gặp khó khăn trong tiếp cận vốn do thiếu tài sản thế chấp và dòng tiền chưa ổn định dù cần vốn để sản xuất, R&D (nghiên cứu và phát triển) và mở rộng thị trường.
"Các ngân hàng thường yêu cầu tài sản đảm bảo, khiến các doanh nghiệp khởi nghiệp rất khó vay vốn trong khi nhu cầu thị trường lớn, cơ hội xuất khẩu cao cũng như nhu cầu tăng tốc phát triển đối với các dự án khởi nghiệp xanh lại yêu cầu nguồn vốn lớn", ông Tiết Anh nói.
Nhưng cần bơm vốn đúng mục tiêu
Ông Trần Việt Anh - chủ tịch HĐQT Công ty CP XNK Nam Thái Sơn - cho rằng nguồn tín dụng rất quan trọng đối với doanh nghiệp để phục vụ nhu cầu sản xuất kinh doanh và xuất nhập khẩu. Do đó việc giải ngân nguồn vốn cần phải hướng vào các ngành mang tính mục tiêu như công nghệ, xuất nhập khẩu, logistics, bán lẻ, môi trường...
Đồng thời cần tạo những cơ chế thông thoáng, thuận lợi để doanh nghiệp dễ tiếp cận nguồn tín dụng từ ngân hàng thông qua các công cụ kiểm soát minh bạch. "Mục tiêu là ông nào đạt chuẩn cần hỗ trợ, giúp dòng tiền đến nhanh, đừng để có chuyện đàm phán hay "xin xỏ", như vậy sẽ mất thời gian và cản trở dòng vốn ra thị trường", ông Việt Anh nói.
Ngoài ra, ông Việt Anh cũng cho rằng trong bối cảnh Việt Nam cam kết giảm phát thải carbon, cần phải có những ưu đãi cho tín dụng xanh để khuyến khích doanh nghiệp trong lĩnh vực này phát triển, chuyển đổi công nghệ và đạt các tiêu chuẩn về giảm phát thải.
Theo ông Nguyễn Quốc Hùng - tổng thư ký Hiệp hội Ngân hàng Việt Nam, muốn tăng trưởng phải đầu tư và kiểm soát lạm phát. Điều quan trọng là muốn nền kinh tế tăng trưởng bền vững, dòng tiền phải đi đến đúng địa chỉ và được sử dụng đúng mục đích.
Theo đó, vốn phải chảy vào dự án đầu tư công, cho vay sản xuất kinh doanh, xuất khẩu... Đây là những lĩnh vực tạo ra công ăn việc làm và thu nhập cho người dân, kích thích sản xuất kinh doanh, thương mại sôi động nhộn nhịp, đóng góp chính cho tăng trưởng kinh tế.
"Như các dự án đầu tư công trọng điểm được triển khai hiệu quả sẽ thúc đẩy các ngành xi măng, sắt thép... phát triển. Nhưng vốn dự án đầu tư công là rất lớn, vốn ngân sách sẽ phải là vốn mồi, kèm theo đó là vốn vay nước ngoài, vốn từ phát hành trái phiếu, từ vay ngân hàng... tham gia vào", ông Hùng nói.
Tuy nhiên, theo ông Hùng, vốn vào đâu cũng phải đảm bảo hiệu quả, nhưng riêng tín dụng ngân hàng đối với bất động sản phải được kiểm soát chặt chẽ. Không nên để tín dụng ngân hàng tập trung vào những dự án bất động sản cao cấp, làm xong rồi lại đắp chiếu để đó, rất lãng phí nguồn lực của xã hội.
TS Võ Trí Thành, viện trưởng Viện Nghiên cứu chiến lược thương hiệu và cạnh tranh, cũng cho rằng cần cải cách thể chế mạnh mẽ để thu hút đầu tư, cả đầu tư trong nước (đặc biệt là đầu tư tư nhân) và đầu tư nước ngoài. Đẩy nhanh giải ngân mạnh mẽ hơn nhưng cũng phải hiệu quả hơn đầu tư công, nhất là trong phát triển hạ tầng.
"Riêng với các dự án cơ sở hạ tầng đang bị chậm tiến độ thì nguồn vốn, trong đó có cả tín dụng ngân hàng, bị đọng ở đây rất lớn. Do vậy Chính phủ, các bộ ngành, địa phương cần tập trung tháo gỡ để sớm hoàn thiện và đưa vào khai thác. Đây cũng là nguồn lực rất quan trọng cho tăng trưởng kinh tế", ông Thành nói.

Nguồn tín dụng với lãi suất thấp sẽ là nguồn lực để các doanh nghiệp mở rộng sản xuất - Ảnh: NGỌC HIỂN
2,5 triệu tỉ đồng sẽ được bơm ra nền kinh tế
Theo số liệu thống kê của NHNN, tín dụng từ đầu năm tính đến 18-2 không âm như cùng kỳ năm ngoái mà tăng 0,02% so với cuối năm 2023. Ông Đào Minh Tú, phó thống đốc NHNN, cho rằng trong năm 2023 GDP tăng trưởng gần 7%, tăng trưởng tín dụng ở mức 14,55%.
Năm 2024, GDP tăng trưởng 7,09%, tín dụng tăng trưởng 15,08%. Trung bình hơn 2% tăng trưởng tín dụng sẽ giúp tăng trưởng 1% cho GDP.
"Năm nay NHNN đặt mục tiêu tăng trưởng tín dụng khoảng 16% cho mục tiêu tăng trưởng kinh tế 8% trở lên. Ước tính sẽ có khoảng 2,5 triệu tỉ đồng được bơm ra nền kinh tế. Trường hợp tăng trưởng kinh tế đến 10%, tăng trưởng tín dụng phải ở mức 18 - 20%.
Vấn đề làm sao phải có đủ vốn phục vụ tăng trưởng cho nền kinh tế, nhất là trong bối cảnh các kênh huy động vốn trung và dài hạn như chứng khoán, trái phiếu vẫn còn những vấn đề cần củng cố. Trách nhiệm sẽ đặt nặng cho chính sách tiền tệ, tín dụng trong năm 2025" - ông Tú chia sẻ.
Do vậy, theo ông Tú, NHNN sẽ tiếp tục điều hành chính sách tiền tệ linh hoạt, chủ động và phối hợp chặt chẽ với chính sách tài khóa, thương mại. Tín dụng hỗ trợ tích cực cho mục tiêu tăng trưởng và phải kiểm soát lạm phát, ổn định giá trị đồng tiền.
NHNN tiếp tục điều hành lãi suất ổn định. Các tổ chức tín dụng phải tiếp tục tiết giảm chi phí, chia sẻ lợi nhuận để giảm thêm lãi vay, hỗ trợ doanh nghiệp và người dân.
Kết luận cuộc họp về giải pháp để giảm lãi suất, do NHNN tổ chức chiều 25-2, Phó thống đốc NHNN Phạm Thanh Hà khẳng định NHNN sẵn sàng hỗ trợ thanh khoản cho các tổ chức tín dụng để duy trì mặt bằng lãi suất cả huy động và cho vay ổn định.
Cách nào để đồng vốn hiệu quả, thúc đẩy GDP tăng 8% trở lên
Xác định tín dụng ngân hàng đóng vai trò quan trọng, góp phần hỗ trợ cho tăng trưởng kinh tế và thúc đẩy sản xuất, kinh doanh phát triển, ngay từ cuối năm 2024, NHNN đã công bố tăng trưởng tín dụng của năm nay là 16% và giao hạn mức tín dụng cho các ngân hàng.
Nhưng để đạt mục tiêu tăng trưởng kinh tế 8% trở lên trong năm 2025, theo các chuyên gia kinh tế, bên cạnh các giải pháp của ngành ngân hàng thì cần có chính sách và giải pháp đồng bộ, tổng thể của nhiều ngành, lĩnh vực khác.
Ở góc độ về tín dụng ngân hàng, giải pháp nào và chính sách gì để tăng hiệu quả sử dụng vốn nhằm hỗ trợ tăng trưởng kinh tế, nhất là trong bối cảnh tín dụng tăng trưởng mạnh mẽ?
Đi tìm lời giải cho câu hỏi trên, báo Tuổi Trẻ tổ chức hội thảo với chủ đề “Sử dụng vốn hiệu quả để thúc đẩy tăng trưởng kinh tế” vào sáng 28-2, tại hội trường khách sạn Majestic (số 1 Đồng Khởi, P.Bến Nghé, Q.1, TP.HCM). Hội thảo có sự tham dự của lãnh đạo NHNN và một số đơn vị chức năng cùng khách mời là các chuyên gia kinh tế, đại diện hiệp hội doanh nghiệp các ngành gồm may mặc, da giày, bất động sản, bán lẻ... ở TP.HCM và các tỉnh miền Đông Nam Bộ.
Ổn định lãi suất đầu vào, giảm lãi suất đầu ra

Ngân hàng đang từng bước tiết giảm chi phí đầu vào, duy trì ổn định lãi suất tiền gửi để giảm lãi suất cho vay nhằm hỗ trợ doanh nghiệp và người dân, góp phần thúc đẩy tăng trưởng kinh tế 8% trở lên - Ảnh: QUANG ĐỊNH
Từ sau Tết Nguyên đán, lãi suất huy động trên thị trường liên tục nhích lên. Cũng tại cuộc họp chiều 25-2, ông Phạm Thanh Hà, phó thống đốc NHNN, cho biết thanh khoản hệ thống dồi dào nên các ngân hàng phải ổn định mặt bằng lãi suất huy động, đồng thời yêu cầu các ngân hàng phải tiết giảm chi phí hoạt động, tăng cường ứng dụng công nghệ thông tin... để giảm lãi suất cho vay.
Sau cuộc họp này, các ngân hàng đồng loạt giảm mạnh lãi suất huy động. Tại các ngân hàng thương mại cổ phần, rất khó tìm thấy lãi suất huy động 6%/năm ở các kỳ hạn dài như trước. Chẳng hạn, tại BVBank, theo biểu lãi suất huy động mới nhất áp dụng từ 25-2, lãi suất huy động giảm mạnh. Kỳ hạn 12 tháng lãi suất từ 6,05%/năm xuống còn 5,8%/năm, kỳ hạn 15 tháng từ 6,25%/năm còn 5,9%/năm.
VietBank cũng công bố biểu lãi suất huy động mới, theo đó mức lãi suất huy động cao nhất chỉ còn 5,8%/năm áp dụng từ kỳ hạn 18 tháng. Kỳ hạn 12 tháng lãi suất còn 5,5%/năm. Các kỳ hạn 3 tháng, 9 tháng có lãi suất lần lượt là 3,9%/năm và 5%/năm.
Tại Ngân hàng Nam Á, lãi suất huy động cao nhất chỉ còn 5,9%/năm áp dụng cho các kỳ hạn từ 18 tháng, trong khi các kỳ hạn từ 14 - 17 tháng lãi suất huy động ở mức 5,7%/năm. Các kỳ hạn ngắn từ 1-3 tháng lãi suất từ 4,3 - 4,5%/năm.
Cũng tại cuộc họp ngày 25-2, Phó tổng giám đốc Techcombank Phạm Quang Thắng cho biết theo chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ và NHNN, Techcombank luôn duy trì mặt bằng lãi suất cho vay ổn định trong thời gian qua.
“Chúng tôi cũng từng bước tiết giảm chi phí đầu vào, giảm chi phí hoạt động và duy trì ổn định lãi suất tiền gửi để giảm lãi suất cho vay ngày càng cạnh tranh nhằm hỗ trợ doanh nghiệp và người dân, góp phần thúc đẩy tăng trưởng kinh tế 8% trở lên”, ông Thắng khẳng định.
Trao đổi với chúng tôi, ông Phạm Như Ánh - tổng giám đốc MB Bank - cũng khẳng định MB chưa tăng lãi suất huy động và cho vay, mặt bằng lãi suất đang được duy trì như năm ngoái.
“Để đồng hành với doanh nghiệp và người dân, MB Bank sẽ tiếp tục tiết giảm tối đa các chi phí, duy trì lãi suất cho vay. Hiện với khách hàng tốt, phương án vay hiệu quả thì lãi suất cho vay được MB Bank áp dụng chỉ 4 - 4,5%/năm”, ông Ánh khẳng định.
Phải công khai lãi suất cho vay bình quân
NHNN yêu cầu các ngân hàng sẵn sàng chia sẻ một phần lợi nhuận nhằm hỗ trợ người dân và doanh nghiệp tiếp cận nguồn vốn tín dụng ngân hàng, thúc đẩy phát triển sản xuất kinh doanh.
Các ngân hàng cũng phải công bố công khai lãi suất cho vay bình quân, chênh lệch lãi suất tiền gửi và cho vay bình quân, lãi suất cho vay các chương trình tín dụng, gói tín dụng và các loại lãi suất cho vay khác (nếu có) trên trang thông tin điện tử. Thường xuyên báo cáo NHNN việc công bố và thực hiện lãi suất tiền gửi, lãi suất cho vay theo quy định.
Tối đa: 1500 ký tự
Hiện chưa có bình luận nào, hãy là người đầu tiên bình luận