Đội tìm kiếm đứng bên xác một nạn nhân trong đoàn bị vùi trong tuyết - Ảnh tư liệu

"Mục tiêu của chúng tôi là xác định xem giả thuyết nào đáng tin cậy nhất trong số 75 giả thuyết về vụ việc đã đưa ra trong thời gian qua. Nay cũng đã có thêm những bằng chứng xác đáng rồi", Văn phòng Tổng công tố Nga đã đưa ra thông cáo hôm 1-2-2019.

Theo báo Sputnik của Nga ngày 2-2, cái chết đầy bí ẩn và đầy thảm khốc của 9 du khách người Nga đi leo núi trên Đèo Dyatlov vào đầu tháng 2-1959 ở khu vực phía bắc dãy núi Ural đã làm tốn không biết bao nhiêu giấy mực.

Đã lọc được 3 giả thuyết đáng tin cậy

"Hiện giờ chúng tôi đã chuyển sang bước mấu chốt: thiết lập nguyên nhân đích thực về cái chết của những du khách đó. Trong số 75 giả thuyết, chúng tôi sẽ xem xét kỹ 3 cái đáng tin cậy nhất và cả 3 giả thuyết này đều ít nhiều dính dáng đến các hiện tượng tự nhiên", ông Aleksandr Kurennoi, người phát ngôn của Văn phòng Tổng công tố Nga nói trên đài truyền hình địa phương.

Theo ông, thời tiết khu vực vốn hiểm trở này rất khắc nghiệt vào mùa đông với những đợt gió mạnh mà các nhóm dân thiểu số ở đây đều biết rõ. Có thể gió đã gây ra lở tuyết hoặc cũng có thể đã xảy ra một trận bão tuyết mạnh vào thời điểm đó. Nhiệt độ đèo đêm đó xuống tới -30 độ C.

Vị đại diện của Nga cũng loại trừ khả năng xảy ra vụ án mạng giết người hàng loạt vì đến giờ "không có chứng cứ nào cho thấy khả năng đó".

Hình ảnh về nhóm thanh niên đi phượt đầy vui vẻ, ít lâu trước buổi cắm trại định mệnh - Ảnh tư liệu

Cái chết đầy bí ẩn của 9 thanh niên yêu thích đi phượt và leo núi trượt tuyết trong đêm 1 rạng sáng 2-2-1959 đã đưa đến nhiều "thuyết âm mưu" bởi những dấu vết của hiện trường khiến các nhà điều tra phải bối rối.

Chứng cứ bước đầu cho thấy các nạn nhân đã phải rạch lều của mình từ bên trong để thoát ra ngoài lúc giữa đêm khuya lạnh giá và chạy ra ngoài trời tuyết khi chân còn chưa mang giầy, trên mình chỉ mặc đồ lúc đi ngủ.

Thi thể của đa số họ không cho thấy có dấu hiệu bị tác động ngoại lực (tức không có chuyện bị người khác tấn công). Nhưng lại có hai trong số đó bị vỡ sọ, gãy xương sườn và một bị móc mất lưỡi.

Nhưng cũng có nguồn tin nói quần áo của cả đoàn bị nhiễm xạ nặng, có những người chết vì có dấu hiệu bị mất nhiệt, có chấn thương "không thể do con người gây ra"…

Vụ việc xảy ra ở phía bắc dãy Ural và nơi đèo mà đoàn cắm trại sau đó được đặt tên là Dyatlov, nhằm tưởng nhớ người trưởng nhóm tên Igor Dyatlov.

Yudin (giữa) - người không đi theo đoàn do ốm, ôm tạm biệt cô bạn Dubinina trước khi đoàn thám hiểm 9 người lên đường - Ảnh tư liệu

Những tình tiết dựng tóc gáy

Ba tuần sau cái đêm định mệnh, đội tìm kiếm thấy 5 cái xác nằm cách khu cắm trại vài trăm mét. Hai tháng sau, 4 cái xác còn lại mới được tìm thấy.

Điều kỳ lạ được ghi nhận: cả bốn cái xác đều mặc một chút quần áo vốn thuộc về 5 nạn nhân được tìm thấy trước đó, quần áo đều phát ra phóng xạ mạnh.

Nhóm đi phượt này gồm 10 sinh viên và cả người đã tốt nghiệp từ Đại học Công nghệ Bang Ural. Tất cả họ đều có kinh nghiệm trong việc thám hiểm.

Chuyến đi do Igor Dyatlov, 23 tuổi, đứng ra tổ chức. Họ dự tính thám hiểm sườn núi Otorten và khởi hành ngày 28-1-1959.

Yury Yudin, người sống sót duy nhất trong đoàn, đã thoát chết bởi anh ốm đột ngột và đã ở lại khu làng nghỉ chân.

Các thành viên trong đoàn từng rất thân thiết và vui vẻ trong hành trình - Ảnh tư liệu

Theo những tấm ảnh hiện trường chụp lại, đoàn đã cắm trại vào chiều tối 1-2, trên sườn núi tuyết cạnh Ortoten. Đây được xem là một quyết định khó hiểu do cách đó khoảng 1,5km, họ có thể tìm được những rặng cây an toàn hơn nhiều.

Ngọn núi này được bộ tộc thiểu số Mansi gọi bằng cái tên Kholat Syakhl, tức "Ngọn núi Tử thần".

Đoàn dự tính bắt liên lạc với người dân địa phương vào khoảng ngày 12-2, nhưng đến ngày 20, thông tin đoàn thám hiểm mất tích trên núi mới được đánh động. Đến ngày 26, đội giải cứu và đội tình nguyện tìm thấy khu cắm trại của 9 cá nhân trên.

Đội điều tra tới nơi, nhận thấy rằng lều đã bị rạch từ phía trong để 9 người họ chui ra, từ cửa lều dẫn ra ngoài là những dấu chân trần trên tuyết, hướng tới rặng cây đằng xa.

Theo những gì các nhà điều tra tìm ra, thì họ đã để toàn bộ giày và dụng cụ leo núi lại tại lều, không đi lên chân thứ gì ngoài đôi tất mỏng, bên cạnh đó người cũng chẳng có mấy vải che thân.

Dường như họ đang lội trong lớp tuyết dày tới bụng trong vội vã, dù không có bằng chứng nào cho thấy đã có người cố ý chơi khăm họ.

Khu lều trại của họ bị rạch nát từ bên trong - Ảnh tư liệu

Hồ sơ được giấu kín

Hồ sơ điều tra về vụ việc này được giấu kín cho tới những năm 1990 dù trong những giả thuyết ban đầu đã có đề cập đến khả năng xảy ra lở tuyết khiến đoàn hốt hoảng bỏ chạy.

Sau đó, trong một bài trả lời phỏng vấn, trưởng ban điều tra Lev Ivanov đã đặt ra giả thuyết liên quan lượng phóng xạ bất thường tại khu cắm trại. Bên cạnh đó, đã có báo cáo cho thấy xuất hiện những "vật thể bay phát sáng có hình cầu" vào khoảng giữa tháng 2 và tháng 3-1959.

"Tại thời điểm đó, tôi gần như khẳng định được rằng những vật thể phát sáng hình cầu này có mối liên hệ trực tiếp tới số phận nhóm người xấu số", ông Ivanov nói với báo Leninsky Put.

Tấm kim loại khoảng 1m2 được tìm thấy gần đèo Dyatlov, được cho là từ một quả tên lửa rơi trong khu vực. Nó mới được công bố vào năm 2018 dù có người cho rằng vết tích về vật thể này đã được phát hiện 10 năm trước đó - Ảnh tư liệu

Cách nơi nhóm 9 người trên cắm trại khoảng 50 km, một nhóm sinh viên khác cũng kể lại, từ nơi cắm trại của mình, đã thấy một vật thể sáng có dạng tròn bay phía trên ngôi làng dưới chân núi. Nó có kích cỡ tương đương với Mặt Trăng tròn, xung quanh là quầng sáng xanh trắng nhấp nháy.

Có thể là nhóm leo núi xấu số đã thấy ánh sáng kỳ lạ trên trời và hoảng loạn, nhưng giả thuyết này không giải thích được những vết thương trên cơ thể nạn nhân.

Bên cạnh đó, báo cáo cho thấy không có vụ thử bom/tên lửa nào quanh khu vực này.

Có thể những vết thương trên là do nhóm đã ngã xuống sườn núi, nhưng điều đó không giải thích được việc một người bị mất lưỡi hoặc một người bị vỡ sọ trên đường quay về trại.