Khi Thu báo tin với mẹ, chị Hồng giật mình: "Đỗ gì? Đỗ trường gì?". Con gái chị trúng tuyển vào Trường đại học Y dược Thái Bình.

Mẹ con chị Hồng ở xóm Nghiêm Sơn, xã Hoàng Khai, huyện Yên Sơn (Tuyên Quang). Ngày công phụ hồ của người phụ nữ luống tuổi là 220.000 đồng. Tháng nào không mưa gió làm được hai chục công, tháng nào nhiều mưa chỉ được chục công. Tính ra cả nhà bốn miệng ăn nhưng tiền công mỗi tháng của chị loanh quanh 4 triệu đồng.

Đoàn Thị Thu không muốn từ bỏ ước mơ trở thành bác sĩ

Từ ngày chị ôm con ra khỏi nhà để trốn những trận đòn vô cớ của ông chồng nát rượu, bốn mẹ con sống bằng đồng tiền làm thuê ít ỏi. Căn nhà hiện tại là của chị gái chị Hồng cho mượn, khi nào chị gái lập gia đình cho con, chị Hồng phải trả lại. Căn nhà cấp bốn lợp fibro xi măng, đồ đạc trong nhà cũng là của chị gái. Mẹ con chị Hồng chỉ có chiếc xe điện cũ, mấy bộ quần áo và mấy chiếc nồi méo mó.

Nhà cửa không có, không hộ khẩu, không có chế độ hộ nghèo hay cận nghèo, các con chị cũng không được hưởng chế độ miễn giảm học phí.

Người mẹ khóc vì bất lực trước ước mơ đại học của con

Năm nay, con gái thứ hai của chị vào lớp 10, con trai út lên lớp 4. Chị vừa đóng tiền sách vở, quần áo, học phí, các loại quỹ… cho con hết cả tháng lương chị chắt chiu dành dụm lâu nay. Con gái lớn mới vừa học xong lớp 12. Lương phụ hồ bữa được bữa chăng, chị Hồng không dám nghĩ tới việc nuôi con học đại học.

Nhưng Thu quyết đi học. Cô học trò nghèo thành viên của đội tuyển thi học sinh giỏi môn sinh học của trường ước mơ trở thành bác sĩ. Nghỉ hè, em không về nhà mà lên thành phố Tuyên Quang xin dọn dẹp, rửa bát cho một nhà hàng. Em tự học, tự xin việc, quyết tâm thực hiện ước mơ trở thành bác sĩ.

Kỳ thi THPT vừa qua, Thu đạt 28,1 điểm tổ hợp khối B, đỗ vào Trường đại học Y dược Thái Bình. 

Không chùn bước

Chị Hồng kể, năm nào nghỉ hè, nghỉ lễ Thu cũng tranh thủ đi làm. Khi thì dọn dẹp, bưng bê ở quán ăn, khi rửa bát thuê. Nhiều nơi ngần ngại khi thấy cô học trò gầy gò đến xin việc. Nhưng cũng có nhà hàng cảm thông cho cô học sinh nghèo, nhận vào làm ngắn hạn để cô có thêm vài đồng chuẩn bị cho năm học mới.

Khi tốt nghiệp THPT, chị Hồng cứ ngỡ Thu sẽ đi xin việc. Dự định của mấy mẹ con là chuẩn bị ít tiền để đến khi trả căn nhà hiện tại thì mấy mẹ con ra ngoài thuê nhà ở.

"Chẳng may cháu đỗ thật - chị Hồng thật thà - Không phải là tôi không muốn cháu đi học. Mẹ nào chẳng muốn con mình bằng bạn bằng bè. Nhưng mà nhà tôi khó khăn quá. Tôi không biết cháu đi học thì tiền đâu thuê trọ, tiền đâu nộp học phí? 

Rồi ở nơi đất khách quê người lấy gì ăn? Tôi thì một chữ bẻ đôi không biết. Không biết chữ tôi chỉ đi làm phụ xây (phụ hồ) lương tháng chưa nổi 4 triệu. Còn hai đứa con nữa".

Gia đình của Đoàn Thị Thu trông vào đồng tiền công làm phụ hồ của mẹ

Mấy thế hệ nhà chị Hồng không biết chữ, chỉ biết đi làm thuê, bỏ sức đổi lấy cái ăn. Thu lại đỗ trường y, sau này học ra sẽ làm bác sĩ. Chị Hồng nằm mơ cũng không dám mơ tới chuyện đó.

"Em thương mẹ, thương em lắm! Em đi học, mẹ với các em ở nhà sống thế nào? Nhưng nếu em ở nhà đi làm thì chỉ làm được mấy năm khi còn sức khỏe thôi. Chỉ giảm được khó khăn trước mắt, còn sau này thì sao? 

Nhà em từ ông bà, các bác, bố mẹ em… đều không được đến trường, không biết chữ. Em đỗ vào Trường đại học Y, em sẽ cố gắng…", cô học trò nấc nghẹn kể lại.

Ngày nhập trường đã cận kề, cô tân sinh viên nhờ bạn bè, anh chị tìm việc làm ở thành phố Thái Bình trước để có thể vừa học, vừa làm. Thu biết chặng đường phía trước còn rất khó khăn nhưng em không chùn bước, không bỏ dở ước mơ.

Chị Hồng cũng xác định sẽ phải cố gắng hơn nhiều để lo cho ba đứa con đi học. 

Chị cười, nước mắt vẫn chảy ròng trên má: "Tôi không được ăn học, nhưng tôi nghĩ nghề y là nghề cao cả, nghề cứu người. Gia đình tôi nhiều người bệnh rồi mất, nên tôi thấy bác sĩ quan trọng lắm! Mà con tôi lại chọn nghề ấy. Tự hào lắm! Tất nhiên là vất vả nhưng tôi tin tưởng vào sự lựa chọn của cháu. Mong cháu sẽ làm được điều mà cháu mơ ước".

Đồ họa: NGỌC THÀNH

Nhọc nhằn mưu sinh nuôi khát khao đèn sách

TTO - Từng phải dừng học một năm vì nhà quá khó khăn, đi phụ việc tại nhiều quán ăn từ Hà Tĩnh đến Đà Nẵng vẫn không thôi khát khao được đến trường của Nguyễn Thị Trâm.