Mất nắp cống, cáp điện, lưới chắn rác... ăn cắp của công, không thể xem nhẹ

L.PHAN - M.HÒA - N.KHẢI

TTO - Thời gian qua, nhiều vụ mất cắp lưới chắn rác, nắp cống, cáp điện, cây xanh... liên tục xảy ra. Nhiều vật giá trị không lớn nhưng gây mất mỹ quan đô thị, đe dọa an toàn giao thông.

Gốc hoa giấy đã bị đào bới, lấy cắp, nhiều nhánh cây có vết cưa còn sót lại bị khô héo - Ảnh: NGỌC KHẢI

Ăn cắp vặt nếu không xử lý nghiêm sẽ dẫn đến những hệ lụy lớn như gây tai nạn chết người...

Trộm vặt hoạt động quanh năm

Cầu Thủ Thiêm 2 (TP.HCM) mới đưa vào vận hành đã có 43 nắp chắn rác lỗ thoát nước bằng gang bị cạy mất. Ngày 13-5, công an đã bắt được kẻ trộm để xử lý. Tại cơ quan công an, người cạy nắp cống khai khi lên cầu chơi, phát hiện nắp cống dễ lấy nên đã cạy trộm đem bán ve chai được hơn 1 triệu đồng.

Không chỉ mất nắp chắn rác trên cầu, cơ quan chức năng còn phát hiện gần chục nắp cống diện tích 2m2 dọc vỉa hè đường Tố Hữu, khu đô thị mới Thủ Thiêm - gần cầu Thủ Thiêm 2 cũng "không cánh mà bay". Các nắp cống lớn bị mất tạo thành "bẫy" trên đường vì khu vực này người dân tập trung đông đúc, chạy bộ, tập thể dục.

Tại một số vị trí bị mất nắp cống, đơn vị thi công dùng tấm gỗ che lại để tránh nguy cơ người đi đường lọt xuống.

"Tôi và con thường xuyên chạy bộ dọc tuyến đường này và thấy hàng loạt nắp cống bị mất cắp. Đáng lo ngại là đã lâu không thấy ai khắc phục, cứ để như vậy rất nguy hiểm, có thể gây tai nạn chết người", chị Bùi Thị Tuyến (35 tuổi, ngụ TP.HCM) bức xúc.

Ông Nguyễn Thế Minh, trưởng Ban quản lý đầu tư xây dựng khu đô thị mới Thủ Thiêm, cho biết mặc dù lực lượng chính quyền địa phương, công an và chủ đầu tư đã tăng cường nhiều biện pháp nhưng tình trạng "ăn cắp vặt" vẫn xảy ra.

Theo ông Minh, trong khu đô thị mới Thủ Thiêm không chỉ mất nắp cống mà dây điện, bóng đèn... cũng bị kẻ gian lấy mất. "Kẻ gian luôn canh những lúc đêm khuya, khúc vắng người để trộm cắp nên công tác quản lý gặp nhiều khó khăn", ông Minh nói thêm.

Không chỉ các thiết bị lưới chắn rác, nắp cống, cáp điện... mà các loại cây kiểng trồng trên đường phố cũng trở thành "vật ưa thích" của các đối tượng trộm cắp.

Mới đây, Trung tâm Quản lý hạ tầng kỹ thuật TP.HCM có văn bản "cầu cứu" công an, UBND quận 12, huyện Hóc Môn về tình trạng mất cắp cây hoa giấy trồng dọc dải phân cách quốc lộ 1.

Theo đó, kẻ trộm đã chọn những cây có đường kính gốc khoảng 5 - 15cm để đào rồi cưa lấy gốc mang đi. Có ngày, đơn vị quản lý phát hiện tới 120 cây hoa giấy bị đào trộm. Việc hoa giấy tại đây bị lấy trộm đã diễn ra từ năm 2020 đến nay với hơn 2.000 cây bị mất.

Chậm xử lý, tạo thói quen ăn cắp

Trao đổi với Tuổi Trẻ về vấn đề trộm cắp trên, ông Vũ Văn Điệp, giám đốc Trung tâm Quản lý hạ tầng kỹ thuật TP.HCM (thuộc Sở Xây dựng TP), nhận định việc lấy cắp các thiết bị, cây kiểng như trên là hành vi phá hoại cần phải xử lý nghiêm.

"Chúng tôi đã có rất nhiều văn bản gửi cho địa phương về bảo vệ an ninh trật tự, tài sản công. Việc bảo vệ giữ gìn hạ tầng kỹ thuật cần sự chung tay, hỗ trợ của toàn dân và các địa phương. Trung tâm không đủ lực lượng rải ra để trông coi, chủ yếu vẫn do quần chúng phát hiện tố giác.

Ở góc độ quản lý, chúng tôi đang triển khai chụp hình tất cả những thiết bị hạ tầng vật tư kỹ thuật để gửi cho các phường, xã. Phường, xã sẽ làm việc với các chủ vựa ve chai trên địa bàn mình quản lý để họ nhận biết. Khi gặp các trường hợp có người tới bán thì không được mua bán, như vậy là phạm luật", ông Điệp thông tin.

Còn đối với mất trộm cây kiểng, ông Điệp cho rằng thật sự rất khó để xử lý, phát hiện. Do đó, trung tâm nhờ người dân nếu phát hiện thì hỗ trợ thông tin cho trung tâm được biết thông qua tổng đài 1022. Hoặc có thể chụp hình ảnh làm chứng cứ để cơ quan chức năng xử lý.

"Rất nhiều vụ mất cắp bên trung tâm đã thông báo cho Công an TP, công an địa phương để điều tra nhưng rất khó. Vấn đề này thì việc thu thập chứng cứ rất nhiêu khê, phải bắt quả tang mới xử lý được", ông Điệp chia sẻ thêm.

Ông Nguyễn Văn Kiên, chủ tịch UBND phường Thủ Thiêm (TP Thủ Đức), cũng cho biết đã nhiều lần thông báo cho chủ đầu tư (Công ty cổ phần đầu tư địa ốc Đại Quang Minh) và công an để điều tra việc mất cắp nắp cống trên đường Tố Hữu.

Trong khi đó, theo ông Hồ Tấn Thành - chủ tịch UBND phường Thạnh Lộc (quận 12, TP.HCM), thời gian qua UBND phường có nhận được thông tin về việc mất trộm cây hoa giấy ở dải phân cách dọc tuyến quốc lộ 1 qua địa bàn quận 12, trong đó có phường Thạnh Lộc.

Và ông Thành cho rằng cây hoa giấy ấy là do đơn vị khác quản lý. Do đó khi có văn bản của đơn vị quản lý gửi, UBND quận 12 có chỉ đạo, UBND phường Thạnh Lộc đã triển khai cho cảnh sát khu vực tăng cường công tác tuần tra.

"Trong thời gian tới, tôi chỉ đạo lực lượng cảnh sát khu vực phụ trách các ô dọc tuyến quốc lộ 1 tăng cường công tác nắm bắt tình hình cũng như địa bàn, khi phát hiện thì xử lý nghiêm", ông Thành nói.

Trước Tết Tân Sửu 2021, khoảng 20 cây hoa giấy trồng trên các trục đường chính vào cửa ngõ TP Vũng Tàu cũng bị kẻ gian cắt trộm gây bức xúc cho người dân Vũng Tàu và du khách. Công an TP Vũng Tàu đã điều tra, bắt ngay được thủ phạm trộm cắp hoa giấy và xử lý thích đáng. Nhờ vậy, tình trạng mất trộm hoa giấy tại Vũng Tàu đã được ngăn chặn.

Ăn cắp của công phạt tù 7 năm, tiêu thụ phạt tới 100 triệu đồng

Theo luật sư Nguyễn Ngô Quang Nhật - đoàn luật sư TP.HCM, việc trộm nắp chắn rác, nắp cống... có thể được xem là hành vi trộm cắp tài sản, hủy hoại tài sản hoặc cố ý làm hư hỏng tài sản của người khác.

Theo điều 15 nghị định 144/2021/NĐ-CP, phạt tiền từ 2 - 5 triệu đồng đối với các hành vi này. Trường hợp nếu tài sản dưới 2 triệu đồng thì người trộm vẫn có thể bị xem xét xử lý hình sự nếu như đây là hành vi gây ảnh hưởng xấu đến an ninh, trật tự, an toàn xã hội.

Ngoài ra, khoản 2, điều 173 Bộ luật hình sự quy định tội trộm cắp có tổ chức; có tính chất chuyên nghiệp; chiếm đoạt tài sản trị giá từ 50 triệu đồng đến dưới 200 triệu đồng; dùng thủ đoạn xảo quyệt, nguy hiểm... bị phạt tù từ 2 đến 7 năm tù.

Cũng theo luật sư Nhật, việc những người thu mua ve chai mua lại những dụng cụ, thiết bị của các công trình công cộng do Nhà nước quản lý (có khắc dấu, ghi chữ) thì hành vi này có thể được xem là hành vi vi phạm: mua, bán, cất giữ hoặc sử dụng tài sản của người khác mà biết rõ tài sản đó do vi phạm pháp luật mà có.

Theo quy định, hành vi trên có thể bị phạt tiền 3 - 5 triệu đồng. Đối với người nào không hứa hẹn trước mà chứa chấp, tiêu thụ tài sản biết rõ là do người khác phạm tội mà có thì có thể bị phạt tiền từ 10 - 100 triệu đồng, phạt cải tạo không giam giữ đến 3 năm hoặc phạt tù từ 6 tháng đến 3 năm.