Một hộ dân ở căn hộ chung cư cao tầng Hà Nội được tư vấn lắp đặt dây thoát hiểm - Ảnh: Olym Fire

PGS.TS Trần Chủng - Trưởng ban chất lượng, Tổng hội Xây dựng VN cho rằng an toàn PCCC, không thể mạnh ai nấy làm.

Về trình tự, trước hết khi thiết kế cơ sở, đơn vị PCCC phải có ý kiến về phương án PCCC, tiếp đó khi có thiết kế kỹ thuật cụ thể về thiết bị, việc bố trí thiết bị PCCC..., chủ đầu tư phải chuyển cho cơ quan PCCC xem xét, thẩm tra, thẩm duyệt. Khi đơn vị về PCCC đồng ý thì chủ đầu tư mới được triển khai thi công công trình.

Trong quá trình thi công, đơn vị PCCC tiếp tục kiểm tra, giám sát việc thi công ngoài công trường. Sau khi công trình hoàn thành sẽ được kiểm tra công tác nghiệm thu đảm bảo an toàn PCCC của chủ đầu tư với nhà thầu, khi đảm bảo yêu cầu thì đơn vị PCCC mới ra văn bản nghiệm thu về an toàn PCCC.

Công trình sau đó mới đủ điều kiện đưa vào sử dụng. Vừa qua, cơ quan PCCC phát hiện hàng loạt công trình chưa thẩm duyệt, nghiệm thu về công tác an toàn PCCC. Trong trường hợp này, nếu không cảnh báo, ngăn chặn mà vẫn để cho đưa vào sử dụng thì lỗi thuộc về đơn vị PCCC.

Là đơn vị chức năng về lĩnh vực, cơ quan PCCC phải có trách nhiệm kiểm tra sự tuân thủ pháp luật về lĩnh vực PCCC. Khi kiểm tra phát hiện thì xử phạt, buộc khắc phục, còn nếu không khắc phục thì phải đình chỉ hoặc kiến nghị cấp có thẩm quyền cao hơn để xử lý.

Còn cơ quan quản lý nhà nước về ngành xây dựng, sau khi công trình hoàn thành phải kiểm tra xem đã có nghiệm thu về PCCC chưa, có văn bản xác nhận đã nghiệm thu chưa (có rồi mới được đưa vào khai thác công trình). Luật xây dựng đã phân định rõ ràng về từng cấp, Bộ Xây dựng hoặc UBND tỉnh, TP, sở xây dựng địa phương... rà soát, xử lý những vấn đề này.

Còn với chủ đầu tư, nếu biết rõ vi phạm mà vẫn cố tình vi phạm thì phải bị xử lý. Ngoài việc đảm bảo các khâu, hạng mục trong thi công lắp đặt thiết bị PCCC, chủ đầu tư cũng cần tập huấn công tác PCCC trong quá trình vận hành các tòa nhà.

Khi mua căn hộ, người dân chỉ biết tham khảo thông tin về dự án, công trình, thông tin về giá cả, diện tích căn hộ, không gian, quy hoạch... còn những chi tiết như thiết kế PCCC thì không thể nắm được. Đây là vấn đề mà chủ đầu tư phải chịu hoàn toàn trách nhiệm trước khách hàng của họ và trước pháp luật.

Tới đây nên có các đơn vị độc lập như các công ty tư vấn chuyên về thiết kế an toàn cháy tham gia quá trình kiểm tra thiết kế về PCCC của mỗi công trình.

Cuối cùng, để đảm bảo tuân thủ và an toàn PCCC, không thể mạnh ai nấy làm, “ông” xây dựng kiểm tra lần này, “ông” phòng cháy kiểm tra lần khác, còn “ông” chủ đầu tư thì tìm cách né tránh hoặc luồn lách...

Cần phải có sự phối hợp từ cả ba đơn vị nói trên. Nếu mỗi cuộc kiểm tra tại công trường hay cuộc họp bàn về xử lý công trình đều có đầy đủ ba bên nói trên thì những vi phạm, thiếu sót chắc chắn sẽ được làm rõ và có giải pháp khắc phục.