Lotus đã được kỳ vọng là mạng xã hội của người Việt được người Việt sử dụng - Ảnh: ĐỨC KHIÊM

Quy định trên được đưa ra tại ra tại dự thảo nghị định sửa đổi, bổ sung nghị định 72/2013/NĐ-CP (nghị định 72/2013) của Chính phủ về quản lý, cung cấp, sử dụng dịch vụ Internet và thông tin trên mạng, đang được Bộ Thông tin và truyền thông lấy ý kiến.

Điều này có nghĩa, khi nghị định được thông qua, các mạng xã hội lớn của nước ngoài như Youtube, Facebook đều phải xin giấy phép thiết lập mạng xã hội thì mới được hoạt động.

Có giấy phép mới được quyền thu phí

Theo dự thảo nghị định (điều 23), tổ chức, doanh nghiệp chỉ được hoạt động mạng xã hội khi có giấy phép thiết lập mạng xã hội đối với mạng xã hội có lượng tương tác lớn - là mạng xã hội có lượng người sử dụng tương tác từ 1 triệu người/tháng trở lên, hoặc có người sử dụng đã đăng ký sử dụng thường xuyên từ 10.000 người/tháng trở lên và phải có Giấy phép thiết lập mạng xã hội do Bộ Thông tin và truyền thông cấp.

Với những mạng xã hội có lượng tương tác thấp - có lượng người sử dụng tương tác dưới một triệu người/tháng, thì phải có thông báo bằng văn bản với cơ quan quản lý nhà nước có thẩm quyền và được cơ quan này xác nhận bằng văn bản.

Bộ Thông tin và truyền thông cho biết sẽ gắn công cụ đo trên mạng xã hội có lượng tương tác thấp và mạng xã hội có lượng tương tác lớn để theo dõi lượng người sử dụng tương tác thường xuyên. Đồng thời sẽ rà soát và có văn bản thông báo yêu cầu phải nộp hồ sơ đề nghị cấp phép theo quy định đối với các mạng xã hội có lượng người sử dụng tương tác từ 1 triệu người/tháng trở lên hoặc có người sử dụng thường xuyên từ 10.000 người/tháng trở lên (tùy theo điều kiện nào đạt trước).

Đáng chú ý, dự thảo cũng quy định chỉ các mạng xã hội đã được cấp phép mới có quyền thu phí sử dụng dịch vụ dưới mọi hình thức, cung cấp dịch vụ livestream.

Với những quy định trên, các mạng xã hội nước ngoài như Facebook, Youtube, hai mạng xã hội đang chiếm khoảng 75-80% doanh số quảng cáo trực tuyến tại Việt Nam với hàng chục triệu người dùng sử dụng, bắt buộc phải có giấy phép thiết lập mạng xã hội thì mới được hoạt động và mới được thu phí (dưới mọi hình thức).

Được đầu tư "khủng" với mục tiêu cũng lớn nhưng Gapo chưa được nhiều người dùng mạng xã hội Việt lựa chọn - Ảnh: ĐỨC KHIÊM

Sân chơi công bằng cho mạng xã hội Việt

Ông Nguyễn Thế Tân, tổng giám đốc VCCorp, trước đây nhiều lần cho rằng, các doanh nghiệp nội dung số Việt Nam phải làm theo quy định, sai thì phạt, rồi thanh kiểm tra, nhưng ngược lại, doanh nghiệp nước ngoài như Facebook, Youtube… khi có nội dung được xem là không tích cực cũng không bị kiểm duyệt, giải trình và xử phạt.

Theo giám đốc một công ty dịch vụ nội dung số tại Hà Nội (đề nghị không nêu tên), các quy định đối với việc thiết lập mạng xã hội hiện nay đang làm khó các doanh nghiệp trong nước. Bởi doanh nghiệp/mạng xã hội trong nước chịu đủ các quy định như về kỹ thuật như về thời gian lưu trữ thông tin tài khoản, quy định về tiếp nhận và xử lý cảnh báo thông tin vi phạm từ người dùng, ngăn chặn loại bỏ thông tin vi phạm, hay thiết lập cơ chế cảnh báo khi người dùng đăng thông tin có nội dung vi phạm…

Vị giám đốc này cho rằng khi có quy định, có hành lang pháp lý áp dụng chung cho tất cả các mạng xã hội, cả trong nước và nước ngoài thì sân chơi mạng xã hội sẽ trở nên công bằng hơn, các công ty cung cấp dịch vụ mạng xã hội trong nước sẽ không bị bất lợi, do đó ít nhiều cũng có cơ sở để phát triển tốt hơn.

Ông Võ Thanh Hải, giám đốc Viettel Media, cho biết các mạng xã hội của Việt Nam lâu nay bị rơi vào tình trạng bảo hộ ngược, tức doanh nghiệp cung cấp dịch vụ mạng xã hội trong nước (có phép) phải hoạt động theo quy định, trong khi đó các mạng xã hội nước ngoài lại đang không chịu bất cứ một ràng buộc nào. Vì vậy, các mạng xã hội trong nước vốn bất lợi cả về công nghệ, tài chính, quy mô toàn cầu lại càng khó khăn hơn.

"Trên cùng một sân chơi, cùng một thị trường, các doanh nghiệp/mạng xã hội đều cùng phải đi trên một hành lang pháp lý như nhau, như vậy mới tạo ra sân chơi công bằng, các mạng xã hội trong nước sẽ không bị thua thiệt, đơn cử như trong sáng tạo, cung cấp nội dung, trong vấn đề nộp thuế hay tuyển dụng nhân lực công nghệ thông tin chất lượng cao…", ông Hải nêu quan điểm.