Lucia Berlin - Viết trong nồng cháy và đau đớn

Là một phụ nữ đẹp, vừa bất hạnh vừa may mắn, mang một trái tim nhân hậu, bà vẽ lại cuộc đời mình, chuyển nó thành âm nhạc, viết thành những dòng thơ. 

Và đó là một cuộc đời 360°, đủ sắc màu, trăm vạn vẻ, trầm bổng, rực rỡ, nồng cháy, hoang mang và đau đớn đan xen.

Lucia Berlin sinh ở Alaska năm 1936. Năm 24 tuổi bà bắt đầu có các truyện ngắn được đăng trên các tạp chí. 

Tuyển tập truyện ngắn Homesick ( Nhớ nhà) giành giải National Book Award năm 1991 và truyện ngắn My Jockey (Tay đua của tôi) đoạt giải Jack London Short Story Prize năm 1985.

Những câu chuyện của bà lấy cảm hứng từ những năm tháng ấu thơ theo cha là một kỹ sư mỏ đi khắp các thị trấn khai thác mỏ ở miền tây Hoa Kỳ, thời niên thiếu ở Santiago, Chile, từ ba cuộc hôn nhân thất bại, từ vấn đề nghiện rượu, từ những năm sống ở Berkeley, ở Mexico City, từ hàng trăm công việc khác nhau phải làm để nuôi bốn đứa con mà vẫn không ngừng viết. 

Những năm 1990 bà thỉnh giảng ở Đại học Colorado Boulder. Bà mất năm 2004 tại Cali.

Lucia Berlin từng đi giúp việc nhà. "Tôi yêu những ngôi nhà, những đồ vật kể chuyện cho tôi nghe và đó là một trong những lý do tôi không hối tiếc gì khi là một người phụ nữ làm nghề lau chùi quét dọn. Nó giống như " - bà kể.

Năm 2015, tuyển tập truyện ngắn di cảo của bà A Manual for Cleaning Women (Hướng dẫn sử dụng cho những phụ nữ làm nghề quét dọn) được xuất bản.

Ngay tuần đầu tiên ra mắt, cuốn sách đã chiếm vị trí thứ 18 trong danh sách bán chạy nhất của New York Times, rồi vào danh mục 10 cuốn sách hay nhất năm 2015 của New York Times Book Reviews.

Lucia Berlin từng làm việc ở phòng cấp cứu bệnh viện, gặp gỡ biết bao mảnh đời, nơi mà từng phút, từng giờ luôn đòi hỏi không những các thao tác nhanh nhạy, chuẩn mực mà còn một bộ thần kinh thép và một trái tim cảm thông. 

Là một cô gái 17 tuổi phải tìm cách phá thai, là một người phụ nữ bị ruồng rẫy khi đang hoài thai đứa con thứ hai, là người phụ nữ trong phút chốc bồng bế con đi theo tiếng gọi tình yêu đích thực, là kẻ nát rượu tìm cách làm lại cuộc đời, là một người dạy những người khác viết những câu chuyện về cuộc đời, là đứa con kề cận cha trong những ngày bệnh tật ở viện dưỡng lão, là người bạn tâm đầu ý hợp của các nhà thơ, nghệ sĩ… 

Lucia Berlin sống trong từng truyện ngắn của mình. "Tôi phóng tác, trộn lẫn giữa sự thật và hư cấu, nhưng không hề nói dối".

Virginia Woolf nói rằng: "Một phụ nữ muốn viết văn cần phải có tiền và một căn phòng của riêng mình". Nhưng Lucia Berlin đã tự kiếm tiền, dùng chiếc bàn nhà bếp làm nơi ngồi viết, kể cả góc bếp tồi tàn, dơ bẩn, nheo nhóc đàn con thơ. Bà đi vào từng ngóc ngách của mọi thân phận với sự rung cảm tinh tế.

Cuốn Bạn bè của Lucia Berlin - một câu chuyện nhẹ nhàng, thấm đẫm nhân văn, là một truyện ngắn tinh tế như thế. Câu chuyện nhắc đến một vấn đề lớn của xã hội: sự cô đơn, nhưng cũng khắc sâu một thông điệp xúc động: Vì chúng ta cần nhau.■