Công an và dân phòng phải giải quyết một trường hợp đi xe máy, say rượu rồi ngủ luôn ngoài đường - Ảnh: T.T.D.

Bởi nhiều ý kiến cho rằng đây là những thói quen rất thường gặp ở Việt Nam, nhưng nếu luật trên đi vào cuộc sống sẽ mang lại rất nhiều lợi ích. Tuổi Trẻ giới thiệu một số ý kiến của chuyên gia, người dân về vấn đề trên.

* Luật sư Nguyễn Thị Hồng Liên (phó chủ nhiệm Đoàn luật sư TP.HCM):

Cần quy định cụ thể và chế tài rõ ràng

Quy định cấm xúi giục, kích động, lôi kéo, ép buộc người khác uống rượu bia là quy định tiến bộ, cần thiết. Tuy nhiên, để quy định cấm này không trở thành quy định khung, chung chung, thiếu khả thi thì cần có thêm các quy định triển khai quy định cấm này.

Cụ thể, cần có các quy định hướng dẫn chi tiết để nhận diện như thế nào là hành vi xúi giục, kích động, lôi kéo, ép buộc. Hành vi này xảy ra ở thời điểm nào, vào trước lúc nhậu hay trên bàn nhậu? 

Hành vi lôi kéo, xúi giục, kích động có định lượng được không, với bao nhiêu người? Hoặc hành vi ép buộc uống rượu bia có cần định lượng không, bao nhiêu chai hay bao nhiêu nồng độ cồn? 

Rồi có cần quy định hậu quả của hành vi xúi giục, kích động, lôi kéo, ép buộc uống rượu bia đối với người bị ép hay không?

Bên cạnh đó, cần có quy định chế tài xử lý hành vi xúi giục, kích động, lôi kéo, ép buộc người khác như thế nào cho phù hợp, đủ sức răn đe. Như vậy, có thể thấy để quy định cấm trở nên khả thi thì cần thêm các quy định nữa. 

Tôi mong quy định tiến bộ này được thực thi, đi vào cuộc sống để điều chỉnh hành vi, thói quen tiêu cực trong việc nhậu nhẹt (ép buộc, kích động...) và hạn chế hậu quả xấu do bia rượu mang lại cho sức khỏe cá nhân, cho gia đình và xã hội.

* PGS.TS Đỗ Hạnh Nga (giảng viên Trường ĐH Khoa học xã hội và nhân văn TP.HCM):

Sẽ thay đổi dần hành vi "văn hóa ăn nhậu"

Quy định cấm như trên là tiến bộ, nhận được sự ủng hộ của xã hội. Tuy nhiên, rất cần quy định cụ thể như thế nào là hành vi xúi giục, kích động, lôi kéo, ép buộc. Có như vậy mới có cơ sở để xử lý hành vi vi phạm điều cấm. Đồng thời để người dân biết mà tránh vi phạm.

Cũng cần lưu tâm đối với xã hội ta, "văn hóa ăn nhậu" đã ăn sâu vào đời sống, trong thời gian dài. Trong rất nhiều công việc, lĩnh vực công tác ở khu vực tư nhân hay Nhà nước đều diễn ra việc nhậu nhẹt khá thường xuyên. Đồng thời rất nhiều mối quan hệ bạn bè, đồng nghiệp, cấp trên cấp dưới, đối tác, cơ hội làm ăn, thăng tiến... được giải quyết trên bàn nhậu. Vì vậy, trong thực tế cuộc sống sẽ có những sức ép rất lớn từ các mối quan hệ mà người trong cuộc rất khó thoát ra.

Tôi lấy ví dụ như sếp rủ, bảo nhân viên đi nhậu (cả nhân viên nữ) mặc dù nhân viên không thích nhậu, không biết nhậu nhưng cũng không dám chối từ. Hoặc sếp kêu uống bia, uống cạn ly, uống nhiều thì nhân viên cũng không dám chối từ. Không ít hậu quả đáng tiếc từ những buổi tiệc tùng, ngoại giao như vậy khi người trong cuộc không làm chủ được hành vi. Trường hợp như vậy thì sức ép trong mối quan hệ là rất lớn nhưng liệu hành vi của sếp, cấp trên có coi là ép buộc không?

Cũng cần nói rõ việc sử dụng bia rượu ở mức độ phù hợp trong cuộc vui, khi ngoại giao, tiệc tùng là không xấu. Nhưng "văn hóa ăn nhậu" như ở nước ta thì có nhiều tiêu cực. Tôi nhận thấy đặc điểm xã hội ở nước ta khiến "văn hóa" này có điều kiện phát triển như vậy là khá giống với xã hội ở Hàn Quốc. 

Việc thay đổi nó không phải ngày một ngày hai. Nhưng việc thay đổi "văn hóa" này là rất cần thiết vì nhiều lẽ. Quy định cấm của luật sẽ rất có ý nghĩa và vai trò lớn trong việc thay đổi, ngăn chặn "văn hóa" trên. Vì vậy cần triển khai, thực thi quy định cấm này vào đời sống để thay đổi dần dần, bắt đầu bằng việc điều chỉnh hành vi xúi giục, kích động, lôi kéo, ép buộc người khác uống rượu bia.

* Nữ sinh viên Mà Thị Thắm (Q.Bình Thạnh, TP.HCM):

Quy định mang tính nhân văn cao

Khi Luật phòng chống tác hại của rượu bia có hiệu lực, trong đó có cấm xúi giục, kích động, lôi kéo, ép buộc người khác uống rượu bia, tôi cho rằng luật này mang tính nhân văn cao, rất tiến bộ.

Tôi từng chứng kiến rất nhiều người thân, những người đi trước mắc bệnh ung thư gan mà nguyên nhân chính do rượu bia gây ra, đặc biệt là vấn đề rối loạn nhận thức. Hiện nay, bia rượu gây ra rất nhiều căn bệnh như ung thư gan, đột quỵ..., nguy hiểm hơn cả là rất dễ gây tai nạn giao thông. Đứng ở góc độ nào đó, việc uống rượu bia không hoàn toàn là sai, nhưng phải sử dụng với lượng vừa đủ. Nhiều người có ý thức sử dụng rượu bia ở mức an toàn, nhưng khi trên bàn nhậu lại bị rất nhiều người ép buộc uống dẫn đến nhiều hệ lụy nguy hiểm.

Tôi đã nhiều lần thấy bạn bè, đồng nghiệp bị ép uống rượu bia. Nhiều người vì không muốn uống rượu nhưng bị bạn bè, đối tác ép nên phải uống, nếu không thì sợ mất lòng. Khi Luật phòng chống tác hại của rượu bia có hiệu lực mang lại lợi ích cho rất nhiều người, đặc biệt là về sức khỏe và có thể không gây ra nhiều hệ quả đáng tiếc như tai nạn giao thông chẳng hạn. Nhiều người sẽ kiểm soát được hành vi của mình, tránh mâu thuẫn, xô xát nhau trên bàn nhậu.

Khi luật đi vào cuộc sống, tôi mong sẽ có quy định cụ thể hơn về liều lượng rượu bia được phép mời người khác bao nhiêu là đủ, có thể xử phạt hành chính để nhiều người có ý thức hơn. Nhưng theo tôi, để luật có thể dễ dàng được thực thi, trước hết chúng ta phải đẩy mạnh việc tuyên truyền, việc làm cho nhiều người biết đến quy định này là điều cần thiết lúc này.

10 ngày nữa, buộc phải chọn 1 trong 2: hoặc bia rượu, hoặc lái xe

TTO - Từ 1-1-2020 luật 'cấm rượu bia khi lái xe' có hiệu lực. Kể từ giờ khắc đón giao thừa năm 2020, người dân phải chọn: đã uống bia rượu thì không lái xe; hoặc lái xe - dù là xe đạp - cũng không được uống một giọt bia rượu.