Loài chim kền kền California đặc trưng của vùng Bắc Mỹ - Ảnh: WASHINGTON POST

Theo trang Washington Post, năm 1982 trong tự nhiên chỉ còn sót lại đúng 22 con kền kền California - loài chim lớn nhất Bắc Mỹ, và khi đó nhiều nhà môi trường học đã chuẩn bị đưa loài chim này vào danh sách tuyệt chủng.

Thế nhưng đến nay, số lượng kền kền gia tăng đáng kinh ngạc nhờ vào những nỗ lực bảo tồn, trong đó công lớn thuộc về Peregrine Fund - một tổ chức bảo vệ động vật hoang dã phi lợi nhuận.

Vừa qua, tổ chức này đã công bố một cột mốc mới trong sứ mệnh làm "sống lại" loài kền kền California: 1.000 con kền kền non được nhóm hỗ trợ ấp nở thành công.

Gần 40 năm qua, khi số lượng kền kền California giảm xuống mức báo động, nhóm quyết định đưa những con cuối cùng vào các trung tâm nuôi dưỡng đặc biệt nhằm hỗ trợ sinh sản.

Chú chim non thứ 1.000 đã được ấp nở thành công tại Vườn quốc gia Zion ở Utah (Mỹ) vào tháng 5-2019. Mới đây, nhóm nghiên cứu cũng cho biết con chim thứ 1.000 này đang sinh trưởng tốt và chuẩn bị được đưa trở lại vào tự nhiên.

Ngoài ra, theo thống kê, số chim trưởng thành đang sống khỏe mạnh là 500, trong đó phân nửa hiện đang sống ngoài tự nhiên, tập trung chủ yếu ở các khu vực California, Arizona, nam Utah và một số địa phương thuộc Mexico…

Một con chim kền kền non được hỗ trợ sinh sản - Ảnh: NEW YORK TIMES

Năm 2016, tờ Los Angeles Times từng mô tả sự hồi sinh của kền kền California là một trong những cuộc lội ngược dòng kinh điển nhất trong lịch sử các loài đang trên bờ vực tuyệt chủng.

"Chúng tôi rất vui sướng khi nhìn thấy thành quả của mọi người ngày hôm nay. Chúng tôi đã tốn nhiều công sức, tiền bạc, thời gian nghiên cứu… cho loài kền kền California. Và chúng tôi đã gần đạt được mục đích cuối cùng của mình là tạo ra một quần thể có thể tự sinh sống và duy trì nòi giống" - ông Chris Parish - giám đốc Tổ chức Peregrine Fund, nói.

Các nhóm đi săn đã ý thức hơn trong việc sử dụng đạn chì - Ảnh: NEW YORK TIMES

Cũng theo Parish, ngoài việc tạm thời cô lập và hỗ trợ sinh sản cho kền kền, công việc quan trọng khác mà nhóm phải làm là xác định đâu là hiểm họa lớn nhất ngoài tự nhiên đe dọa sự sống của chúng.

Kết quả, họ phát hiện không phải do thiếu thức ăn, không phải do nạn săn trộm hay các tác động của quá trình đô thị hóa, mà vấn nạn ngộ độc chì ở chim mới là thủ phạm khiến chúng bị đe dọa tuyệt chủng.

Nghe có vẻ lạ lẫm nhưng rất đúng với kền kền vốn là loài ăn xác chết. Theo đó, nhiều con kền kền đã ăn phải những mảnh chì, vỏ đạn chì hay cả viên đạn còn găm trên xác của những động vật bị thợ săn bỏ lại giữa rừng.

Hệ quả là những con chim này có sức sống yếu, trong đó không ít phải bỏ mạng không lâu sau khi ăn phải đạn dược nhiễm chì. Một số khác may mắn sống sót nhưng lại mất khả năng sinh sản hoặc cho ra một thế hệ gặp nhiều đột biến trong di truyền.

Sự "hồi sinh" của kền kền California là tín hiệu đáng mừng cho việc bảo tồn các loại động vật trong tương lai - Ảnh: NEW YORK TIMES

Từ phát hiện này, chính quyền California đã cấm sử dụng súng đạn có chì trong khi săn bắn, và lệnh cấm có hiệu lực bắt đầu từ tháng 7 này.

Trước đó, tổ chức của Parish cũng đã phối hợp với một số tổ chức hoạt động vì môi trường khác tăng cường tuyên truyền về không sử dụng đạn chì trong khi săn bắn. Kết quả hiện nay cứ 10 thợ săn nai thì có 9 người không sử dụng đạn chì.

Với Parish, đấu tranh cho kền kền California còn mang ý nghĩa lớn hơn. "Không chỉ một loài chim này, mà đó là việc chúng ta hoàn toàn có thể nỗ lực để gìn giữ tự nhiên và bảo vệ các loài động vật trong môi trường hiện nay. Đó là những gì chúng tôi hướng đến" - ông Parish nói.

TTO - Trên đường đi tìm thức ăn, con kền kền 2 tuổi tên Nelson đã lạc đường và bị cầm tù ở Yemen do nghi làm gián điệp.