Hai chiếc tàu quân sự HMAS Canberra (trái) và HMAS Adelaide ở căn cứ hải quân Garden Island tại Sydney - Ảnh: Reuters

Tại cuộc họp báo ở thủ đô Canberra ngày 25-2, thủ tướng Úc Malcolm Turnbull cho biết chi tiêu quốc phòng của nước này đến năm 2021-2022 sẽ tăng lên 195 AUD, tương đương 2% GDP.

Số tiền này được dùng để mua các tàu chiến, xe chuyên chở quân sự bọc thép, máy bay chiến đấu, máy bay không người lái, tàu ngầm. Đây là lần đầu tiên Úc mua máy bay không người lái nhằm tăng cường năng lực bảo vệ biên giới, chủ quyền hàng hải và hỗ trợ binh lính.

Ngoài ra, quân đội Úc cũng sẽ tăng lên 62.400 nhân lực, lớn nhất kể từ năm 1993. Đầu tư vào an ninh mạng cũng sẽ tăng lên với 1,6 tỉ AUD được dùng cho việc phát triển các vũ khí và công nghệ mới.

Theo thủ tướng Turnbull, kế hoạch chiến lược quốc phòng của nước này được xây dựng dựa trên sự biến đổi của an ninh khu vực, đặc biệt là sự trỗi dậy của Trung Quốc và sự chú trọng của Mỹ vào khu vực châu Á - Thái Bình Dương

“Mỹ sẽ vẫn là nước có sức mạnh quân sự mạnh nhất thế giới trong hai thập kỷ tới - Reuters dẫn lời ông Turnbull - Mỹ sẽ tiếp tục là đối tác chiến lược quan trọng nhất của Úc trong mối quan hệ đồng minh lâu dài, và sự hiện diện năng động của Mỹ sẽ là nền tảng cho sự ổn định của khu vực”.

Trong khi đó, Úc cũng lo ngại trước tham vọng chiếm trọn Biển Đông, một tuyến giao thương quan trọng của thế giới.

Nữ Bộ trưởng quốc phòng Úc Marise Payne cho biết Canberra hoan nghênh sự trỗi dậy về kinh tế của Trung Quốc nhưng cảnh báo: “Là một nước lớn, Trung Quốc cần có các biện pháp trấn an các nước láng giềng bằng việc minh bạch hơn trong chính sách quốc phòng”.

Bà Payne khẳng định Úc sẵn sàng siết chặt quan hệ quốc phòng với Trung Quốc nhưng “các lợi ích chiến lược của chúng tôi có thể khác biệt liên quan đến một số vấn đề an ninh toàn cầu và khu vực”.

Úc trong thời gian qua đã nhiều lần hối thúc Trung Quốc kềm chế xây dựng và quân sự hóa trên Biển Đông.

Giới phân tích nhận định báo cáo chi tiêu quốc phòng mới cho thấy Úc đang trong tình huống khó khăn để giữ cân bằng giữa quan hệ với Mỹ và Trung Quốc.

“Úc phải cần một chính sách ngoại giao khéo léo và tinh tế để có thể cùng lúc cưỡi hai con ngựa - giáo sư James Curran của Đại học Sydney nói. Tôi nghĩ trong tương lai Úc sẽ khó làm cho Mỹ vui vẻ khi họ đang mong có thêm nhiều đồng minh trong khu vực”.

Phản ứng lại, Bộ ngoại giao Trung Quốc ngày 25-2 bày tỏ sự "bất mãn" với tuyên bố "tiêu cực" của Úc về vấn đề Biển Đông và sự phát triển quân sự của Bắc Kinh.

"Chúng tôi hy vọng Úc có cái nhìn đúng đắn và tích cực về định hướng chiến lược và phát triển của Trung Quốc" - người phát ngôn Hoa Xuân Oánh nói. Ông cũng khẳng định không có sự chạy đua quân sự tại khu vực.