Để cải thiện thứ hạng đòi hỏi chiến lược quốc gia, nhưng trước hết, mỗi phụ huynh cần có riêng cuộc đầu tư  cho núm ruột của mình.

Con sãi ở chùa lại quét lá đa?

Di truyền là yếu tố có nhiều ý kiến này nọ về mức can dự với chiều cao. 25% di truyền, 30% dinh dưỡng, 20% vận động, còn lại chia cho thức ngủ, bệnh tật, môi trường... là công thức chấp nhận được. Với 25%, chẳng may bố mẹ lùn, “đường binh” đứa trẻ vẫn sáng. Ngược lại, có ý cho rằng gen không lép vế đến vậy, chúng đòi tận 80%! Nếu đúng, cái hậu “con sãi ở chùa lại quét lá đa” khó thoát cho con nhà có sẵn gen lùn!

Đầu tư “vàng”

Tựu trung, chiều cao có 3 giai đoạn thăng tiến rõ: 9 tháng bụng mẹ, 3 năm đầu đời, nhất là quãng ẩm ương dậy thì. Đầu tư thước tấc cần dồn hết vào đây, làm sao ở mỗi phân khúc, kích thước trẻ đạt hoặc vượt chuẩn. 

Cụ thể, trong tử cung, nếu chăm sóc tốt, hài nhi cầm chắc 50cm hay hơn, đó là vốn “startup” khi chào đời. Ba năm sơ sinh, trẻ lận lưng tiếp khoảng 45 cm và chừng 5cm cho mỗi năm kế. Dậy thì là thời điểm bung xõa thước tấc, cực thịnh lên đến 25cm hay hơn. Tuổi khóa sổ, theo sách-25 tuổi ở nam và 20 tuổi ở nữ. Thực tế, đây là con số đau đáu của các “nấm lùn”, bởi nó là nơi gửi gắm hy vọng còn nước còn tát. 

Khó nói đổ công của vào đâu quan trọng hơn. Những động viên lạc quan thường nhắc các bậc cha mẹ lỡ “cầm vàng mà…để vàng rơi”, ví dụ kỳ bầu bì, vẫn có thể lấy lại sau đó, mười phần cũng đặng sáu bảy phần! Tinh thần là có bao nhiêu cứ vung hết cho con, còn quý tử được bao nhiêu tùy… phước phần!

Cho xương no đủ! 

Xương, đặc biệt là xương chân, lãnh ấn tiên phong- vừa xây vừa chống (chịu) cho thước tấc. Đầu tư chiều cao chung quy vun vén cho “dàn đồng” no đủ. Món gia bảo của xương là canxi, học trò cũng biết. Thế nhưng bón đút canxi thế nào cho cặp giò mau ăn chóng lớn không hề đơn giản. Ăn canxi khơi khơi thiếu trợ thủ  dẫn đường, chuyển tải thì mười rớt hết tám chín, cơ thể hấp thu chẳng được là bao. 

Hai kẻ đón đưa vừa kể là vitamin D3 và K2. Nói tạo hình hơn thì nếu thiếu cái phễu, khó lòng đổ nước vào chai! Điều này có thể dùng giải thích sự ra đời của những trẻ “đẻ bọc điều”, nhà có điều kiện, vẫn còi cọc do ăn canxi sai cách.

Không phải ních đầy canxi là cao gối ngủ yên. Mỗi centimet nhích lên, xương phải dẫn theo ban bệ đồng bộ từ cơ, gân, mạch máu, thần kinh... Có nghĩa, chiều cao có thể dừng lại nếu hạ tầng không theo kịp. Do vậy, thước tấc cần… ăn tạp, với thực đơn phong phú đủ “tứ trụ” đạm, bột, béo, khoáng chất, vitamin... chứ không chỉ mỗi sữa, yogurt, nghêu sò ốc hến, phô mai, viên canxi  làm tới. 

Thể thao, ghi bàn phút cuối

20% vận động, ngang ngửa gen, là con số khá “thơm” cho đầu tư chiều cao. Đây còn là cơ hội ghi bàn phút bù giờ cuối cùng, cho các cô cậu teen “chân dài còn lâu mới tới háng”. Các bậc cha mẹ không cao đặt nhiều hy vọng vào cú gỡ gạc này, như một cách chuộc lỗi. Bóng rổ, bóng chuyền, xà ngang, bơi lội là những môn chơi “con đội” được đề cử! 

Tuy vậy, cần làm rõ con số 20% này. Cơ thể của phi hành gia trong tình trạng phi trọng lực ngoài không gian, có thể “dài” hơn so với  ở mặt đất, cho thấy dàn xương khớp có độ mở nhất định! Thể dục, thể thao, được cho sẽ khai thác khoản mở này.

Thực tế, khoản cơi nới này khá phải chăng, hầu hết không nhận ra bằng mắt. Chung quy, 20% cũng chỉ là con số giật gấu vá vai, giúp chiều cao bung hết thiết kế. Đừng quá hy vọng một cuộc “cách mạng” với đường bơi, chiếc rổ bóng. Đứa trẻ chỉ thêm được cái tum nho nhỏ nhờ thể thao, chứ không thể tậu hẳn một tầng, nếu “thiết kế” không cho phép! Hiểu việc này sẽ cứu nhiều đứa trẻ khỏi bị đày đọa, khi phải gồng mình hết bơi tới nhảy đến kiệt sức, để chiều theo sở nguyện “con hơn cha nhà có phúc” của bố mẹ! 

Cao cũng cần ngủ! 

Ban đêm, khi ta ngon giấc là lúc cơ thể ngọ nguậy nhổ giò, do hormone tăng trưởng tiết mạnh vào ban đêm. Ngủ đủ và ngủ ngon là cách “làm chơi ăn thiệt” cho chiều cao. 

Thước tấc có bạn tất có thù! Nhiều trường hợp cố mãi không xong là do kỳ đà cản mũi, nhất là bệnh tật mạn tính. Một số kẻ ngáng đường dễ thấy như dậy thì sớm, béo phì, thức khuya, lười vận động... 

Lưu ý nữa dành cho phụ huynh. Không có chuyện thần kỳ trong việc phát triển chiều cao. Đừng quá trông mong vào những hộp sữa, lọ thuốc mạnh miệng về cuộc đổi đời “biến không thành có”  thước tấc. Nói thế là không hiểu gì về chiều cao!