LinkedIn: Từ 'sàn việc' đến 'sàn diễn'

Ra mắt năm 2003, trước cả Facebook, LinkedIn ban đầu là một nền tảng dành cho những người tìm việc và các nhà tuyển dụng có thể tìm thấy nhau. Đây được xem là phiên bản nghiêm trang hơn của mỗi cá nhân, so với con người họ trên Facebook, Instagram hay TikTok. Nhưng mọi thứ giờ đã khác.

Từ chỗ là nền tảng kết nối ứng viên xin việc và nhà tuyển dụng, LinkedIn (thuộc sở hữu của Microsoft từ năm 2016) giờ là sàn diễn của những người muốn xây dựng thương hiệu cá nhân, với những câu chuyện nghề nghiệp, bí quyết phát triển bản thân. “LinkedIn không còn chỉ dành cho người tìm việc và nhà tuyển dụng nữa, mà đang trở thành điểm nóng cho các influencer (người có sức ảnh hưởng)” - tác giả AJ Eckstein viết cho Fast Company hồi tháng 1.

Chơi LinkedIn cũng có “fan”

Theo Eckstein, các tài khoản có tầm ảnh hưởng cao trên LinkedIn (gọi là LinkedInfluencer) khác với influencer trên các mạng thuần giải trí như Instagram hay TikTok. Họ không đặt mục tiêu kiếm tiền từ nội dung ngay từ đầu và tập trung vào việc chia sẻ những góc nhìn chuyên môn, đưa ra lời khuyên kinh doanh và kể lại những câu chuyện sự nghiệp thực tế.

Cơ duyên của nhiều “LinkedInfluencer” đến rất tình cờ. Jess Ramos, nhà sáng lập Big Data Energy và chuyên gia phân tích dữ liệu cao cấp tại Crunchbase, từng đăng một bài viết ngẫu hứng về chuyện làm việc từ xa vào tối muộn, không ngờ lại thu được gần 5 triệu lượt xem. 

Dù chưa bao giờ có ý định trở thành nhà sáng tạo nội dung, sức lan tỏa từ những chia sẻ cá nhân như thế đã khơi dậy niềm đam mê xây dựng cộng đồng của Ramos. Giờ cô có 212.000 người theo dõi trên LinkedIn.

Nhiều người muốn làm người nổi tiếng trên LinkedIn chỉ để có thể giúp đỡ người khác nhiều hơn, đặc biệt trong giai đoạn sa thải nhiều, tìm việc khó trên toàn cầu như hiện nay. Melissa Grabiner, được xếp hạng “influencer số một trong lĩnh vực nhân sự” trên LinkedIn tại Mỹ với 400.000 người theo dõi, được vinh danh nhờ bền bỉ cung cấp nội dung hữu ích, truyền cảm hứng cho những người cần sự hỗ trợ nhất trên mạng này.

Không thoát khỏi xu hướng video ngắn

Theo Fast Company, từng bị coi là “con ghẻ” trong thế giới mạng xã hội, LinkedIn đang hồi sinh mạnh mẽ, khi ngày càng nhiều người dùng tìm đến nền tảng này không chỉ để kết nối công việc mà còn để tương tác xã hội. Đặc biệt, nhiều nhà sáng tạo nội dung nổi tiếng trên nền tảng video ngắn cũng đang mang định dạng này đến với LinkedIn.

Ban đầu, chỉ một nhóm nhỏ các Top Voice (danh hiệu chứng thực influencer xịn của LinkedIn) được quyền đăng tải video, nhưng tính năng này đã được mở rộng đến phần lớn người dùng tại Bắc Mỹ cùng một số quốc gia khác. 

Theo báo cáo tài chính quý 4-2024 của Microsoft, video ngắn hiện là loại nội dung phát triển nhanh nhất trên LinkedIn, với lượng video tải lên tăng 34% so với cùng kỳ năm trước. 

Các nghiên cứu cho thấy video hiện chiếm 60% tổng thời gian người dùng dành cho mạng xã hội, vì vậy tập trung vào định dạng này giúp LinkedIn bắt nhịp với người dùng, nhất là khi Gen Z đang trở thành nhóm người dùng phát triển nhanh nhất trên nền tảng này.

Brendan Gahan, CEO kiêm đồng sáng lập Creator Authority - công ty truyền thông quảng cáo dành cho nhà sáng tạo trên LinkedIn, nhận định trên tờ El Pais: “Đây là một chiến lược khôn ngoan để thu hút các nhà sáng tạo từ TikTok và Reels, định vị LinkedIn như một trung tâm mới cho influencer trong lĩnh vực tiếp thị và gia tăng sức hút với giới sáng tạo nội dung”. 

Không những thế, sự thay đổi này cũng có thể giúp LinkedIn thoát khỏi hình ảnh khô khan, cứng nhắc mà nền tảng này mang theo trong suốt nhiều năm qua.

Mặc dù đa số nội dung video trên LinkedIn vẫn theo phong cách kinh doanh, khởi nghiệp, trên nền tảng này bắt đầu xuất hiện những nội dung sáng tạo táo bạo hơn, thứ vốn chỉ có thể thấy trên TikTok hoặc YouTube. Chẳng hạn, Sara Blakely - nhà sáng lập thương hiệu đồ lót Spanx - đã tận dụng LinkedIn để quảng bá sản phẩm bằng các chiêu trò táo bạo như bay lượn trên bầu trời New York bằng trực thăng không cửa cùng một ê-kíp quay phim chuyên nghiệp, theo phong cách của YouTuber đình đám MrBeast.

Austin Hankwitz, một nhà sáng tạo nội dung tài chính với hơn 760.000 người theo dõi trên TikTok, cho biết video giúp anh dễ dàng tiếp cận nhóm khán giả mới, những người “không thể chạm tới” trên TikTok hay Instagram. Hankwitz tự dẫn chứng: video anh làm về việc Starbucks bổ nhiệm CEO mới đạt 1,5 triệu lượt xem trên LinkedIn, trong khi cùng nội dung đó chỉ có khoảng 15.000 lượt xem trên TikTok.

Sự trỗi dậy của các influencer trên LinkedIn đánh dấu một bước ngoặt lớn trong nền kinh tế sáng tạo. Từ một nền tảng tìm việc truyền thống, LinkedIn đang vươn lên trở thành “mạng xã hội chuyên nghiệp”, nơi thương hiệu và influencer hợp tác để tạo ra những cơ hội sinh lợi mới.

Nhưng còn chuyện tìm được việc làm thì sao? Số liệu được chính LinkedIn đưa ra hồi tháng 4-2024 cho thấy những người tìm việc có hồ sơ LinkedIn đầy đủ có khả năng nhận được lời mời phỏng vấn cao hơn 71%, và 87% nhà tuyển dụng cho rằng LinkedIn là công cụ hữu ích để sàng lọc ứng viên. Không có số liệu nào nói về tỉ lệ thực sự kiếm được việc làm. 

"Nếu bạn không tìm được việc trên LinkedIn, bạn có thể đổ lỗi vì... LinkedIn chỉ là một mạng xã hội" - doanh nhân Joe Procopio viết cho Inc.

LinkedIn ở Việt Nam

Năm 2022, sau khi nghỉ việc tại một công ty bảo hiểm hàng đầu, Ngọc Anh tham gia một công ty chuyên về ứng dụng tâm lý học vào tuyển dụng. Tại đây, cô được tiếp xúc với những phương pháp công nghệ tuyển dụng, sử dụng tâm lý học để đánh giá ứng viên một cách chính xác hơn. Chính từ trải nghiệm này, Ngọc Anh nảy ra ý tưởng chia sẻ kiến thức trên LinkedIn, thông qua cộng đồng mang tên "HR Digest".

HR Digest là nơi Ngọc Anh và cộng sự dịch thuật và chia sẻ các xu hướng mới nhất về nhân sự và tuyển dụng từ quốc tế cho người Việt. Điều bất ngờ là chỉ sau một thời gian ngắn, cộng đồng phát triển nhanh chóng với hàng chục ngàn người theo dõi.

"Tôi không hề có kế hoạch trở thành một LinkedInfluencer. Tôi chỉ đơn giản là chia sẻ những thứ mình thấy hữu ích, và rồi mọi người bắt đầu theo dõi tôi nhiều hơn" - Ngọc Anh nói với Tuổi Trẻ Cuối Tuần. Theo xếp hạng của Favikon ngày 3-3, Ngọc Anh đứng thứ 3 trong top 50 người sáng tạo nội dung về lĩnh vực nhân sự tại Việt Nam với hơn 31.200 người theo dõi.

Theo Ngọc Anh, sự khác biệt lớn nhất giữa LinkedIn và các nền tảng khác như Facebook hay TikTok nằm ở tính chuyên môn và giá trị thực tiễn của nội dung. Cô nhận thấy rằng những bài viết mang tính giáo dục, cung cấp kiến thức thực tế luôn được LinkedIn ưu tiên hiển thị hơn so với những bài viết mang tính cá nhân hoặc giải trí.

"Trên LinkedIn, khi ai đó chia sẻ bài viết của bạn, nội dung đó sẽ tiếp cận cả mạng lưới kết nối của họ. Nhờ đó, bài viết của bạn có thể tiếp cận hàng nghìn, thậm chí hàng chục nghìn người một cách tự nhiên" - cô nói thêm.

Ngọc Anh đang định hướng phát triển nội dung theo hướng kết hợp giữa công việc và tâm lý học, tập trung vào các chủ đề như cách cân bằng công việc và cuộc sống, cách nhận diện dấu hiệu "quá tải" và cách cải thiện hiệu suất làm việc thông qua các phương pháp khoa học.

Cô cũng tin rằng LinkedIn sẽ tiếp tục phát triển mạnh mẽ hơn trong tương lai, đặc biệt là trong lĩnh vực nhân sự và tuyển dụng: "Hiện nay, LinkedIn đã không còn chỉ dành cho những người tìm việc. Nó đã trở thành một nền tảng nơi mọi người có thể học hỏi, kết nối và phát triển sự nghiệp của mình theo một cách bài bản hơn".

Một người có sức ảnh hưởng khác trên LinkedIn, với hơn 49.000 người theo dõi là Minh Thắng, CEO của Talent Brand. "Bài viết đầu tiên của tôi khá sơ sài, nội dung còn rời rạc, chưa có nhiều sự thu hút. Lúc đó tôi không có kinh nghiệm viết lách, cũng không biết cách làm sao để bài đăng của mình đến được với nhiều người" - Thắng kể.

Anh bắt đầu quan sát cách những chuyên gia khác trên LinkedIn tạo nội dung. Anh nhận ra rằng có ba yếu tố quan trọng giúp một bài viết có sức lan tỏa: giá trị thực tiễn, phong cách cá nhân và sự hiểu biết về thuật toán nền tảng.