Phóng to

Người dân chứng thực bản sao giấy tờ tại UBND phường 1, quận 5, TP.HCM chiều 12-3 - Ảnh: Minh Đức

Ông Lê Văn Năm, ngụ Q.Bình Thạnh, vừa đến UBND P.21, Q.Bình Thạnh chứng thực bốn bản sao chứng minh nhân dân (CMND), 10 bản sao hộ khẩu cho con gái ông và bị thu lệ phí đến 96.000 đồng.

Thu kiểu nào cũng được?

Ông Năm thắc mắc vì sao thu phí quá cao, cán bộ phường giải thích do CMND có hai mặt nên phải tính thành hai trang. Lệ phí sao y theo quy định là 2.000 đồng/trang nên một bản sao CMND là 4.000 đồng. Còn bản sao hộ khẩu của gia đình ông Năm (gồm phần bìa và các trang có tên nhân khẩu) là sáu trang. Theo quy định, hai trang đầu lệ phí 2.000 đồng/trang, từ trang thứ ba lệ phí 1.000 đồng/trang nên tiền sao y hộ khẩu là 8.000 đồng/bản... UBND P.21, Q. Bình Thạnh cũng cho biết thu lệ phí như trên là thực hiện theo quyết định 82/2009 của UBND TP.HCM và hướng dẫn của thông tư liên tịch số 92/2008 của Bộ Tài chính và Bộ Tư pháp.

Ông Võ Thành Cương, ngụ Q.Tân Bình, cũng cho biết khi ông đem một số giấy tờ gồm CMND, hộ khẩu đến UBND P.8, Q.Tân Bình để sao y thì được thông báo số lệ phí phải nộp tới hơn 130.000 đồng (tính ra phí sao y giấy CMND là 4.000 đồng/bản, hộ khẩu 10.000 đồng/bản). Lần khác, ông Cương thử ghé vào UBND P.2, Q.Tân Bình để chứng thực bản sao với từng ấy giấy tờ nói trên thì nơi đây thu lệ phí chỉ hơn 80.000 đồng.

Giấy chủ quyền nhà đất (thường có bốn trang, được photo trên hai mặt của khổ giấy A3), có phường thu lệ phí 4.000 đồng/bản sao, nhưng có nơi lại thu tới 6.000 đồng/bản. Cùng một bản photo sổ hộ khẩu gia đình gồm bảy trang, chúng tôi đem đến UBND P.8, Q.Tân Bình để chứng thực bản sao thì bị thu lệ phí 9.000 đồng/bản, nhưng khi đến UBND P.15, Q.Phú Nhuận để chứng thực thì chỉ phải đóng lệ phí 4.000 đồng/bản. Chứng thực bản sao CMND tại UBND P.17, Q.Bình Thạnh bị thu 4.000 đồng/bản, trong khi tại UBND P.4, Q.Tân Bình chỉ thu 2.000 đồng/bản...

Dù các phường nói trên cùng áp dụng mức thu lệ phí chứng thực bản sao theo quyết định 82 của UBND TP, nhưng mỗi phường thu mỗi kiểu là do cán bộ chứng thực của mỗi phường có cách tính số trang bản sao khác nhau.

Sao dân kêu không thấu?

Giải thích về mức thu lệ phí của UBND P.8, Q.Tân Bình, bà Nguyễn Thị Thanh Thủy, cán bộ văn phòng, cho biết trước đây khi chứng thực bản sao CMND, người dân photo hai mặt của giấy CMND vào một mặt giấy thì phường chỉ thu lệ phí là 2.000 đồng. Sau này do bị phê bình cách thu trên không đúng, lệ phí sao y thu được quá thấp so với các nơi khác nên gần đây phường đã thay đổi cách tính: mỗi mặt CMND được tính là một trang nên lệ phí chứng thực sao y CMND 4.000 đồng. Lệ phí sao y sổ hộ khẩu cũng tính tương tự.

Trong khi đó, cán bộ tư pháp một phường thuộc Q.Tân Bình (phường này vẫn áp dụng cách thu lệ phí 2.000 đồng/bản CMND) cho biết: “Khi chứng thực bản sao có một tờ, dù cả hai mặt đều có nội dung nhưng thực tế phường chỉ đóng dấu trên một mặt, nếu tính lệ phí bản sao đó là hai trang thì quá cao và không hợp lý”.

Bà Lê Thị Bình Minh, phó giám đốc Sở Tư pháp TP, thừa nhận tình trạng không thống nhất trong cách thu lệ phí bản sao tại các phường, xã đã xảy ra khá lâu là do các nơi hiểu về cách tính số trang bản sao theo quyết định 82 của UBND TP.HCM khác nhau. Năm 2011, sau khi Tuổi Trẻ đặt vấn đề về tình trạng này, Sở Tư pháp TP đã gửi văn bản đề nghị Bộ Tư pháp hướng dẫn cụ thể thêm nhưng công văn trả lời của bộ cũng hướng dẫn như thông tư 92, mà thông tư này chỉ quy định mức lệ phí theo trang, không giải thích cách tính số trang như thế nào. Quyết định 82 của UBND TP và thông tư 92 quy định phí sao y hai trang đầu tiên là 2.000 đồng/trang, mà thường thì nhiều người hiểu một trang tức là một mặt giấy. Sau đó, trong các cuộc họp với phòng tư pháp quận huyện, Sở Tư pháp TP đã yêu cầu các phòng tư pháp triển khai đến các phường, xã về việc thu lệ phí sao y làm sao cho có lợi nhất cho người dân.

Sau những động thái nói trên của Sở Tư pháp TP, đến nay người dân nhiều nơi vẫn phải trả phí chưa hợp lý khi chứng thực bản sao. Bà Lê Thị Bình Minh cho biết Sở Tư pháp TP đang tham mưu cho UBND TP ban hành chỉ thị để sửa đổi chỉ thị số 17 về công tác chứng thực. Sở Tư pháp sẽ đưa nội dung này vào đề nghị cơ quan có thẩm quyền có hướng dẫn cụ thể để có hướng giải quyết các vướng mắc trong cách thu lệ phí chứng thực bản sao, tránh tình trạng người dân phải trả mức lệ phí cao bất hợp lý.