Bánh được bao bọc bằng bao và dây nilông - Ảnh: H.VŨ

năm 2019 tại Cần Thơ đón khách tham quan từ 8h sáng 12-4.

Các nghệ nhân làm bánh sẽ giới thiệu đến du khách những món bánh vùng sông nước, gợi ký ức xưa về các loại bánh đất phương Nam. Có điều thật đáng tiếc là hầu hết gian hàng trưng bày, mua bán bánh dân gian đều sử dụng túi nilông thay vì gói bằng lá (như xưa), nhiều loại bánh xưa buộc bằng dây nay buộc bằng nhựa dẻo.

Bánh Nam Bộ thơm ngon mộc mạc vốn được gói bằng lá chuối tươi, lá dừa, lá dong, lá mật cật hoặc nắn trên lá mít, lá tre... Nem phương Nam được gói với lá vông, đọt chùm ruột. Ngoài ra, ông cha ta còn sử dụng các loại củ rễ thiên nhiên để sát khuẩn và trừ nấm mốc.

Bánh xưa được buộc bằng dây lát, dây chuối hoặc lạt tre; nấu bánh bằng nồi đất, lò đất, chụm củi... Nhờ vậy khi thưởng thức, người ăn mới khám phá được hương vị tự nhiên, màu sắc và nét tinh tế của từng loại bánh. Để yêu thích và nhớ mãi...

Giờ người ta lạm dụng túi nilông để gói và đựng bánh, dùng dây nilông để buộc bánh tét, bánh lá dừa, bánh ú... Ai cũng biết tác hại của nilông (đặc biệt đã nhuộm màu và đun ở nhiệt độ cao) có thể gây nguy hiểm cho con người. Hiện nay, các cơ sở chế biến có uy tín họ sử dụng loại bao bì chuyên dụng được kiểm định.

Siêu thị ở Chiangmai (Thái Lan) đã bắt đầu gói rau, củ, quả bằng lá chuối, được nhiều nước ca ngợi hết lời.

Tại Việt Nam, hiện có nhiều điểm mua bán từ chợ quê đến siêu thị đã quay về dùng lá để gói rau quả, thức ăn; dùng lạt xâu thịt, cá để xách. Người đi chợ mang rổ, giỏ xách để đựng. Chưa phổ biến rộng, nhưng như vậy đã có sự chuyển biến ý thức về môi trường, bảo vệ môi sinh cho đời sau.

Tiếc rằng vẫn chưa thấy nét đẹp sạch và xanh ở Hội bánh dân gian Nam Bộ - sự kiện văn hóa cấp quốc gia này. Chưa kể cột dây, gói lá vườn nhà mới đúng kiểu, đúng chất bánh dân gian Nam Bộ bao đời nay.

Với những hiểu biết và lưu giữ ký ức về bánh dân gian Nam Bộ, những dây và túi nilông đủ màu hôm nay làm mất đi ít nhiều sắc hương đặc sản miền quê sông nước hữu tình này.

TTO - Từ những loại bánh dân gian Nam bộ như bánh xèo, bánh bò, bánh tét... đến các loại bánh mới như bánh bạch tuộc và cả bánh nước ngoài đã hội tụ về Cần Thơ từ 12-4 dự Lễ hội Bánh dân gian Nam Bộ lần 8.