Một đám cưới ở Trung Quốc - Ảnh: AFP

Theo số liệu mới công bố của Bộ Nội vụ Trung Quốc, "tỉ lệ ly hôn thô" - tức số vụ ly hôn tính trên mỗi 1.000 dân - đã tăng gấp đôi trong một thập niên (tính đến 2016) từ 1,46 lên 3.

Trên thực tế, số lượng các cặp đôi ly hôn ở Trung Quốc trong năm 2016 tăng 8,3% so với năm 2015, lên 4,2 triệu.

Còn theo cập nhật mới nhất, xu hướng này đang tiếp tục trong năm 2017, với 1,9 triệu cặp đôi tiến hành ly hôn trong 6 tháng đầu năm nay, tăng 10,3% so với cùng kỳ năm 2016.

Trong khi đó, "tỉ lệ kết hôn thô" ở Trung Quốc cũng đang trên đà giảm, từ 9,92/1.000 người năm 2013 xuống còn 8,3/1.000 người trong năm ngoái. Số lượt kết hôn thực tế năm 2016 là 11,4 triệu, giảm 6,7%.

Theo nhà xã hội học của Hong Kong Sandy To Sin-chi, tỉ lệ ly hôn cao một phần do thái độ của phụ nữ thời nay đang thay đổi. Họ bắt đầu coi trọng bản thân hơn.

"Phụ nữ không còn muốn chịu đựng các cuộc hôn nhân không hạnh phúc. Họ độc lập hơn và trang bị đầy đủ về tài chính. Họ có thể chia tay nếu mọi thứ không ổn" - bà To giải thích.

Tuy nhiên, đối với chính quyền, sự gia tăng các cuộc hôn nhân đổ vỡ là mối quan ngại lớn, vì họ xem gia đình là nền tảng cho một xã hội ổn định.

Trên một khía cạnh, số lượt ly hôn tăng phản ánh sự chấp nhận của xã hội Trung Quốc đối với hiện tượng này, mặt khác các nhà quản lý đang kêu gào mọi người "nên có thái độ trách nhiệm" hơn đối với hôn nhân, đừng chọn giải pháp "ly hôn thiếu suy nghĩ".

"Gia đình là tế bào của xã hội. Xã hội sẽ ổn định nếu chúng ta có các gia đình hòa thuận; xã hội sẽ gắn kết nếu chúng ta có những gia đình hạnh phúc" - Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình từng phát biểu hồi tháng 12-2016.

Ông Yu Tao, nhà xã hội học chính trị thuộc ĐH Tây Australia, nhận xét rằng các nhà lãnh đạo Trung Quốc ngày càng quay về với hệ tư tưởng Khổng Tử bằng cách thúc đẩy niềm tin rằng hôn nhân hạnh phúc đóng góp cho một xã hội ổn định và hòa hợp.

"Mối quan tâm của họ đối với hôn nhân (và ly hôn) là một phần của nỗ lực quay về với các giá trị truyền thống. Theo quan niệm này, xã hội là một tập thể gồm nhiều gia đình khác nhau" - ông Tao giải thích.