Cổ phần hóa doanh nghiệp nhà nước đem đến những lợi ích lớn lao, nhưng việc thực hiện lại chậm chạp. 

Mọi biện pháp đốc thúc được đưa ra, nhưng tình hình chậm cải thiện là do các giải pháp này chưa chạm đến điều mà lãnh đạo các doanh nghiệp và bộ ngành e ngại: không làm sẽ mất chức.

Vậy hãy thúc đẩy quá trình này bằng việc đột phá vào những e ngại của người có trách nhiệm. Xin gợi ý một hướng xử lý.

Cụ thể ngay từ bây giờ, lãnh đạo các bộ ngành và UBND tỉnh, thành phố có doanh nghiệp nhà nước (DNNN) phải cổ phần hóa nên thực hiện một vòng, tạm gọi là “tour chính sách”.

Theo đó, các vị lãnh đạo đến từng DNNN, nên bắt đầu bằng những DNNN kinh doanh có hiệu quả nhất, để đối thoại chính sách với lãnh đạo các DNNN.

Sau đối thoại, lãnh đạo các bộ ngành, UBND tỉnh, thành phố phải đưa ra một thời hạn, có thể là trong 100 ngày sắp tới, nếu DNNN nào không hoàn thành cổ phần hóa thì lãnh đạo DN sẽ bị cách chức.

Thậm chí lãnh đạo các bộ ngành nếu không đốc thúc và thực hiện nghiêm các cam kết đã đưa ra trong “tour chính sách”, hoặc để cho ngành mình không hoàn thành chỉ tiêu cổ phần hóa mà Chính phủ đã giao theo kế hoạch hằng năm và từng giai đoạn thì cũng bị cách chức.

Chỉ có mạnh tay như thế, quá trình cổ phần hóa mới vận hành đúng như mong đợi của Chính phủ và xã hội.

Bên cạnh đó, cũng cần phải bắt bệnh cổ phần hóa nửa vời. Cổ phần hóa mà Nhà nước vẫn còn nắm cổ phần chi phối thì gọi là gì? Cũng có người gọi đó là cổ phần hóa hình thức.

Nhưng nên đặt tên gọi cho đúng với bản chất của những hành động cố tình làm chậm tiến trình cổ phần hóa, đó là “cổ phần hóa thách thức”. Đây cũng là một biểu hiện cho thấy kỷ cương phép nước về cổ phần hóa đã bị xem nhẹ.

Chính “cổ phần hóa thách thức” này mới là điều mà các nhà đầu tư ngán ngẩm khi muốn sở hữu cổ phiếu của các DNNN được cổ phần hóa hình thức.

Cổ phần hóa kiểu này có khác nào thách thức nhà đầu tư. Ban bệ như cũ, hệ thống quản trị DN như xưa, sao gọi là cổ phần hóa?!

Đừng nghĩ rằng các nhà đầu tư không quan tâm đến cổ phiếu DNNN cổ phần hóa và thị trường chứng khoán đang trong giai đoạn suy giảm mà không thể cổ phần hóa thành công.

Chính kiểu “cổ phần hóa thách thức” đã góp phần làm thị trường chứng khoán và nhà đầu tư “mất lửa” như thời gian qua.

Trên thế giới, để tạo ra niềm hứng khởi mới cho mọi thứ đã quá nhàm chán hoặc bế tắc, các nhà lãnh đạo thường làm mới câu chuyện bằng việc thực hiện những “tour chính sách” chạm tới từng điều nhỏ nhất của cuộc sống.

Trách nhiệm của họ, sứ mệnh của họ phải được thể hiện cụ thể bằng những chuyến đi đến từng DN với những cam kết thật cụ thể và thời gian biểu hoàn thành, cùng với trách nhiệm cá nhân của những người đứng đầu từ trong từng cấp.

Đừng kêu gọi, hãy thử làm “tour chính sách” và mạnh tay chạm đến những e ngại của một số lãnh đạo DNNN và lãnh đạo bộ, ngành, UBND địa phương, chắc chắn tốc độ cổ phần hóa các DNNN sẽ được đẩy lên cao.