Đây là chia sẻ của GS.TS Nguyễn Viết Tiến - nguyên thứ trưởng Bộ Y tế, giám đốc Bệnh viện phụ sản Thiện An - tại hội nghị giới thiệu kỹ thuật mới US-HIFU diễn ra chiều 12-4.

Điều trị khối u không cần mổ

Chị H. (29 tuổi, Ninh Bình) mắc đa u xơ tử cung, trong đó u lớn nhất gần 5cm. Khối u gây đau đớn và kéo dài chu kỳ kinh nguyệt. Đồng thời, nó cũng là một trong những nguyên nhân khiến chị bị sẩy thai sớm từ tuần thứ 20 và chưa thể chạm tay tới thiên chức làm mẹ.

Trực tiếp điều trị cho chị H., GS Tiến chia sẻ bệnh nhân được chỉ định điều trị bằng kỹ thuật US-HIFU, điều trị các khối u không xâm lấn bằng sóng siêu âm hội tụ cường độ cao dưới hướng dẫn của siêu âm.

Chỉ chưa đầy một ngày sau điều trị, chị đã có thể đi lại và sinh hoạt như bình thường. Sau một tháng, khối u xơ gần 5cm đã giảm kích thước còn 2cm. Điều này giúp chị có thêm hy vọng trên hành trình tìm kiếm con yêu. Hiện nay chị đã mang thai tự nhiên, thai nhi được 5 tuần tuổi.

Theo GS Nguyễn Viết Tiến, điều quan trọng nhất là người bệnh giữ lại được tử cung và khả năng sinh được duy trì. Bên cạnh đó, tử cung không bị rạch như phương pháp mổ mở hay mổ nội soi, tránh việc cơ tử cung bị yếu. Trong một số trường hợp khi có thai, tử cung to lên có thể dẫn đến vỡ tử cung.

"Nhờ kỹ thuật điều trị bằng sóng siêu âm hội tụ, trên thế giới đã có hàng vạn trường hợp mang thai, sinh nở, chưa có trường hợp nào bị vỡ tử cung", GS Tiến chia sẻ.

Theo ông, phương pháp này sử dụng thiết bị chuyên dụng để chuyển đổi năng lượng điện thành năng lượng âm thanh. Sóng siêu âm sau đó được hội tụ chính xác vào vị trí khối u, làm nhiệt độ tại mô đích tăng cao tới 100°C, từ đó gây biến tính protein, khiến tế bào bệnh hoại tử đông và không thể phục hồi. 

Đồng thời, nguồn máu nuôi khối u cũng bị cắt đứt, giúp khối u tự tiêu đi theo thời gian.

"Đây là phẫu thuật không xâm lấn (không dùng dao) để điều trị các khối u, đã được ứng dụng tại nhiều quốc gia trên thế giới. Kết quả cho thấy hiệu quả cao trong điều trị các khối u lành tính và ác tính ở tử cung, gan, thận, tuyến tụy, xương, mô mềm… Đặc biệt u xơ tử cung, lạc nội mạc tử cung, u vú và thai bám sẹo mổ lấy thai. Trừ u có dịch, khí như u não, phổi, đường tiêu hóa", GS Tiến chia sẻ.

Tháng 10-2024, sau quá trình thẩm định, Bộ Y tế phê duyệt cho phép điều trị các khối u không xâm lấn bằng sóng siêu âm hội tụ cường độ cao dưới hướng dẫn của siêu âm.

Đến nay đã có hơn 100 trường hợp được điều trị bằng kỹ thuật này. Kết quả tái khám sau một tháng ở nhiều bệnh nhân cho thấy thể tích khối u giảm rõ rệt tới hơn 60% đối với u xơ tử cung và hơn 80% đối với bệnh tuyến cơ tử cung. Các triệu chứng đau bụng, tiểu nhiều, tiểu khó, băng kinh, băng huyết… do khối u lớn gây ra trước đây cũng giảm đi rất nhiều.

Nghiên cứu, đánh giá để nhân rộng kỹ thuật mới

Chia sẻ tại hội nghị, Thứ trưởng Bộ Y tế Trần Văn Thuấn cho hay những năm gần đây tỉ lệ mắc các bệnh không lây nhiễm, đặc biệt bệnh ung thư và các khối u ngày càng gia tăng và trẻ hóa tại Việt Nam.

Thực tiễn này đặt ra nhiều thách thức đối với ngành y tế, đòi hỏi sự nỗ lực đổi mới, cập nhật và ứng dụng mạnh mẽ các tiến bộ khoa học công nghệ trong điều trị, nhằm đáp ứng tốt hơn nhu cầu ngày càng cao và đa dạng của người bệnh.

"Việc triển khai ứng dụng các kỹ thuật mới tại Việt Nam như kỹ thuật US-HIFU là một bước tiến mới, thể hiện tinh thần chủ động, sáng tạo của đội ngũ y bác sĩ trong tiếp cận và làm chủ các kỹ thuật tiên tiến trên thế giới để phục vụ cho y tế nước nhà", ông Thuấn nói.

Lãnh đạo Bộ Y tế giao Cục Quản lý khám, chữa bệnh chủ trì tổ chức nghiên cứu, đánh giá hiệu quả ứng dụng kỹ thuật này trong thực tiễn tại Việt Nam, làm cơ sở đề xuất mở rộng triển khai rộng rãi.

Đồng thời, giao Vụ Bảo hiểm y tế nghiên cứu, đánh giá chi phí - hiệu quả trên phương diện kinh tế y tế, từ đó xem xét, đề xuất việc bổ sung các kỹ thuật mới, phương pháp mới vào danh mục dịch vụ được Quỹ bảo hiểm y tế chi trả, tạo điều kiện để nhiều người bệnh có thể tiếp cận và thụ hưởng các kỹ thuật, phương pháp điều trị tiên tiến, hiện đại với hiệu quả cao.

Triển vọng điều trị khối u ung thư bằng kỹ thuật RNA thông tin

Theo phóng viên TTXVN tại Bỉ, các nhà nghiên cứu thuộc Đại học Antwerp (Bỉ) đang sử dụng kỹ thuật RNA thông tin để điều trị các khối u ung thư và kết quả ban đầu mang tính thuyết phục.