Trao đổi riêng với Tuổi Trẻ Online, ông Samuel Alexander xác nhận đây là lần đầu tiên ông nghe về sự việc liên quan đến dự án khoa học kỹ thuật của nhóm học sinh Trường THPT Nguyễn Siêu (Hưng Yên, Việt Nam). 

Dự án có tên Hệ thống phân loại rác thông minh tích hợp trí tuệ nhân tạo và cảm biến âm thanh, vừa giành giải nhất tại Cuộc thi khoa học kỹ thuật quốc gia năm học 2024-2025.

'Chưa bao giờ liên hệ với học sinh Việt Nam'

Ông Samuel nói: “Tôi nhận thấy một số hình ảnh và sơ đồ đã được lấy trực tiếp từ trang dự án của tôi. Và về mặt cốt lõi, dự án này được xây dựng dựa trên sản phẩm của tôi”.

Ông cũng cho biết toàn bộ dự án của mình được công khai trên nền tảng quốc tế Hackaday.io dưới dạng open-source, với đầy đủ mã nguồn, sơ đồ và thiết kế chi tiết. 

“Tôi chia sẻ dự án này để mọi người có thể học hỏi, đó là tinh thần của cộng đồng mã nguồn mở. Tuy nhiên giữa việc học hỏi và việc trình bày sản phẩm của người khác như là công trình nguyên gốc của mình là hai chuyện hoàn toàn khác nhau. 

Ngay cả khi là dự án open-source, việc ghi nhận nguồn, trích dẫn là rất quan trọng. Nếu không có điều đó, đây có thể bị coi là vi phạm bản quyền”, ông Samuel Alexander nhấn mạnh.

Ông khẳng định chưa từng chia sẻ hay hợp tác trực tiếp với bất kỳ học sinh hay đơn vị giáo dục nào tại Việt Nam liên quan đến dự án này.

“Tôi chưa bao giờ liên hệ hay làm việc với bất kỳ nhóm học sinh hoặc tổ chức giáo dục nào ở Việt Nam về dự án này”, ông nói.

"Tôi rất sẵn lòng nếu học sinh muốn liên hệ với tôi - có thể liên lạc qua địa chỉ email của tôi". 

'Không muốn các em phải chịu chỉ trích nặng nề'

Dù nhận thấy sự trùng lặp, ông Samuel khẳng định không có ý định tiến hành bất kỳ hành động pháp lý nào đối với nhóm học sinh. Thay vào đó, ông coi đây là “một cơ hội để học sinh học hỏi và trưởng thành”.

“Tôi không muốn các em phải chịu sự chỉ trích quá nặng nề. Ở lứa tuổi phổ thông, những thiếu sót như vậy có thể xảy ra do các em vẫn đang hoàn thiện nhận thức về liêm chính học thuật”, ông chia sẻ.

Tác giả này cũng bày tỏ sự tôn trọng đối với năng lực kỹ thuật của nhóm học sinh Việt Nam khi cho rằng “việc tái tạo một hệ thống như vậy là một thử thách, thậm chí với cả học viên cao học”.

“Tôi tin các em có đủ khả năng để sáng tạo ra sản phẩm riêng hoặc phát triển thêm từ nền tảng sẵn có, thay vì chỉ dừng lại ở việc sao chép. Tôi hy vọng các em sẽ học được rằng: luôn phải ghi nhận nguồn và có niềm tin vào khả năng sáng tạo của chính mình”, ông Samuel nhắn nhủ.

Bên cạnh đó, ông Samuel cho rằng các trường học và tổ chức giáo dục cần chú trọng hơn đến việc giáo dục học sinh về tính trung thực trong nghiên cứu khoa học.

“Việc cảm hứng từ các công trình đã có là hoàn toàn bình thường trong sáng tạo và nghiên cứu. Tuy nhiên điều quan trọng là sự minh bạch. Cần nhấn mạnh cho học sinh hiểu rõ về việc ghi nhận và trích dẫn nguồn, điều này không chỉ thể hiện sự tôn trọng mà còn là nền tảng cho sự phát triển bền vững trong cộng đồng khoa học”, ông chia sẻ.

Dự án giải nhất khoa học kỹ thuật quốc gia bị tố giống sản phẩm nước ngoài: Bộ GD-ĐT nói gì?

Bộ Giáo dục và Đào tạo cho biết đã nắm thông tin sự việc. Qua kiểm tra, nếu phát hiện có vi phạm, Bộ Giáo dục và Đào tạo, ban tổ chức cuộc thi sẽ xử lý nghiêm theo quy chế cuộc thi và các quy định khác của ngành.