27/12/2015 08:27 GMT+7

Khủng hoảng văcxin dịch vụ: Không hứa có thêm văcxin

LAN ANH ghi

TT - “Chúng tôi đã làm hết cách, đã đi khắp nơi, đến bây giờ tôi nghĩ việc đàm phán được 200.000 liều 5 trong 1 này không biết là tốt hay xấu nữa. Nếu có kiếp sau, tôi không muốn làm ngành y nữa”.

Ông Trương Quốc Cường - cục trưởng Cục Quản lý dược, Bộ Y tế - thông tin: “Ngoài 160.000 liều về VN trong tháng 12-2015 và 40.000 liều về tháng 2-2016, chúng tôi không còn cam kết nào khác” - Ảnh: N.Khánh

[AUDIO id= alt=]//static.tuoitre.vn/tto/r/2015/12/27/khong-hua-co-them-vacxin-1451203874.mp3[/AUDIO]

Cục trưởng Cục Quản lý dược Trương Quốc Cường đã nói như trên trong cuộc họp báo sáng 26-12 về sự cố thiếu văcxin 5 và 6 trong 1 dịch vụ.

Quá nhiều câu hỏi đặt ra cho ngành y tế khiến thời gian họp báo đã lố hơn dự định gần một giờ, nhưng những vấn đề xung quanh tình trạng thiếu văcxin vẫn còn đó.

Tuổi Trẻ lược ghi các câu hỏi:

Đang thử nghiệm một văcxin dịch vụ

Theo ông Trương Quốc Cường, văcxin 6 trong 1 có tên Hexaxim đang được thử nghiệm trên 354 trẻ em ở Thái Bình. Nếu trôi chảy, tháng 6-2016 có thể nghiệm thu giữa kỳ để cho đăng ký lưu hành sau đó. Đây là văcxin cùng nhà sản xuất Sanofi Pasteur với văcxin 5 trong 1 Pentaxim. Hexaxim cũng đã được sử dụng ở 80 quốc gia trên toàn thế giới.

Cũng theo ông Cường, Bộ Y tế đã đi Nhật, Pháp, Bỉ tìm nguồn văcxin 5 trong 1, 6 trong 1 có thành phần ho gà vô bào. Tuy nhiên phía Nhật từ chối và cho biết họ sản xuất chỉ đủ đáp ứng nhu cầu trong nước. Ngoài ra, có hai hãng sản xuất văcxin này là GSK và Sanofi Pasteur thì Hãng GSK dự kiến năm 2017 mới cung cấp văcxin trở lại cho VN.

* Tuổi Trẻ: Quá trình đàm phán được số lượng văcxin này diễn ra thế nào vì tình trạng thiếu văcxin 5 trong 1 xảy ra khắp thế giới, nhưng nhiều nước xung quanh VN lại thừa văcxin này và sử dụng tiêm chủng dịch vụ rất rộng rãi?

- Ông Trương Quốc Cường: Cách đây hơn một năm, chúng tôi có công văn cho nhà sản xuất đề nghị điều phối văcxin cho VN thì họ đã cố gắng điều phối bằng cách co kéo ở các thị trường khác cho VN, như họ nói đây là nỗ lực hết sức và không thể có hơn.

Như vậy ngoài 160.000 liều về VN trong tháng 12-2015 và 40.000 liều về tháng 2-2016, chúng tôi không còn cam kết nào khác.

Còn những thông tin có thể nhập khẩu văcxin ở thị trường các nước xung quanh, tôi cho là các nước đó không sản xuất được văcxin, mà nếu mua văcxin ấy về VN thì tôi cũng khuyên các bà mẹ là không cho con sử dụng các văcxin nhập khẩu trôi nổi bởi không đảm bảo quy trình bảo quản, vận chuyển.

Ở đây, việc thiếu văcxin không phải là vấn đề giá, bởi chúng tôi trao đổi với các công ty nhập khẩu và thông báo cho họ nếu nguyên nhân tỉ giá ngoại tệ thay đổi ảnh hưởng đến việc nhập khẩu, chúng tôi sẵn sàng chấp thuận cho họ điều chỉnh giá nếu mức điều chỉnh phù hợp.

Tuy nhiên nay văcxin đã về, các nhà nhập khẩu đều cam kết bán buôn đúng như giá kê khai là 630.000 đồng/liều, nếu phát hiện ai bán quá mức này thì hãy báo cho chúng tôi, chúng tôi sẽ đề nghị công ty sản xuất ngưng hợp đồng phân phối với công ty bán văcxin giá cao ngay.

* Khám Phá: Ông lý giải thế nào về việc Singapore rất nhiều văcxin 5 trong 1 dịch vụ và họ mở rộng cửa cho người VN sang tiêm, trong khi VN lại không có hàng?

- Singapore có hàng vì họ dùng văcxin này trong tiêm chủng mở rộng, còn VN là tiêm dịch vụ. Tiêm chủng mở rộng thì phải cam kết đủ 4 mũi văcxin, còn VN nếu không đủ thì có thể dùng Quinvaxem.

Trước đây khi không có dịch, thị trường bình ổn thì Singapore có thể chuyển 50.000 - 100.000 liều văcxin cho VN, nhưng nay có dịch, toàn thế giới hết hàng thì họ không chuyển nữa.

* VOV: Vì sao chỉ phân bổ cho khu vực phía Bắc 15.000 liều văcxin, còn lại phía Nam lượng văcxin về lần này lại cao gấp 8 lần phía Bắc? Nếu phía Bắc không đủ liệu có chuyện mua bán lòng vòng rồi chuyển văcxin từ phía Nam ra không?

- Đây là vấn đề của nhà sản xuất ký hợp đồng với công ty nhập khẩu. Bộ Y tế không can thiệp. Bộ Y tế chỉ quản lý giá, chất lượng, công khai minh bạch. Còn anh bán cho ai là việc của anh.

Nguy cơ tăng giá thì tôi cho là không ai dại gì lại tăng giá trong đợt này, bởi đây đang là trung tâm chú ý của xã hội, toàn xã hội đang giám sát từng động tĩnh trong việc mua bán văcxin.

* Thanh Niên: Lượng văcxin 5 trong 1 dịch vụ đã có đáp ứng được bao nhiêu so với nhu cầu?

- Ông Nguyễn Nhật Cảm (giám đốc Trung tâm Y tế dự phòng Hà Nội): Đợt này Hà Nội được nhận hơn 12.000 liều văcxin 5 trong 1 dịch vụ. Năm ngoái chúng tôi đã tiêm khoảng 400.000 mũi Quinvaxem, nếu so với số lượng trẻ dưới 1 tuổi của Hà Nội là 150.000 cháu, mỗi cháu tiêm 3 mũi thì cần 450.000 liều văcxin 5 trong 1 các loại.

Đã tiêm 400.000 mũi Quinvaxem thì còn 50.000 mũi dịch vụ. Nay có hơn 12.000 liều, sắp tới sẽ có 28.000 liều nữa cập cảng. Giả sử Hà Nội được sử dụng hết thì cũng đáp ứng được 60 - 70% nhu cầu của các cháu đã đăng ký, nhưng nên nhớ số lượng trẻ em luôn thay đổi vì lại có thêm các cháu mới sinh ra.

Đăng ký tiêm ngừa từ ngày 28, 29-12?

Theo ông Nguyễn Nhật Cảm, Hà Nội đã chuẩn bị một phần mềm đăng ký tiêm chủng và dự kiến sẽ đưa ra áp dụng từ ngày 28, 29-12. Phần mềm này sẽ nhận thông tin từ cha mẹ trẻ đăng ký tiêm chủng dịch vụ, sau đó sẽ tính toán và hẹn lịch tiêm, cơ sở tiêm với từng người đăng ký, tránh tình trạng hỗn loạn đã xảy ra.

Theo ông Trần Đắc Phu - cục trưởng Cục Y tế dự phòng, cha mẹ đăng ký tiêm ngừa cũng không được bế theo trẻ, tránh xảy ra tai biến.

“Mọi người cứ chú ý quá mức vào Quinvaxem, nhưng thực tế vẫn có những trường hợp tai biến do bệnh trùng lặp hoặc bệnh lý khác ở trẻ sau tiêm văcxin BCG, viêm gan B... Điều tôi lo ngại nhất hiện nay là tỉ lệ tiêm ngừa giảm xuống 60 - 70% tổng số trẻ và khi đó sẽ bùng phát dịch bệnh.

Vì vậy sau tiêm mũi văcxin này mà không có thêm văcxin dịch vụ, các gia đình có thể cho trẻ tiêm mũi kế tiếp bằng văcxin Quinvaxem vẫn hoàn toàn có đáp ứng miễn dịch” - ông Phu cho biết.

Người dân TP.HCM xếp hàng chờ chích văcxin cho con em - Ảnh: Hữu Khoa

Hàng trăm người xếp hàng chờ chích ngừa

Sáng 26-12, hàng trăm người dân đã tập trung trước Trung tâm Y tế dự phòng TP.HCM để chờ tiêm văcxin 5 trong 1.

Có người đưa con đến trung tâm lúc 1-2g sáng. Mới chỉ hơn 6g sáng nhưng số người đưa con đến trung tâm xếp thành hàng kéo dài cả trăm mét trên đường Trần Hưng Đạo, P.1, Q.5 chờ trung tâm mở cửa. Đến khoảng 8g thì số người tập trung rất đông.

Tuy nhiên, trung tâm cho biết chỉ tiêm 150 mũi nên nhiều phụ huynh đến sau đành quay về. Một số vẫn còn nán lại xin được tiêm văcxin cho con với lý do nhà xa nên lãnh đạo Trung tâm Y tế dự phòng TP quyết định tiêm thêm 30 mũi nữa.

Anh Nguyễn Thanh Vinh (Củ Chi) nói: “Vợ chồng tôi lên mạng nghe tin có văcxin nên đã bắt xe từ Củ Chi xuống Trung tâm Y tế dự phòng lúc 1g sáng để chích văcxin cho con. Chích được tui mừng quá”.

HỮU KHOA - ĐỨC ANH

LAN ANH ghi